Oversterfte, ziekte en verspreiding Covid19 2024-12

Actueel risico volgens AlleBurgers 29 maart 2024

Risico op besmetting → Long Covid & invaliditeit MATIG, enigszins fluctuerend. Rioolwaarde 25-3: 98, iets gestegen → 3540 besmettingen PER DAG → op termijn ~460 NIEUWE Long Covid gevallen PER DAG, waarvan 115 ernstig invaliderend. Ca. 0,2% (35.000 p) besmettelijk. Vanaf medio 2020 continu oversterfte, tov LQI 2010-2019 in week 11: 493 † → 17,4% van verwachte sterfgevallen. Afgelopen week 93 Covid-ziekenhuisopnames, 20 op vrijdag 29-3. Nog 104 Covid-patiënten in ziekenhuis, 3 personen op de IC. Variant JN.1 is al 4 maanden dominant.

LET OP: Algemene onderbouwing, interpretatie en achtergrond-informatie bij de rubrieken vindt u via de [info] link in headers

Oversterfte Covid19, 2024 week 11 [info]

Oversterfte CBS 2020/23 [info] & RIVM 2024 [info]

Sterfte NL vlg CBS statline, week 9: 3368 , oversterfte -32 † (-0,9%).
Nameldingen t/m 2024 week 10: 34 . Cumulatieve CBS oversterfte vanaf 2020 week 8: 59.934 .

Er is dus weer (geringe) ondersterfte deze week, net als in week 8. De onafgebroken reeks weken met oversterfte duurt volgens de CBS/RIVM berekening voort vanaf 2022 week 10 tot heden, afgezien dus van enkele losse weken met minimale ondersterfte. Deze continue oversterfte blijft nog steeds onverklaard door CBS en RIVM, al laat Ruben van Gaalen van het CBS via LinkedIn wel zien dat er een behoorlijk goede correlatie is tussen het aantal infecties (o.b.v. de rioolwatermetingen) en de sterfte door Covid19.

Gijs van Loef signaleerde in diverse blogs dat er sinds 2020 een trendbreuk is in de oversterfte volgens CBS: in eerdere jaren schommelend om de 0, maar vanaf 2020 t/m 2023 elk jaar rond de 15.000! Rara, waar komt die trendbreuk vandaan? Falende zorg? Slechte lucht- en waterkwaliteit? Junkfood? Te weinig beweging?

De steeds terugkerende claim van antivaxers dat de oversterfte door coronavaccinaties zou worden veroorzaakt is al ettelijke malen in onderzoeken weerlegd. Het CBS heeft voor 2020-2022 zelfs vastgesteld dat vaccinatie gecorreleerd was met minder sterfte, zélfs aan andere oorzaken dan Covid19. Dit laatste is deels te verklaren doordat mensen die op sterven liggen niet meer gevaccineerd worden. Aan de andere kant speelt zeker mee dat sterfte maanden na een Covid19-besmetting vaak niet meer aan Covid gerelateerd wordt. Tenslotte verzwakt SARS-CoV-2 het immuunsysteem.

In posts van Anne Laning op LinkedIn wordt aangetoond dat de oversterfte juist sterk gecorreleerd is met Covid19 uitbraken. Dat weet AlleBurgers ook, maar wij gaan nog een stap verder:

Omdat de Covid19 pandemie de enige radicale verandering in de wereld is sinds 2020, is de ongelimiteerde verspreiding van het levensgevaarlijke virus SARS-CoV-2 direct dan wel indirect de oorzaak van alle oversterfte.

Deze hypothese wordt inmiddels ondersteund door een stortvloed van langetermijngevolgen van Covid19 als multisysteemziekte: Long Covid, schade aan alle organen waaronder hart, hersenen en longen en persistent virus. Zelfs de verhevigde uitbraken van infectieziekten als influenza, kinkhoest, longontsteking, strep A, RSV, en mazelen kunnen voor een belangrijk deel aan Covid19 toegeschreven worden: Covid19 ondermijnt ons immuunsysteem!

Terugkomend op de “officiële” oversterfte: het RIVM heeft eind 2023 nieuwe verwachte weeksterftes bepaald, zelfs met terugwerkende kracht vanaf 28-6-2021 (feitelijk alleen een verwachte ondergrens en bovengrens, de beruchte “blauwe band”) tot 3 jaar daarna, dus tot 24-6-2024. Zo komen ze dus, in de grafiek t/m 2024 week 6 hieronder, tot herinterpretatie van de oversterfte. Daarbij blijkt de oversterfte in 2023 ineens vrijwel verdwenen. Op magische wijze onder het tapijt geveegd: een knap staaltje statistische manipulatie!

Weeksterfte vlg CBS t.o.v. de nieuwe verwachte weeksterftes volgens RIVM 2023, de blauwe band, van juli 2021 t/m juni 2024. Laatste weken sterfte geschat door RIVM.

Als we de cumulatieve oversterfte volgens CBS vergelijken met de nieuwe methode van het RIVM, die vanaf juli 2021 dus afwijkt, vinden we onderstaande grafiek:

Cumulatieve oversterfte vanaf het begin van de pandemie volgens CBS 2020 (blauw) en RIVM 2023 (oranje), tot eind 2023

Hieruit blijkt dat met de nieuwe bepaling van de weekoversterfte het RIVM in één klap ca. 13.000 sterfgevallen onder het tapijt heeft geveegd. Alleen als je het heel welwillend beschouwt zou je kunnen zeggen dat de RIVM oversterftebepaling alleen maar bedoeld is om de verwachte sterfte te bepalen uitgaande van het feit dat Covid (en griep en andere infectieziekten) er nu eenmaal is en we ervoor gekozen hebben om het door te laten razen. En om te signaleren of er ineens nóg dodelijker ziektes en rampen op ons afkomen?

Oversterfte HMD t.o.v. LQI 2010-2019 [info]

In week 11 overleden 3368 mensen, 493 méér dan het laagste kwartiel van 2010-2019, met correctiefactor voor bevolkingsgroei. Dat is 17,4% boven de verwachte sterfte! Dit is meer dan 70 extra covid19-gerelateerde doden per dag! Volstrekt onacceptabel! Echter, geen haan die ernaar kraait!
Cumulatieve oversterfte LQI vanaf 2020 week 8: 125.668 .
Dit is dus onze beste schatting voor de totale Covid19-gerelateerde sterfte in de pandemie tot nu toe.

Dat totaal blijft dus groeien. Covid19 is niet voorbij. Totdat we actief ingrijpen met preventieve maatregelen zal het nooit voorbij gaan en zal de volksgezondheid in Nederland steeds verder verslechteren. Het lijkt erop dat niemand in Nederland deze conclusie durft te trekken, NSC niet en ook de linkse partijen niet. Men schrikt terug voor vermeende consequenties als lockdowns en sectorsluitingen, of overal een maskerplicht. Terwijl die in de aanpak van WHN, John Snow Project en AlleBurgers helemaal niet nodig zijn: het gaat vooral om collectieve maatregelen, georganiseerd door de overheid.

Hieronder staat het verloop van de oversterfte van begin 2020 t/m 2024 week 11 volgens beide rekenmethodes in één grafiek bij elkaar.

Voor beide methodes daalt de oversterfte sterk in de laatste maand, gaat volgens RIVM zelfs iets onder 0, maar de oversterfte t.o.v. het laagste kwartiel laat zien dat we nog lang niet op een “normaal” sterfteniveau zitten. Merk op dat we de oversterfte t.o.v. het weekgemiddelde 2010-2019 niet meer tonen, dat ligt altijd precies tussen deze uitersten in en voegt weinig toe.

Het verloop van het cumulatieve aantal doden volgens CBS en LQI 2010-2019 is dan:

Weekbericht van LowCovid Kano week 2024-11 [info]

Het statusbericht van LowCovid Kano, met het geschatte verloop van de vermijdbare sterfte gerelateerd o.a. aan Covid19 (complicaties), is deze week weer verschenen:

Virusdeeltjes in rioolwater [info]

Meting 25 maart: 98 (x 1011 virusdeeltjes per 100.000 inwoners) volgens Corona Lokaal. Het virusniveau is in 10 weken tijd enorm gezakt vanaf een absoluut record van 4200 rond 20 december tot bijna 100 begin maart. Omdat er nog veel immuniteit was tegen de heersende JN.1 variant en er geen nieuwe immuunontwijkende variant in zicht was hebben wij in de conclusie van weekbericht 2024-08 gespeculeerd dat we een weken- of zelfs maandenlange coronaluwe periode konden verwachten. In week 10 bleek echter het virusniveau weer te stijgen, dan weer te dalen, en in week 12 weer te stijgen. Het lijkt erop dat er korte, lokale uitbraken ontstaan, waar tijdelijk de besmettingen groeien door gunstige omstandigheden voor het virus. Zie onderstaande grafiek van Corona Lokaal.

Rioolwatermeetwaarden voor Nederland in 1011 virusdeeltjes per 100.000 inwoners volgens RIVM, grafiek van Corona Lokaal, van 9-2 t/m 26-3-2024

Overigens blijkt uit een analyse van de rioolwatermeetwaarden uit de dataset van het RIVM dat het totaal aantal metingen over alle afvalwaterstations per maand drastisch afgenomen is in het afgelopen jaar:

In 2021 en 2022 schommelde het aantal metingen per maand rond de 5000, in de eerste helft van 2023 liep dat terug naar 4000, in de tweede helft van 2023 waren er nog maar zo’n 2500, en tenslotte in 2024 is het gezakt naar ca. 1500 per maand. Kennelijk heeft het RIVM, dat zou moeten weten wat wetenschappelijk verantwoord is, de oren laten hangen naar de voormalige minister van VWS Kuipers, die vond dat het best wat minder kon met die rioolwatermetingen. Nota bene de enig overgebleven maat voor het aantal Covid19-besmettingen die we nog hebben!

Het is niet duidelijk in hoeverre deze afname van meetwaarden de resultaten beïnvloedt, maar zeker is dat hierdoor vroege signalen van nieuwe besmettingsgolven gemist worden. Zoals de hierboven beschreven opleving, waarvan een week geleden nog niets te zien was. Helaas hebben we het dieptepunt nog niet bereikt. De informatievoorziening schijnt nog verder afgebouwd te gaan worden de komende maanden, dan worden de rioolwatermetingen voor Covid19 nog maar één keer per week gepubliceerd. Het RIVM verzaakt zijn taken om de volksgezondheid te beschermen!

Landelijke spreiding van besmettingen

Op Corona Lokaal is ook de landelijke spreiding van het coronavirus te zien, over de provincies en over de afvalwaterstations. In alle provincies is het virusniveau nu betrekkelijk laag, maar elke week worden kleine oplevingen zichtbaar op telkens andere locaties.

Aantallen Covid19-besmettingen

Volgens de analyse van Datagraver (factor 36, die volgens sommigen nog te laag is) komt het huidige virusniveau overeen met 3539 nieuwe besmettingen per dag, dit is nog steeds best veel. Temeer daar die éne dag later in het jaar zal leiden tot zo’n 460 extra Long Covid-gevallen (13%), waarvan ~115 ernstig invaliderend.

Op 15 februari is in de Tweede Kamer ook een motie aangenomen om 27 miljoen euro vanuit VWS beschikbaar te stellen voor de opening van expertisecentra / Post-Covidklinieken. Deze beslissing was bijna unaniem, men was het erover eens dat de bekende groep Long-Covidpatiënten niet langer in de kou kon blijven staan.

Toch kwam niemand op het idee om ook maar iets te doen aan de dagelijkse instroom van nieuwe LC-patiënten, zoals die hier wekelijks gemeld wordt!

Voorkomen van Long Covid = voorkomen van Covid19 besmetting!

Verloop van aantal besmettingen per dag

Het is de moeite waard om het verband tussen virusdeeltjes in rioolwater en aantal besmettingen met Covid19 per dag, zoals gevonden door Datagraver, te gebruiken om het verloop van het aantal virusdeeltjes in rioolwater van Corona Lokaal om te rekenen naar een grafiek met het aantal dagelijkse besmettingen. Door de geïnterpoleerde, gewogen en genormeerde data van Corona Lokaal per dag te vermenigvuldigen met 36 krijgen we onderstaande grafiek, met het geschatte aantal besmettingen per dag.

Geschat aantal Covid19 infecties per dag in Nederland, afgeleid uit het aantal virusdeeltjes in rioolwater (data van RIVM, analyse van Corona Lokaal) met factor 36

Overigens blijft het gaan om een schatting van het aantal besmettingen per dag, afhankelijk in ieder geval van de factor 36. Recent zijn echter twijfels gerezen of het aantal besmettingen per dag voor de JN.1 golf van december 2023 werkelijk zó hoog kan zijn geweest. Op 21 maart is in de Lancet – Infectious diseases een kort artikel van Wannigama et al gepubliceerd, waarin de mate van virusuitscheiding in de ontlasting vergeleken is voor o.a. de varianten XBB.1.5, EG.5.1 en JN.1. In onderstaande figuur staan de virusconcentraties in de ontlasting van proefpersonen, gerangschikt naar het aantal dagen na het begin van de symptomen.

De verschillen lijken in eerste instantie niet groot, maar de vertikale as is logaritmisch! Het lijkt erop dat JN.1 misschien wel 10x zo veel uitgescheiden wordt als XBB.1.5! Zou dat betekenen dat het aantal besmettingen voor JN.1 met een factor 10 overschat is? We moeten echter geen overhaaste conclusies trekken, immers:

  • het artikel van Wannigama is geen volwaardig peer reviewed artikel, maar een “correspondence”, een ingezonden brief of “rapid communication”;
  • het onderzoek betreft een zeer bescheiden steekproef, voor alle varianten samen slechts 113 personen;
  • het tijdschema voor onderzoek van de JN.1 variant is erg krap, want deze variant is nog maar een paar maanden in omloop;
  • alle onderzochte varianten zijn 2023, een periode waarin geen vergelijking met alternatieve bepalingen van het aantal besmettingen mogelijk was (i.e. PCR-testen). De invloed op de factor 36 is dus niet vast te stellen. Misschien is JN.1 juist goed vergelijkbaar qua uitscheiding met delta of omikron, en hebben we de besmettingen met XBB.1.5 juist een factor 10 te laag ingeschat.

Daar komt nog bij dat de JN.1 golf qua ziekenhuisopnames juist goed vergelijkbaar was met alle golven in 2022 en 2023. Misschien zou je o.b.v. het extreem hoge virusniveau in het rioolwater twee keer zoveel ziekenhuisopnames verwachten, maar aan de andere kant was de golf ziekenhuisopnames voor JN.1 wel twee keer zo breed als de andere golven.

Kennelijk is meer onderzoek nodig. En laten we niet vergeten dat we in deze impasse beland zijn doordat de overheid de enige echt betrouwbare schatting van het aantal besmettingen, PCR testen, bewust de nek om heeft gedraaid. Voorlopig houden we dus vast aan de factor 36 tussen rioolwaterwaarden en aantal besmettingen per dag.

Cumulatief aantal besmettingen

Uitgaande van de besmettingen per dag kan ook het cumulatieve aantal besmettingen in een grafiek gezet worden:

Verloop van het cumulatieve aantal Covid19 besmettingen vanaf 1-10-2020 tot heden

Hier is bijvoorbeeld uit af te lezen dat pas in november 2022 alle Nederlanders gemiddeld 1x besmet waren, maar óók dat al bijna 36.000.000 besmettingen aangetikt zijn, zodat ruim een jaar later Nederlanders al gemiddeld 2x besmet zijn geweest. Let wel, de rioolwatermetingen waren pas vanaf 1-10-2020 betrouwbaar, dus de besmettingen uit de eerste golf zijn hierin nog niet meegenomen. In vergelijking met de aantallen besmettingen in 2021-2023 vallen de aantallen in de eerste golf in het niet: o.b.v. positieve tests zouden er tot begin oktober 2020 slechts ~300.000 personen in Nederland besmet zijn met corona (alleen symptomatische gevallen). Dat is niet vreemd, want in die tijd waren er nog strenge maatregelen.

Besmettelijke personen

Als er elke dag zo’n 3540 Covid-besmettingen bijkomen, en elke besmette persoon is ~10 dagen besmettelijk, volgt daaruit dat momenteel 35.000 Nederlanders besmettelijk zijn, dat is ~0,2%.

Hoeveel Covid19-besmettingen leiden tot Long Covid?

Het Canadese bureau voor statistiek heeft in juni 2023 in een onderzoek onder miljoenen Canadezen vastgesteld dat de kans op Long Covid niet afneemt bij herbesmetting, maar daarentegen cumulatief werkt: elke besmetting geeft weer ca. 13% kans op Long Covid, zodat na 3 besmettingen zo’n 40% langdurige symptomen houdt (zie grafiek hieronder). Al-Aly et al komen tot vergelijkbare percentages in een cohort van miljoenen veteranen in de VS.

In die percentages zitten overigens nog niet eens de patiënten die persistent SARS-CoV-2 virus hebben in een reservoir in hun lichaam, of die orgaanschade oplopen zonder symptomen. Deze patiënten kunnen maanden of jaren na hun Covid19 besmetting ineens overlijden aan een hartaanval, beroerte of nierfalen. In een artikel van WHN van 15 maart 2024 komt men tot de conclusie dat 10-30% van de Covid19-besmettingen leidt tot symptomatische Long Covid, maar dat zelfs 50-70% orgaanschade oploopt die in eerste instantie onopgemerkt blijft. Zie het schema van WHN hieronder.

We zullen in onze weekberichten vaak rekenen met 13% kans op Long Covid na elke besmetting.

Schatting van aantal Long Covid-patiënten in NL

Merk op dat in het Canadese onderzoek hierboven is vastgesteld dat de kans van 13% op Long Covid additief is, of het nu de 1e, 2e of 3e besmetting betreft. Daarom kan het huidige geschatte aantal Long-Covid-patiënten bepaald worden op 13% van in totaal 35 miljoen besmettingen, dat is 4.550.000 LC-patiënten (herstel van een LC-patiënt komt weinig voor), dus 25% van de Nederlandse bevolking. Dit lijkt onwaarschijnlijk veel, maar in de Verenigde Staten is het percentage LC-patiënten na een Covid19 besmetting recentelijk op 24,4% geschat (bron: US Census Bureau), zie de kaart hieronder.

Een groot deel van de Long-Covid-patiënten zal niet veel last hebben van de zeer uiteenlopende klachten, of zal de symptomen niet herkennen als het gevolg van Long Covid. Dat zal in ieder geval niet gelden voor een kwart van deze Long-Covid-patiënten die ernstig gehandicapt zijn. Dat zou dus meer dan een miljoen Nederlanders betreffen! Terwijl elk nieuwsbericht hierover een schatting van “slechts” ~90.000 ernstig zieke LC-patiënten noemt.

Deze analyses laten zien hoe belangrijk een goed registratiesysteem voor LC-patiënten is. Minister Kuipers wuifde verzoeken om Long-Covid-patiënten te registreren altijd weg met de dooddoener dat het niet nodig was, “omdat we toch wel wisten hoe groot het probleem was”, al zei hij er nooit bij hoeveel patiënten hij dacht dat er waren. Nu is het afwachten hoe minister Dijkstra hier mee om gaat.

De officiële instantie waar patiënten met Long Covid zich kunnen aanmelden is stichting C-Support. Hier kunnen patiënten aankloppen voor ondersteuning. Helaas is deze stichting niet breed bekend onder de bevolking en de velen herkennen de symptomen van Long Covid niet, zeker nu de overheid en het RIVM al een jaar lang uitdragen dat Covid19 voorbij zou zijn. Er zijn geen werkende therapieën of medicijnen tegen Long Covid, dus ook C-Support kan weinig doen voor mensen die zich aanmelden. Bovendien zijn er tamelijk strenge voorwaarden voor aanmelding en registratie. Toch hebben zich in totaal al 29.252 patiënten ingeschreven. Uit het verloop van het aantal aanmeldingen per maand volgt dat het aantal LC-patiënten nog steeds groeit, en na de JN.1 golf is er weer een opleving:

Ondanks alles wil AlleBurgers alle Long-Covid-patiënten uitdrukkelijk oproepen om zich toch aan te melden bij C-Support. Pas als het probleem in volle omvang bekend wordt gaat er hier in Nederland echt iets veranderen!

Infectieradar [info]

Het percentage mensen met klachten van acute luchtweginfecties, o.b.v. meldingen door een groep vrijwilligers aan het RIVM, geeft op elk moment een idee van het besmettingsrisico. Op 26 maart had 5,03% van de testgroep van het RIVM last van een luchtweginfectie. Dit is maar de helft van de piek van 10,26% medio december, maar nog steeds veel hoger dan normaal. Merk op dat we in onderstaande grafiek voortaan het percentage mensen met klachten weergeven uit de dataset van het RIVM i.p.v. het 7-daags gemiddelde, omdat die laatste te ver achter de feiten aanloopt.

Percentage van de NL bevolking met een acute luchtweginfectie van 4-11-2020 tot 27-2-2024, o.b.v. meldingen aan RIVM

Omdat “slechts” 0,2% momenteel Covid19 heeft zijn zeker veel patiënten besmet met een ander virus dan SARS-CoV-2 (het RIVM blijft Covid19 hardnekkig een luchtweginfectie noemen). In Nederland heeft namelijk de overtuiging postgevat dat nu voor geen enkel virus meer maatregelen nodig zijn.

Overige infecties

De monsters afgenomen op de Nivel Peilstations geven wekelijks een indruk welke respiratoire virussen er heersen. In week 12 waren dat er 34, verdeeld over parainfluenza-, rhino-, en adenovirus, SARS-CoV-2 en andere coronavirussen. In deze monsters werd geen influenzavirus meer aangetroffen.

Uit een andere surveillance van Nivel blijkt wel een uiterst zorgelijke ontwikkeling: het frequent voorkomen van longontsteking onder kinderen. Anders dan vóór de coronapandemie komt dit nu vaak voor, zie de grafiek over aantal geconstateerde longontstekingen bij kinderen van 5-14 jaar hieronder. Eind 2022 was er al een forse piek, terwijl vorig jaar vanaf de herfst een meer dan 2x zo hoge golf is begonnen, die nog steeds aanhoudt. In week 12 zou het gaan om zo’n 64 kinderen per 100.000 (kinderen), dus 64 x 18,62 = ~1192 (totaal 1.862.000 kinderen 5 t/m 14 jaar) over heel Nederland. Maar dat is in Nederland kennelijk niet iets om je druk over te maken.

Deze enorme uitbraak van longontstekingen onder kinderen is niet het gevolg van immuniteitsschuld, infecties die “ingehaald moeten worden” omdat ze onderdrukt waren tijdens lockdowns en schoolsluitingen. Al is deze misvatting uit en te na verkondigd door sommige kinderartsen en zelfs experts van het RIVM. De longontstekingen hoeven niet direct door het SARS-CoV-2 virus zelf veroorzaakt te zijn, maar waarschijnlijk wel indirect: het is al jaren bekend dat een Covid19-besmetting het immuunsysteem aantast, en kinderen worden in Nederland immers massaal en voortdurend blootgesteld aan besmetting met Covid19! Er is namelijk een fysieke leerplicht in slecht geventileerde klaslokalen, óók voor kinderen met verkoudheidsklachten die hun klasgenoten kunnen aansteken. Ook krijgen kinderen in Nederland nauwelijks de mogelijkheid om tegen Covid19 gevaccineerd te worden (in de VS mogen kinderen al vanaf 6 maanden gevaccineerd worden tegen Covid19).

De aantasting van het immuunsysteem sinds de coronapandemie is ook goed te zien in de wekelijkse aantallen sterfgevallen aan RSV in Denemarken van 2016 – 2023, zie onderstaande figuur. In 2021 was er geen RSV, vanwege de coronamaatregelen. In 2022 was er een extra hoge golf overlijdens, die met wat goede wil nog verklaard zou kunnen worden als een “inhaaleffect”. Maar in 2023 waren er extreem veel RSV-sterfgevallen. Jammer dat Nederland dit soort statistieken onder de pet houdt. Bewust?

Dat Covid19 uitsluitend kwetsbaren en ouderen treft is een sprookje dat al een paar jaar uit is. Nu blijken zelfs jonge kinderen extra kwetsbaar, bijvoorbeeld voor longontsteking, door Covid19. Wanneer komen we hiertegen in opstand? Wanneer is het genoeg?

Overigens steekt ook kinkhoest weer de kop op in verhevigde mate, wéér bij kinderen, enkele malen hoger dan vorige jaren en ook hoger dan vóór corona. De grafiek van Nivel gaat deze keer weer over kinderen van 0 t/m 4 jaar. In week 12 betrof het 27 kinderen per 100.0000, dat is over heel Nederland dus 8,7×27 = 235 kinderen (870.000 kinderen 0 t/m 4 in NL). Volgens een artikel in de Telegraaf zijn in februari en maart zelfs vier baby’s overleden aan kinkhoest! Aan een ziekte die geacht werd sinds de DKTP-vaccinatie uit Nederland verdwenen te zijn…

Volledigheidshalve geven we ook de influenzagevallen volgens Nivel: in week 12 is het aantal gemelde gevallen van griep gezakt naar het basisniveau, 23 gevallen per 100.000. De griepepidemie is daarmee officieel voorbij. Toch gaat het nog om zo’n 4140 gevallen over heel Nederland.

Het RIVM geeft op de pagina Feiten en cijfers griep het verloop van het aantal bij Nivel gemelde griepgevallen per week vanaf 2019 week 40 tot heden, 2024 week 12, zie grafiek hieronder.

Ziekenhuisopnames [info]

Het aantal Covid19-ziekenhuisopnames per dag, opgegeven door het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), geeft een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 die dag.

Op 29-3-2024: 20 Covid19-ziekenhuisopnames, dat is niet gering, en dat aantal zakt ook nauwelijks meer. In totaal waren er 93 Covid19 opnames van 25 t/m 29 maart. Let wel: ziekenhuisopnames in het weekend worden al sinds april 2022 niet meer gemeld! Hieronder is het verloop van Covid19-ziekenhuisopnames gegeven zonder interpolatie of 7-daags gemiddelde.

Verloop van nieuwe Covid19-ziekenhuisopnames per dag van 14-3-2020 t/m 29-3-2024, volgens LCPS

In onderstaande twitterdraad van epidemioloog Chantal Rovers rekent zij af met de afgezaagde kritiek dat Covid-ziekenhuisopnames voor het grootste deel zieken zou betreffen die voor iets heel anders opgenomen zijn en toevallig positief getest zijn op Covid.

Zoals uit onderstaande grafiek van stichting NICE (Nationale Intensive Care Evaluatie) blijkt is Covid19 bij gemiddeld meer dan 80% van de opgenomen patiënten de belangrijkste of secundaire reden voor opname. Volgens Chantal Rovers betekent dit dat beide typen patiënten zonder Covid19 niet opgenomen zouden zijn. Zij kan het weten, want zij registreerde deze opnamen voor NICE in het Radboud ziekenhuis. Ze stelt bovendien dat patiënten bij opname niet standaard getest worden op Covid, dus het kan best zijn dat juist méér patiënten t.g.v. Covid in het ziekenhuis opgenomen moeten worden waarbij de link met Covid niet evident is.

Overigens heeft stichting NICE aangegeven dat deze rapportages per 1-1-2024 stopgezet zijn. Aandacht voor de Covid19 pandemie is kennelijk niet meer nodig. AlleBurgers blijft er echter van uitgaan dat 80% van de Covid19-ziekenhuisopnames echt dóór Covid komt.

Stichting NICE is overigens óók gestopt met het rapporteren van ziekenhuisopnames per ziekenhuislocatie en per provincie. Deze werden in de Covid19 dataset van RIVM aangeboden als download. In Corona-Lokaal werden die gegevens gebruikt om het aantal ziekenhuisopnames per provincie weer te geven. Dat werkt dus niet goed meer: het aantal gemelde ziekenhuisopnames is in de meeste provincies in het nieuwe jaar gekelderd (zie bv. Zuid-Holland), zodat het totaal niet langer klopt met de landelijke cijfers. Die zijn gelukkig nog wel correct, want die gegevens komen van het LCPS.

Ziekenhuisopnames opgave in Zuid-Holland, van 26-12-2023 t/m 14-2-2024, zoals weergegeven op Corona Lokaal

Ziekenhuisbezetting [info]

Het LCPS geeft ook het aantal patiënten dat op weekdagen door Covid19 in het ziekenhuis en op de IC ligt. Op 15 maart lagen er 104 coronapatiënten in het ziekenhuis, en 3 op de IC. Ook het aantal ziekenhuispatiënten lijkt dus langzaam op zijn retour.

Ziekenhuisbezetting was altijd de belangrijkste indicator waarop RIVM en OMT hun adviezen voor beleid baseerden, en de enige reden waarom maatregelen steeds te laat ingingen, te vroeg opgeheven werden en nu totaal afwezig zijn. “De ziekenhuizen kunnen het aan, dus het boeit niet hoeveel mensen ernstig ziek of invalide worden of overlijden”. Fundamenteel fout uitgangspunt!

Onderstaand overzicht van de coronapatiënten in ziekenhuis & IC in de afgelopen 3 jaar is gemaakt o.b.v. gegevens van het LCPS. De aantallen patiënten zijn inclusief ontlabelde patiënten, die niet meer besmettelijk zijn en daarom niet meer afgezonderd liggen.

Dagelijkse ziekenhuis- (blauw) en IC-bezetting (oranje), exclusief verpleeghuizen en thuisverpleging, o.b.v. data LCPS, vanaf 1-1-2021 t/m 29-3-2024

Vergelijking Covid19 met influenza

Een veelgehoorde dooddoener is dat Covid nu vergelijkbaar zou zijn met de griep en “daar nemen we toch ook geen maatregelen tegen?” Dat er geen maatregelen zouden zijn tegen influenza is al betwistbaar, denk aan de jaarlijks terugkerende griepprik en de waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen als er een jaar is met een extra hevige griepgolf.

Aan de andere kant is Covid19

  • veel heftiger dan influenza, met vaker ernstige klachten, ziekenhuisopnamen en een hogere mortaliteit (zie artikel van Al-Aly et al in The Lancet van december 2023). In de grafiek hieronder is het aantal ziekenhuisopnames in Engeland door Covid alleen in 2023 vergeleken met het totale aantal opnames in 2016 t/m 2023 voor influenza:
  • besmettelijker dan influenza, na mazelen is Covid19 de meest besmettelijke aerogene infectieziekte. R0 kan variëren tussen 5 en 15 afhankelijk van de variant, voor influenza is R0 1-2.
  • géén seizoensinfectie maar treedt het hele jaar door op (zie de analyse van TJ Radcliffe Covid Seasonality en figuur hieronder). Tina Hesman Saey legt in ScienceNews uit waarom Covid19 geen seizoensinfectie is.
  • veel vaker aanleiding tot langdurige chronische klachten, leidend tot invaliditeit, mentale aftakeling en onverwacht overlijden: Long Covid (zie grafiek van Al-Aly hieronder)
  • een vasculaire ziekte en multisysteemziekte die bijna alle organen in het lichaam aantast en kan leiden tot meer dan 200 aandoeningen!

Ter illustratie tonen we hier een vergelijking van ziekenhuisbezetting t.g.v. Covid19 met de jaarlijkse griepgolven in de winter.

Vergelijking van ziekenhuisbezetting door Covid19 (donkerblauw, vanaf maart 2020) en influenza (lichtblauw, smalle pieken ’s winters vanaf 2017) van Datagraver

Tenslotte kunnen we nog het aantal gemelde griepgevallen vergelijken met de berekende Covid19-besmettingen. We kunnen de absolute aantallen griepgevallen vinden in de wekelijkse meldingen van Nivel aan RIVM per 100.000. Niet alle meldingen blijken na testen echt influenza te betreffen, maar aan de andere kant zullen ook niet alle influenzagevallen gemeld worden. Het is in ieder geval de beste benadering die we hebben. Deze leidt tot het verloop in onderstaande grafiek.

Totaal aantal meldingen bij Nivel peilstations van influenza-achtig ziektebeeld, van 2019 week 40 t/m 2024 week 12

Dit ziet er toch beangstigend uit, met pieken tot 20.000 gevallen per week. Als we echter de Covid19-infecties o.b.v. de rioolwaarden omrekenen naar aantallen infecties per week, kunnen we die met de griepgevallen vergelijken, bij elkaar in één grafiek:

Het aantal influenza-infecties per week vergeleken met het aantal Covid19-infecties per week, vanaf 2020 week 40 t/m 2023 week 10

Let wel: hiermee wil ik dus niet griep bagatelliseren, influenza is en blijft een ernstige infectieziekte. Ik wil hiermee echter benadrukken dat Covid19 nog vele malen ernstiger is en dat het negeren van deze infecties volstrekt onverantwoord is!

Variants of Concern (VOC) [info]

De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. Helaas blijkt ook hier dat het RIVM zijn taken verwaarloost. Het aantal onderzochte samples loopt steeds verder terug en het duurt weken voordat de gevonden percentages varianten gepubliceerd worden. Vorige week is een corrupt bestand gepubliceerd, waarin de laatste weken leeg of half leeg waren. Deze week is wel een correct bestand gepubliceerd, maar het aantal samples per week is tot een historisch dieptepunt gezakt. Voor week 10 moeten we nu genoegen nemen met slechts 19 onderzochte samples, allemaal met de JN.1 variant. Week 11 met vooralsnog slechts 2 samples laten we weg.

Kennelijk heeft het RIVM de grootste moeite om aan Covid19 samples te komen. Niet vreemd als er nergens meer getest wordt. Misschien is het een idee om de rioolwatersamples op varianten te onderzoeken?

In het overzicht hieronder is de ontwikkeling van de diverse varianten schematisch weergegeven, dus t/m week 10. 100% JN.1 dus, en nog geen spoor van nieuwe varianten als JN.4 of KP.2.

Grafiek met het percentage van de belangrijkste Variants of Interest in de samples van het RIVM, van 2023 week 10 t/m 2024 week 10. Het oranje vlak is EG.5. JN.1 in donkergrijs en de rest van BA.2.86 is lichtbruin. JN.1 is al maanden dominant.

Het is interessant om ook de ontwikkeling van vroegere varianten te onderzoeken. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van alle relevante varianten weergegeven vanaf 2020 week 49 t/m 2024 week 7. Nog geen conclusies, maar ik kom hier later op terug.

Conclusie: actueel risico [info]

AlleBurgers schat het risico momenteel matig, maar daalt niet langer. Het virus blijft op een basisniveau rondgaan, met telkens lokale en tijdelijke oplevingen. Helaas. Als het huidige beleid van wegkijken en niets doen blijft is een nieuwe golf onvermijdelijk en kunnen we alleen hopen dat deze beperkt blijft. Omdat de zomer er aan komt.

Vergeet ook nooit: de kans op corona is nooit echt weg, en risico = besmettingskans x impact. Als je toch besmet wordt kunnen de gevolgen verschrikkelijk zijn: levenslang gehandicapt, bedlegerig, arbeidsongeschikt of een plotselinge, voortijdige dood.

Verschillende overwegingen spelen een rol bij onze conclusie:

  • We zien nog steeds duizenden besmettingen per dag o.b.v. de rioolwatermetingen, zelfs nu nog, in de nasleep van de heftigste golf ooit.
  • Het weer is al 3 maanden regenachtig en vaak koud, mensen blijven binnen en bezoeken sociale contacten binnen. Het binnenklimaat met een lage luchtvochtigheid is dan ook niet bevorderlijk voor de gezondheid, o.a. omdat aerogene infecties zoals Covid19 zich sneller verspreiden, zie aerosolen.com. Voor de huidige periode is de luchtvochtigheid gunstig, maar als de jaarlijkse droogte weer begint (het beruchte neerslagtekort), kan dat zó omslaan.
  • De enorme aantallen besmettingen in de JN.1 golf hebben ons immuunsysteem ongetwijfeld aangetast. Tot daar consequent aan gemeten wordt zullen we niet weten in welke mate, maar dat we de komende maanden extra beducht moeten zijn voor uitbraken van andere infectieziekten is zeker, zoals longontstekingen, kinkhoest, RSV, of zelfs mazelen.
  • Het RIVM ziet Covid19 nu als een “gewone luchtweginfectie”. Ook daarvoor zijn op de RIVM-site richtlijnen te vinden, maar daaraan wordt geen ruchtbaarheid gegeven. Bijna niemand houdt zich eraan. Echter, Covid19 is veel gevaarlijker dan bedoelde luchtweginfecties, zelfs gevaarlijker dan griep, het is in feite een systeemziekte met meer dan 200 aandoeningen, verspreidt zich in aerosols, komt veel meer voor, het hele jaar door, en de maatregelen van het RIVM tegen luchtweginfecties zijn volstrekt onvoldoende. Het vergt een totaal andere aanpak: strategisch, tactisch en operationeel. Omgekeerd kunnen de bedoelde “gewone” luchtweginfecties wél profiteren van een doelmatig coronabeleid (schone lucht, mondneusmaskers).

Laat u niet in slaap sussen en wijs maken dat de huidige (zomer- → herfst- → winter- → lente-) golf “meegevallen is” en nu helemaal voorbij is. De omstandigheden voor het SARS-2 virus blijven gunstig omdat alle maatregelen ontbreken. Er komt zeker vóór de herfst nóg een hoge piek. Blijf u zo goed mogelijk beschermen, vermijd drukke bijeenkomsten als het kan en draag op openbare binnenlocaties een ffp2-masker! Test uzelf meer dan eens bij elke verdenking van coronabesmetting (op dag 1, 3 en 5), zeker bij symptomen, en blijf thuis indien positief, liefst tot een week na verdwijnen van de symptomen. Zorg voor ventilatie in huis en koop of bouw een hepa-filter. Maar als u echt naar een heel belangrijk feest of bijeenkomst moet, of wellicht de kapper, de tandarts of het ziekenhuis moet bezoeken, dan zijn de komende weken wel relatief gunstig.

Indammen móet en indammen kán!

Juist nu de meest recente golf geluwd is moet de gelegenheid gegrepen worden om in te dammen en ons voor te bereiden op de volgende golf met preventieve maatregelen. Er zijn verschillende strategieën om deze pandemie te bedwingen: