Actueel risico volgens AlleBurgers 16 februari 2024
Risico op besmetting en dus Long Covid & invaliditeit is MATIG, gestabiliseerd. Rioolwaarde 9-2: 299, en verder dalend → 11.000 besmettingen PER DAG → op termijn ~1400 NIEUWE Long Covid gevallen PER DAG, waarvan 350 ernstig invaliderend. Ca. 0,6% (110.000 p) besmettelijk. Vanaf medio 2020 continu oversterfte, in week 5: 1047 † → 36,3% van verwachte sterfgevallen. Afgelopen week 166 Covid-ziekenhuisopnames; vrijdag 16-2: 26. Nog steeds dalend, nog geen carnavalseffect. Nog 8 personen op de IC. Variant JN.1 is al 2 maanden dominant.
LET OP: Algemene onderbouwing, interpretatie en achtergrond-informatie bij de rubrieken vindt u via de [info] link in headers
Oversterfte Covid19, 2024 week 5 [info]
Oversterfte CBS 2020/23 [info] & RIVM 2024 [info]
Sterfte NL vlg CBS statline, week 5: 3965 †, oversterfte 496 † (14,3%).
Nameldingen 2023 week 1 t/m 2024 week 4: 51 †. Cumulatieve CBS oversterfte vanaf 2020 week 8: 59.228 † .
In de grafiek hieronder staat het verloop van de weekoversterfte volgens CBS & RIVM vanaf 2020 week 10 t/m 2024 week 5.
De onafgebroken reeks weken met oversterfte duurt volgens de CBS/RIVM berekening voort vanaf 2022 week 10 tot heden, afgezien van enkele losse weken met minimale ondersterfte. Deze continue oversterfte blijft nog steeds onverklaard door CBS en RIVM. Op donderdag 15 februari is hierover in de Tweede Kamer gedebatteerd. De zorgen hierover werden breed gedeeld en de meeste partijen wilden dit snel laten onderzoeken, met name Agnes Joseph van NSC:
De strekking van Agnes Josephs betoog is na te lezen in dit bericht van Stichting JAS. Zij had haar huiswerk goed gedaan, zelfs gezien dat de verder stijgende oversterfte vanaf 2024, voortaan door het RIVM bepaald i.p.v. het CBS, feitelijk nog onderschat werd omdat nu ook coronajaren in de verwachte sterfte meegenomen werden. Iets dat wij een maand geleden ook al vastgesteld hadden. Anderzijds heeft ze niet begrepen dat ook de bepaling van de oversterfte door het CBS al erg geflatteerd was, zie de meer realistische berekening o.b.v. het laagste kwartiel hieronder.
De conclusie was wel dat hier echt iets aan de hand moest zijn en dat dit tot de bodem uitgezocht moest worden. NSC zit hiermee op hetzelfde spoor als Gijs van Loef, die ook al meer dan een jaar betoogt dat het CBS de oversterfte onderschat en vervolgens onder het tapijt veegt (zie grafiek hieronder). Maar net als van Loef heeft Joseph geen idee waar die oversterfte dan vandaan komt. Misschien is het falende zorg of slechte lucht- en waterkwaliteit?
Gelukkig noemde zij in het debat niet de vaccins als mogelijke oorzaak, in tegenstelling tot andere kamerleden zoals Caroline van der Plas van BBB. Deze steeds terugkerende claim van antivaxers dat de oversterfte door coronavaccinaties zou worden veroorzaakt is al ettelijke malen in onderzoeken weerlegd. Het CBS heeft voor 2020-2022 zelfs vastgesteld dat vaccinatie gecorreleerd was met minder sterfte. In posts van Anne Laning op LinkedIn wordt aangetoond dat de oversterfte juist sterk gecorreleerd is met Covid19 uitbraken. Dat weet AlleBurgers ook, maar wij gaan nog een stap verder: omdat de Covid19 pandemie de enige radicale verandering in de wereld is sinds 2020, is de onbeperkte verspreiding van het levensgevaarlijke virus SARS-CoV-2 direct dan wel indirect de oorzaak van alle oversterfte. Deze hypothese wordt inmiddels ondersteund door een stortvloed van langetermijngevolgen van Covid19 als multisysteemziekte: Long Covid, schade aan alle organen waaronder hart, hersenen en longen en persistent virus. Zelfs de verhevigde uitbraken van infectieziekten als influenza, kinkhoest, longontsteking, strep A, RSV, en mazelen kunnen aan Covid19 toegeschreven worden: Covid19 ondermijnt ons immuunsysteem!
