Oversterfte Covid19 gerelateerd
Week 20: 15 t/m 21 mei
>>> Deze week was weer een “gewone” week, waarin één week sterftecijfers gepubliceerd is door het CBS, week 20 nu. Mogelijk is de sterfte van week 20 nog een schatting o.b.v. onvolledige gegevens.
Het statusbericht van NoCovid Kano van week 20 staat hieronder:
Oversterfte NL vlg CBS in week 20, op in totaal 2866 doden: +13 †
(nameldingen week 1 t/m 19: +48 †). In tegenstelling tot de uitspraak van het CBS n.a.v. hun eigen geflatteerde cijfers was er óók bij het CBS sprake van aanzienlijke oversterfte in maart en april! De door CBS gemelde ondersterfte van 77 in week 17 blijkt door nameldingen inmiddels gereduceerd tot 44 ondersterfte. Vanaf week 18 is de oversterfte weer helemaal terug, volgens bovenstaande cijfers.
Hoe zorgelijk deze continue oversterfte volgens de CBS-cijfers ook is, de werkelijkheid is nog ernstiger. De verwachte weeksterftecijfers voor 2023 zijn namelijk gemiddeld 10% te hoog. Ze zijn in 2020 gebaseerd op verwachte demografische ontwikkelingen en houden geen rekening met het overlijden van veel ouderen juist door de pandemie. Hieronder volgt de oversterfte volgens de Human Mortality Database HMD, die volgens de gecalibreerde waarden van NoCovid Kano veel dichter bij de werkelijke oversterfte ligt. Let wel: al deze extra doden zijn direct of indirect gerelateerd aan Covid19.
Oversterfte week 20 vlg HMD (HMD LQ incl 2010-2019): 309 †
Dit is hoog, in week 19 nog steeds zo’n 44 pandemie-gerelateerde doden per dag!
Totaal SARS-CoV-2 gerelateerde doden sinds 2020 week 8: ~105.000
Aantal gemeten SARS2 virusdeeltjes (x 1011) per dag per 100.000 inwoners in NL afvalwaterstations geeft de beste indicatie van:
- # besmette personen per dag (# gevallen = rioolwaarde x 36), bv. op 6-3-2023: 2300 x 36 = ~82.800 nieuwe besmettingen.
- # nieuwe Long Covid-patiënten (10-25% van # gevallen), dus bv. op 6-3-2023: 8000-20.000 nieuwe LC patiënten.
Meting 27 mei: 185 (7d gem: 167), ~6.500 pers besmet, dit is nog steeds tamelijk veel.
De carnavalsgolf is nu echt voorbij, we zitten al een week op een constant plateau. Dat is zelfs lager dan een jaar geleden na de omikron BA.2 golf, maar nog steeds bóven de pre-delta minima. Qua volume (totaal aantal besmettingen) kunnen we zeggen dat deze recentste golf de heftigste ooit was, en als we de omikrongolven van BA.1 en BA.2 samen nemen in ieder geval de heftigste sinds een jaar. Dat zou kunnen verklaren dat er nu een relatief “rustige” periode intreedt: er zijn deze lente zóveel mensen besmet (of overleden) dat er nu gedurende enkele maanden voldoende mensen immuun zijn om de verspreiding af te remmen, terwijl er even geen variant in zicht is met voldoende immuniteitontwijking.
Er zijn nog geen betrouwbare metingen na 27 mei.
Infectieradar
Het percentage mensen met Covid-gerelateerde klachten geeft op elk moment een indicatie van het besmettingsrisico.
Op 26 mei was het 7-daags gemiddelde 2,24%, dus tamelijk hoog, ruim 50% hoger dan normaal. Dit percentage is praktisch gelijk aan dat van vorige week (2,33%). Na een gestage daling in de afgelopen 2 maanden lijkt het percentage Covid-gerelateerde klachten nu dus op een tamelijk hoog niveau te stabiliseren.
Ziekenhuisopnames
Het aantal gemelde Covid19-ziekenhuisopnames per dag geeft een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 op die dag.
Op 2-6-2023: 28 Covid19-ziekenhuisopnames, dus tamelijk hoog. Ook hier zitten we in een relatief hoog dal kennelijk, al begint het in de buurt te komen van de minima in 2021.
>>> Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) meldt dat het zijn activiteiten stopt, het spreiden van patiënten i.v.m. overbelasting van ziekenhuizen door coronapatiënten “is niet meer nodig”. Gelukkig worden de ziekenhuisopnames voor Covid nog wel gepubliceerd.
Variants of Concern (VOC)
De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. Er is deze keer een update voor week 20. Onderstaande grafiek van Roel Griffioen op mastodon (#qp2t) toont het verloop van percentages van de relevante varianten van 2022 week 42 t/m week 20 van dit jaar.
In week 17 zakt XBB.1.5 onder de 50%, en blijft daar net onder in week 18 en 19. “Kraken” is eindelijk niet meer dominant, maar het is niet zeker of XBB.1.9 hem van de troon gaat stoten, deze zit nu op 40%. BQ.1* en BA.2.75 worden nu irrelevant. Nu blijkt echter de gevaarlijke Indiase variant XBB.1.16 (“Arcturus”), die nu eindelijk voor het eerst apart gemeld wordt door het RIVM, al wekenlang exponentieel te groeien: in week 20 is het aandeel rond de 8%! Ook het aandeel van rest-XBB-varianten blijft nog stijgen, nu op een kleine 10%. Het is onbekend welke subvarianten daar nog inzitten nu XBB.1.5, XBB.1.9 en XBB.1.16 afgesplitst zijn.
Over enkele weken zal XBB.1.16 dominant worden. Hoewel deze variant waarschijnlijk niet zoveel schade zal aanrichten als XBB.1.5 (ze lijken teveel op elkaar en de zomer is in aantocht), moet toch rekening gehouden worden met een flinke besmettingsgolf in juni.
Ziekenhuisbezetting
Er liggen nog steeds (2-6) 172 coronapatiënten in ziekenhuis en IC (volgens Roel Griffioen op mastodon). Dat is tamelijk veel, en bovendien exclusief de patiënten die thuis aan de zuurstof liggen (500, 1000?) en de patiënten in verpleeghuizen. De verwachting is dat dit aantal zieken niet meer zal dalen.
Het aantal coronapatiënten in ziekenhuis + IC is van beperkt belang voor het inschatten van de impact van de pandemie, maar het is wél de belangrijkste indicator waarop het RIVM het advies voor beleid baseert, en de enige reden waarom maatregelen te laat ingingen, te vroeg opgeheven werden en nu totaal afwezig zijn.
Onderstaand totaaloverzicht van de coronapatiënten in ziekenhuis & IC in de afgelopen 3 jaar is van Roel Griffioen, op basis van gegevens van het LCPS, die gelukkig wel de ziekenhuisbezettingcijfers blijft publiceren.
Conclusie: actueel risico
Volgens AlleBurgers is momenteel het risico nog steeds: tamelijk hoog, ondanks het feit dat we in een golfdal zitten. Dat dal is namelijk behoorlijk hoog, de cijfers zakken nauwelijks meer.
Deze periode is wel een goede gelegenheid om noodzakelijke activiteiten die mogelijk al maanden uitgesteld zijn uit te voeren, zoals bezoek van huisarts of tandarts, kleren of schoenen kopen, of een bescheiden familiefeestje binnen te vieren. Beschermende maatregelen blijven echter nodig als je veilig wil blijven.
Helaas luidt ook dit besmettingsdal het definitieve einde van de pandemie NIET in. Een volgende golf vóór de zomer is onvermijdelijk, maar los daarvan moeten we ons realiseren dat de mate waarin het virus nu, in het dal, nog steeds rondgaat, ronduit onacceptabel is. Er blijft een continue stroom ziekte- en sterfgevallen, en elke dag neemt het aantal Long Covid-gevallen nog steeds toe met tientallen langdurig zieken en gehandicapten.
Indammen van de besmettingen is nu meer nodig dan ooit!