Terugkomend op de “officiële” oversterfte: het RIVM heeft eind 2023 nieuwe verwachte weeksterftes bepaald, zelfs met terugwerkende kracht vanaf 28-6-2021 (feitelijk alleen een verwachte ondergrens en bovengrens, de beruchte “blauwe band”) tot 3 jaar daarna, dus tot 24-6-2024. Zo komen ze dus, in de grafiek t/m 2024 week 6 hieronder, tot herinterpretatie van oversterfte. Daarbij blijkt de oversterfte in 2023 ineens vrijwel verdwenen. Op magische wijze onder het tapijt geveegd: een knap staaltje statistische manipulatie!
Als we de cumulatieve oversterfte volgens CBS vergelijken met de nieuwe methode van het RIVM, die vanaf juli 2021 dus afwijkt, vinden we onderstaande grafiek:
Hieruit blijkt dat met de nieuwe bepaling van de weekoversterfte het RIVM in één klap ca. 13.000 sterfgevallen onder het tapijt heeft geveegd.
Oversterfte HMD t.o.v. gemiddelde 2010-2019 [info]
In week 5 overleden 3965 mensen, 783 méér dan het gemiddelde van 2010-2019 in die week (met correctiefactor bevolkingsgroei). Dat is 24,6% meer dan verwacht. De gemiddelde weekoversterfte stijgt gestaag vanaf week 2: 414 – 681 – 708 – 783, terwijl de besmettingen met Covid19 en ziekenhuisopnamen na de enorme golf in december juist blijven dalen. Daarom wijst deze oversterfte nu met name op de langetermijneffecten van Covid19-infecties, zoals Long Covid, orgaanschade, persistent virus of schade aan het immuunsysteem!
Cumulatieve oversterfte vanaf 2020 week 1: 98.410 †.
Dit is volgens AlleBurgers de harde ondergrens voor ’t aantal covid19-gerelateerde doden in Nederland sinds het begin van de pandemie.
Oversterfte HMD t.o.v. LQI 2010-2019 [info]
In week 5 overleden 3965 mensen, 1047 méér dan het laagste kwartiel van 2010-2019, met correctiefactor voor bevolkingsgroei. Dat is 36,3% boven de verwachte sterfte! Dit is bijna 150 extra covid19-gerelateerde doden per dag! Volstrekt onacceptabel!
Cumulatieve oversterfte LQI vanaf 2020 week 8: 122.095 †.
Dit is dus onze beste schatting voor de totale Covid19-gerelateerde sterfte in de pandemie tot nu toe.
Dat totaal blijft dus groeien. Covid19 is niet voorbij. Totdat we actief ingrijpen met preventieve maatregelen zal het nooit voorbij gaan en zal de volksgezondheid in Nederland steeds verder verslechteren. Het lijkt erop dat niemand in Nederland deze conclusie durft te trekken, NSC niet en ook de linkse partijen niet. Men schrikt terug voor de vermeende consequenties als lockdowns en sectorsluitingen. Terwijl die in de aanpak van WHN, John Snow Project en AlleBurgers helemaal niet nodig zijn!
Hieronder staat het verloop van de oversterfte van begin 2020 t/m 2024 week 5 volgens de 3 rekenmethodes in één grafiek bij elkaar.
Het verloop van het cumulatieve aantal doden volgens CBS, gemiddelde 2010-2019 en LQI 2010-2019 is dan:
Weekbericht van LowCovid Kano week 2024-5 [info]
Het statusbericht van LowCovid Kano is weer terug in 2024, met het geschatte verloop van de vermijdbare sterfte gerelateerd o.a. aan Covid19 (complicaties). Voor week 5 komt hij op 892 doden. Ook geeft hij schattingen voor de mortaliteit (IFR), die het laatste jaar schommelt rond de 0,3%. Zie onderstaand twitterdraadje.
Virusdeeltjes in rioolwater [info]
Meting 9 februari: 299 (x 1011 virusdeeltjes per 100.000 inwoners) volgens Corona Lokaal. Het virusniveau is in 6 weken tijd enorm gezakt, maar lijkt langzaam naar een basisniveau te gaan, zoals te zien in de dalen tussen vorige pieken. Het is de vraag of dit zo blijft, want vorige week heeft het superspreader-event carnaval weer plaatsgevonden. De gevolgen daarvan zijn nog net niet zichtbaar in de laatste betrouwbare rioolmetingen. Vorig jaar luidde carnaval een heftige carnavalsgolf van coronabesmettingen in, die vanuit Brabant en Limburg over het hele land uitrolde.
Volgens de analyse van Datagraver (factor 36, die volgens sommigen nog te laag is) komt het huidige virusniveau overeen met ruim 10.750 nieuwe besmettingen per dag, dit is nog steeds veel. Temeer daar die éne dag later in het jaar zal leiden tot zo’n 1400 extra Long Covid-gevallen (13%), waarvan ~350 ernstig invaliderend.
Op 15 februari is in de Tweede Kamer ook een motie aangenomen om 27 miljoen euro vanuit VWS beschikbaar te stellen voor de opening van expertisecentra / Post-Covidklinieken. Deze beslissing was bijna unaniem, men was het erover eens dat de bekende groep Long-Covidpatiënten niet langer in de kou kon blijven staan. Toch kwam niemand op het idee om ook maar iets te doen aan de dagelijkse instroom van nieuwe LC-patiënten, zoals die hier wekelijks gemeld wordt.
Verloop van aantal besmettingen per dag
Het is de moeite waard om het verband tussen virusdeeltjes in rioolwater en aantal besmettingen met Covid19 per dag, zoals gevonden door Datagraver, te gebruiken om het verloop van het aantal virusdeeltjes in rioolwater van Corona Lokaal om te rekenen naar een grafiek met het aantal dagelijkse besmettingen. Door de geïnterpoleerde, gewogen en genormeerde data van Corona Lokaal per dag te vermenigvuldigen met 36 krijgen we onderstaande grafiek, met het geschatte aantal besmettingen per dag.
Overigens blijft het gaan om een schatting van het aantal besmettingen per dag, afhankelijk in ieder geval van de factor 36. Het gaat echter vooral om de orde van grootte, de tendens en vergelijkingen tussen de verschillende golven. We zijn er inmiddels wel van overtuigd dat de besmettingscijfers in deze grafiek een ondergrens zijn voor de werkelijke aantallen. Dat is vooral gebaseerd op het feit dat Covid19-testresultaten in het verleden nooit rekening hielden met asymptomatische besmettingen, terwijl die er zeker veel waren en evengoed konden leiden tot Long Covid.
Cumulatief aantal besmettingen
Uitgaande van de besmettingen per dag kan ook het cumulatieve aantal besmettingen in een grafiek gezet worden:
Hier is bijvoorbeeld uit af te lezen dat pas in november 2022 alle Nederlanders gemiddeld 1x besmet waren, maar óók dat binnenkort al 36.000.000 besmettingen bereikt worden, zodat ruim een jaar later Nederlanders al gemiddeld 2x besmet zijn geweest. Let wel, de rioolwatermetingen waren pas vanaf 1-10-2020 betrouwbaar, dus de besmettingen uit de eerste golf zijn hierin nog niet meegenomen.
Besmettelijke personen
Als er elke dag zo’n 10.750 Covid-besmettingen bijkomen, en elke besmette persoon is ~10 dagen besmettelijk, volgt daaruit dat momenteel 107.500 Nederlanders besmettelijk zijn, dat is ~0,6%. Je mag hopen dat die niet allemaal in winkels, op het werk en op scholen verschijnen, maar de praktijk van de afgelopen 2 jaar heeft geleerd dat de meeste besmetten zich niets gelegen laten liggen aan het feit dat ze anderen kunnen besmetten en zo besmettingsketens in stand houden. Iedereen baseert zich op het oordeel van het RIVM dat Covid19 nu een “gewone luchtweginfectie” is. Quod non!
Verspreiding van besmettingen over Nederland
Een andere kijk op de verspreiding van besmettingen biedt de kaart met rioolwaterwaarden per provincie hieronder, met cirkels per afvalwaterstation. In de meeste provincies is nu een virusniveau van 100-400. Alleen Noord-Holland, Utrecht en Flevoland zitten nog boven de 400.
Hoeveel Covid19-besmettingen leiden tot Long Covid?
Het Canadese bureau voor statistiek heeft in juni 2023 in een onderzoek onder miljoenen Canadezen vastgesteld dat de kans op Long Covid niet afneemt bij herbesmetting, maar daarentegen cumulatief werkt: elke besmetting geeft weer ca. 13% kans op Long Covid, zodat na 3 besmettingen zo’n 40% langdurige symptomen houdt (zie grafiek hieronder). Al-Aly et al komen tot vergelijkbare percentages in een cohort van miljoenen veteranen in de VS.
In die percentages zitten overigens nog niet eens de patiënten die persistent SARS-CoV-2 virus hebben in een reservoir in hun lichaam, aanvankelijk zonder symptomen. Deze patiënten kunnen maanden of jaren na hun Covid19 besmetting ineens overlijden aan een hartafwijking of een beroerte. Dr. Amy Proal van het John Snow Project schetst hierover een angstwekkend beeld. We zullen in volgende weekberichten vaak rekenen met 13% kans op Long Covid na elke besmetting.
Schatting van aantal Long Covid-patiënten in NL
Merk op dat in het Canadese onderzoek hierboven is vastgesteld dat de kans van 13% op Long Covid additief is, of het nu de 1e, 2e of 3e besmetting betreft. Daarom kan het huidige geschatte aantal Long-Covid-patiënten bepaald worden op 13% van in totaal 35 miljoen besmettingen, dat is 4.550.000 LC-patiënten (herstel van een LC-patiënt komt weinig voor), dus 25% van de Nederlandse bevolking. Dit lijkt onwaarschijnlijk veel, maar in de Verenigde Staten is het percentage LC-patiënten na een Covid19 besmetting recentelijk op 24,4% geschat (bron: US Census Bureau), zie de kaart hieronder.
Een groot deel van de Long-Covid-patiënten zal niet veel last hebben van de zeer uiteenlopende klachten, of zal de symptomen niet herkennen als het gevolg van Long Covid. Dat zal in ieder geval niet gelden voor een kwart van deze Long-Covid-patiënten die ernstig gehandicapt zijn. Dat zou dus meer dan een miljoen Nederlanders betreffen!
Deze analyses laten zien hoe belangrijk een goed registratiesysteem voor LC-patiënten is. Minister Kuipers wuifde verzoeken om Long-Covid-patiënten te registreren altijd weg met de dooddoener dat het niet nodig was, “omdat we toch wel wisten hoe groot het probleem was”, al zei hij er nooit bij hoeveel patiënten hij dacht dat er waren. Nu is het afwachten hoe minister Dijkstra hier mee om gaat.
Infectieradar [info]
Het percentage mensen met klachten van acute luchtweginfecties, o.b.v. meldingen door een groep vrijwilligers aan het RIVM, geeft op elk moment een idee van het besmettingsrisico. Op 13 februari had 6,26% van de testgroep van het RIVM last van een luchtweginfectie. Dit is wat teruggelopen na de piek van 10,26% medio december, maar het blijft vrij hoog. Merk op dat we in onderstaande grafiek voortaan het percentage mensen met klachten weergeven uit de dataset van het RIVM i.p.v. het 7-daags gemiddelde, omdat die waarde altijd achter de feiten aanloopt.
Omdat “slechts” 0,6% momenteel Covid19 heeft zijn zeker veel patiënten besmet met een ander virus dan SARS-CoV-2 (het RIVM blijft Covid19 hardnekkig een luchtweginfectie noemen). In Nederland heeft namelijk de overtuiging postgevat dat nu voor geen enkel virus meer maatregelen nodig zijn.
De monsters afgenomen op de Nivel Peilstations geven wekelijks een indruk welke respiratoire virussen er heersen, maar in week 6 is deze weekstaat helaas niet gepubliceerd. Omdat het om steekproeven van ca. 100 patiënten gaat waarvan monsters worden genomen op Nivel Peilstations is de betekenis sowieso beperkt.
Uit een andere surveillance van Nivel blijkt wel een uiterst zorgelijke ontwikkeling: het frequent voorkomen van longontsteking onder kinderen. Anders dan vóór de coronapandemie komt dit nu vaak voor, zie de grafiek over aantal geconstateerde longontstekingen bij kinderen van 5-14 jaar hieronder. Eind 2022 was er al een forse piek, terwijl vorig jaar vanaf de herfst een meer dan 2x zo hoge golf is begonnen, die nog steeds aanhoudt. In week 6 zou het gaan om zo’n 89 kinderen per 100.000 (kinderen), dus 89 x 18,62 = ~1660 (totaal 1.862.000 kinderen 5 t/m 14 jaar) over heel Nederland.
Deze enorme uitbraak van longontstekingen onder kinderen is niet het gevolg van immuniteitsschuld, infecties die “ingehaald moeten worden” omdat ze onderdrukt waren tijdens lockdowns en schoolsluitingen. Al is deze misvatting uit en te na verkondigd door sommige kinderartsen en zelfs experts van het RIVM. De longontstekingen hoeven niet direct door het SARS-CoV-2 virus zelf veroorzaakt te zijn, maar waarschijnlijk wel indirect: het is al jaren bekend dat een Covid19-besmetting het immuunsysteem aantast, en kinderen worden in Nederland immers massaal en voortdurend blootgesteld aan besmetting met Covid19! Er is namelijk een fysieke leerplicht in slecht geventileerde klaslokalen, óók voor kinderen met verkoudheidsklachten die hun klasgenoten kunnen aansteken. Ook krijgen kinderen in Nederland nauwelijks de mogelijkheid om tegen Covid19 gevaccineerd te worden (in de VS mogen kinderen al vanaf 6 maanden gevaccineerd worden tegen Covid19).
Dat Covid19 uitsluitend kwetsbaren en ouderen treft is een sprookje dat al een paar jaar uit is. Nu blijken zelfs jonge kinderen extra kwetsbaar, bijvoorbeeld voor longontsteking, door Covid19. Wanneer komen we hiertegen in opstand? Wanneer is het genoeg?
Overigens steekt ook kinkhoest weer de kop op in verhevigde mate, wéér bij kinderen, enkele malen hoger dan vorige jaren en ook hoger dan vóór corona. De grafiek van Nivel lijkt deze keer alleen over kinderen van 5 t/m 14 jaar te gaan, eerder was dat 0 t/m 14. De begeleidende tekst klopt ook niet met de getoonde grafiek. Duidelijk is echter dat kinkhoest echt weer een probleem is bij kinderen.
Volledigheidshalve geven we ook de influenzagevallen volgens Nivel: inderdaad is in week 50, en opnieuw in week 2, officieel de drempel overschreden waarbij we van een griepepidemie spreken. Dus nadat Covid19 huisgehouden heeft kunnen we vervolgens geveld worden door de griep. Ook daarvoor geldt dat bij veel mensen met een beschadigd immuunsysteem de griep hard kan toeslaan dit jaar.
Ziekenhuisopnames [info]
Het aantal Covid19-ziekenhuisopnames per dag, opgegeven door het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), geeft een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 die dag.
Op 16-2-2024: 26 Covid19-ziekenhuisopnames, dat is niet gering, maar ook de ziekenhuisopnames lijken op hun retour. In totaal waren er 166 Covid19 opnames van 12 t/m 16 februari. In de grafiek hieronder zijn de Covid19-ziekenhuisopnames weergegeven zonder interpoleren of 7-daags gemiddelde te bepalen.
In onderstaande twitterdraad van epidemioloog Chantal Rovers rekent zij af met de afgezaagde kritiek dat Covid-ziekenhuisopnames voor het grootste deel zieken betreft die voor iets heel anders opgenomen zijn en toevallig positief getest zijn op Covid.
Zoals uit onderstaande grafiek van stichting NICE (Nationale Intensive Care Evaluatie) blijkt is Covid19 bij gemiddeld meer dan 80% van de opgenomen patiënten de belangrijkste of secundaire reden voor opname. Volgens Chantal Rovers betekent dit dat beide typen patiënten zonder Covid19 niet opgenomen zouden zijn. Zij kan het weten, want zij registreert deze opnamen voor NICE in het Radboud ziekenhuis. Ze stelt bovendien dat patiënten bij opname niet per definitie getest worden op Covid, dus het kan best zijn dat veel meer patiënten t.g.v. Covid in het ziekenhuis opgenomen moeten worden waarbij de link met Covid niet evident is.
Dat niet alleen oude mensen voor Covid19 opgenomen worden op de IC blijkt uit onderstaande grafiek van NICE, met de IC-opnames voor diverse leeftijdsgroepen in 2023, van januari t/m december.
Overigens heeft stichting NICE aangegeven dat deze rapportages per 1-1-2024 stopgezet zijn. Aandacht voor de Covid19 pandemie is kennelijk niet meer nodig. AlleBurgers blijft er echter van uitgaan dat 80% van de Covid19-ziekenhuisopnames echt dóór Covid komt.
Stichting NICE is overigens óók gestopt met het rapporteren van ziekenhuisopnames per ziekenhuislocatie en per provincie. Deze werden in de Covid19 dataset van RIVM aangeboden als download. In Corona-Lokaal werden die gegevens gebruikt om het aantal ziekenhuisopnames per provincie weer te geven. Dat werkt dus niet meer: het aantal ziekenhuisopnames in alle provincies is na 18-1 NUL (zie bv. Zuid-Holland). Gelukkig klopt het aantal ziekenhuisopnames landelijk nog wel, want die gegevens komen van het LCPS.
Ziekenhuisbezetting [info]
Het LCPS geeft ook het aantal patiënten dat op weekdagen door Covid19 in het ziekenhuis en op de IC ligt. Op 16 februari lagen er 231 coronapatiënten in het ziekenhuis, en 8 op de IC. Ook het aantal ziekenhuispatiënten lijkt langzaam op zijn retour. Het wachten is nu, net als vorig jaar, op juichende berichten van het RIVM dat Covid19 nu écht over is…
Ziekenhuisbezetting was altijd de belangrijkste indicator waarop RIVM en OMT hun adviezen voor beleid baseerden, en de enige reden waarom maatregelen steeds te laat ingingen, te vroeg opgeheven werden en nu totaal afwezig zijn. “De ziekenhuizen kunnen het aan, dus het boeit niet hoeveel mensen ernstig ziek of invalide worden of overlijden”. Bizar uitgangspunt.
Onderstaand overzicht van de coronapatiënten in ziekenhuis & IC in de afgelopen 3 jaar is gemaakt o.b.v. gegevens van het LCPS. De aantallen patiënten zijn inclusief ontlabelde patiënten, die niet meer besmettelijk zijn en daarom niet meer afgezonderd liggen.
Een veelgehoorde dooddoener is dat Covid nu vergelijkbaar zou zijn met de griep en “daar nemen we toch ook geen maatregelen tegen?” Dat er geen maatregelen zouden zijn tegen influenza is al betwistbaar, denk aan de jaarlijks terugkerende griepprik en de waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen als er een jaar is met een extra hevige griepgolf.
Aan de andere kant is Covid19
- veel heftiger dan influenza, met vaker ernstige klachten, ziekenhuisopnamen en een hogere mortaliteit (zie artikel van Al-Aly et al in The Lancet van december 2023)
- besmettelijker dan influenza (na mazelen is Covid19 de meest besmettelijke infectieziekte; R0 kan variëren van 8-15)
- géén seizoensinfectie maar treedt het hele jaar door op (zie de analyse van TJ Radcliffe Covid Seasonality en figuur hieronder). Tina Hesman Saey legt in ScienceNews uit waarom Covid19 geen seizoensinfectie is.
- veel vaker aanleiding tot langdurige chronische klachten, leidend tot invaliditeit, mentale aftakeling en onverwacht overlijden: Long Covid (zie grafiek van Al-Aly hieronder)
- een vasculaire ziekte en multisysteemziekte die bijna alle organen in het lichaam aantast en kan leiden tot meer dan 200 aandoeningen!
Ter illustratie tonen we hier een vergelijking van ziekenhuisbezetting t.g.v. Covid19 met de jaarlijkse griepgolven in de winter.
Tot slot tonen we hier nog de incidentie van influenza volgens Nivel, in aantal gevallen per week per 100.000 inwoners, van 2019 week 40 t/m 2024 week 6:
Deze grafiek is niet zo gemakkelijk te vergelijken met het aantal infecties per dag voor Covid19, maar de hoogste piek in 2020 week 11 in de grafiek hierboven, van 114 griepgevallen per week per 100.000 inwoners, komt neer op iets minder dan 3000 infecties per dag voor heel Nederland. Vergelijk dat dan met de Covidpieken van 90.000 tot zelfs 150.000 infecties per dag! Wel is het zo dat mogelijk niet alle (lichte?) griepgevallen bij huisartsen gemeld worden, maar aan de andere kant blijkt bij de helft van de gemelde gevallen van “griepachtig ziektebeeld” geen sprake te zijn van influenza.
Om de griepincidentie toch te kunnen vergelijken rekenen we de cijfers in bovenstaande grafiek om naar het totaal aantal infecties over alle Nederlanders per week. De Covid19-infecties o.b.v. de rioolwaarden rekenen we om naar infecties per week. Bij elkaar in één grafiek komen we dan tot:
Hier is evident waarom we ons bij AlleBurgers veel meer zorgen maken om Covid19-besmettingen dan om influenza-besmettingen.
Variants of Concern (VOC) [info]
De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. De metingen lopen door t/m 2024 week 5 (29 januari t/m 4 februari). In week 6 zijn nog maar 2 samples getest, die laten we dus weg.
In het overzicht hieronder is de ontwikkeling van de diverse varianten schematisch weergegeven. We zien de afgelopen twee maanden een werkelijk spectaculaire groei van BA.2.86 (“Pirola”), ten koste van EG.5 (“Eris”), die maandenlang dominant is geweest. In week 5 zit Pirola op 95%: een absoluut monopolie. Het merendeel van BA.2.86 blijkt de subvariant JN.1 te zijn (“Juno” 91,67%), wat de restsubvarianten zijn maakt het RIVM niet bekend.
Dit betekent het einde van de XBB-recombinanten. Helaas betekent dit ook het einde van het laatste restje immuniteit in de bevolking, opgebouwd bij eerdere besmettingen. Pirola heeft namelijk zoveel mutaties t.o.v. Omikron XBB ondergaan dat het eigenlijk een nieuw virus is, niet meer te vergelijken met Omikron. Zelfs de in 2023 gezette boosters, beschermend tegen XBB, zullen minder effectief zijn tegen Pirola. Dat verklaart ook de razendsnelle groei in december, en eveneens de relatief trage groei van de besmettingen sinds augustus. Voor XBB-recombinant EG.5 was kennelijk nog te veel immuniteit. In feite is dit niet één golf, maar de superpositie van een lage golf van Eris, vervolgens overvleugeld door een steile piek van Pirola. Samen vormen ze de heftigste coronagolf ooit.
Conclusie: actueel risico
AlleBurgers schat het risico momenteel gemiddeld. Verschillende factoren dragen hieraan bij:
- We zien nog steeds veel besmettingen in rioolwatermetingen, zelfs in de nasleep van de heftigste golf ooit. Wat dat betreft liggen we 2 weken voor op de VS en het VK waar deze JN.1 golf nog maar net gepiekt heeft.
- De scholen en veel kantoren zijn in de kerstvakantie dicht geweest, waarbij door gezellige familiebijeenkomsten het virus makkelijk rond kon gaan in de familie- en vriendenkringen. Vanaf de 2e week van januari ging alles weer open, totaal onbeschermd, met veel kinderen uren dicht opeengepakt in slecht geventileerde schoolklassen. Nu kan het virus zich weer verspreiden tussen families, collega’s en klasgenoten. Het is dus niet ondenkbaar dat de huidige supergolf nog niet voorbij is en zelfs opnieuw kan pieken. Zeker na carnaval, dat bleek vorig jaar ook een enorme superspreader.
- Het weer is al 3 maanden regenachtig en vaak koud, mensen blijven binnen en bezoeken sociale contacten binnen. Het binnenklimaat met een lage luchtvochtigheid is dan ook niet bevorderlijk voor de gezondheid, o.a. omdat aerogene infecties zoals Covid19 zich sneller verspreiden, zie aerosolen.com. Voor de huidige periode is de luchtvochtigheid echter gunstig.
- Variant BA.2.86 en subvarianten JN.1 en JN.4 zijn door de vele mutaties in het spike-eiwit sterk immuunontwijkend. De sterke groeipotentie boven de terugvallende EG.5 variant is evident. BA.2.86 / JN.1 zal zich van de vaccins tegen XBB.1.5 die gezet zijn, noch van immuniteit opgedaan in eerdere besmettingen veel aantrekken. Variant JN.1 grijpt bovendien méér aan in de bovenste luchtwegen, wat tot longontstekingen leidt.
- Het RIVM ziet Covid19 nu als een “gewone luchtweginfectie”. Ook daarvoor zijn op de RIVM-site richtlijnen te vinden, maar daaraan wordt geen ruchtbaarheid gegeven. Iedereen denkt dat corona voorbij is en dat er geen enkele maatregel meer geldt. Het tegendeel is waar: Covid19 is veel gevaarlijker dan bedoelde luchtweginfecties, zelfs gevaarlijker dan griep, is in feite een systeemziekte met meer dan 200 aandoeningen, verspreidt zich in aerosols, komt veel meer voor, het hele jaar door, en de maatregelen van het RIVM tegen luchtweginfecties zijn volstrekt onvoldoende. Het vergt een totaal andere aanpak: strategisch, tactisch en operationeel. Omgekeerd kunnen de bedoelde gewone luchtweginfecties wél profiteren van een doelmatig coronabeleid (schone lucht, mondneusmaskers).
- In Zuid-Afrika zijn weer nieuwe SARS-CoV-2 varianten ontdekt die meer dan 100 mutaties hebben, waarvan 30 in het spike-eiwit. Wie weet wat dat weer gaat brengen. Het houdt nooit op, niet vanzelf!
Laat u niet in slaap sussen en wijs maken dat de huidige (zomer- → herfst- → winter-) golf “meevalt” en nu wel over zijn hoogtepunt heen is. De omstandigheden voor het SARS-2 virus zijn nog steeds gunstig en er komt zeker nóg een piek: “Carnaval was here”! Blijf u beschermen, vermijd drukke bijeenkomsten als het kan en draag op openbare binnenlocaties een ffp2-masker! Test uzelf meer dan eens bij elke verdenking van coronabesmetting, zeker bij symptomen, en blijf thuis indien positief. Zorg voor ventilatie in huis en koop of bouw een hepa-filter. Maar als u echt naar een heel belangrijk feest of bijeenkomst moet, of wellicht de kapper, de tandarts of het ziekenhuis moet bezoeken, dan zijn de komende weken wel relatief gunstig.
Indammen móet en indammen kán!
Er zijn verschillende strategieën om deze pandemie te bedwingen:
- Pandemieregels van de Goede Pandemie Praktijk
- Plan van het World Health Network met massaal testen
- Een haalbaar en afdoende geacht alternatief voor de gecompliceerde en onwerkbare maatregelenladders van VWS onder Ernst Kuipers:
