Actueel risico volgens AlleBurgers 24 maart 2024
Het risico op een besmetting met het Coronavirus is momenteel relatief laag. Het risico op langdurige klachten na een besmetting, blijft echter onverminderd hoog. Er gaan ook steeds meer andere infectieziektes rond (mazelen, kinkhoest, rodehond, de bof). Het interpreteren van de rioolmetingen wordt steeds lastiger. Mogelijk zorgt de huidige variant, JN.1 voor meer virusdeeltjes in het riool per besmet persoon dan eerdere varianten. Om het risico goed in te schatten, moeten we systematisch een deel van de bevolking testen, zoals het VK (Engeland en Schotland) afgelopen winter heeft gedaan. Op basis van die meting is momenteel ongeveer 0,6% van de bevolking besmettelijk met het Coronavirus (ongeveer honderdduizend Nederlanders). In de VS wordt geschat dat inwoners ongeveer 3,5 keer met het Coronavirus zijn besmet geweest, meer dan de 2 keer die gevonden werd voor de Nederlandse bevolking. De oversterfte op basis van de CBS-methode is terug. Ziekenhuisopnames en de ziekenhuisbezetting zijn laag. 5% van de jongeren en 3% van de volwassen rapporteren long Covid.
LET OP: Algemene onderbouwing, interpretatie en achtergrond-informatie bij de rubrieken vindt u via de [info] link in headers
Oversterfte Covid19, 2024 week 9 [info]
Na een week met een ondersterfte volgens de CBS-methode, laten alle drie de methoden weer een oversterfte zien. Deze loopt uiteen van 94 (CBS-methode), via 298 (op basis van de gemiddelde sterfte van 2010 tot 2019) tot 616 (op basis van het laagste kwartiel, rekening houdend met dat we ook geleerd zouden kunnen hebben van de pandemie, en de sterfte aan griep zouden kunnen inperken).
Als een percentage van de verwachte sterfte komen we hiermee uit op 2,8% (CBS-methode), 9,3% (gemiddelde sterfte 2010-2019) en 21,6% (laagste kwartiel).
Over de gehele pandemie komt de oversterfte nu uit op bijna zestigduizend (CBS-methode), meer dan honderdduizend (gemiddelde) of meer dan honderdvijfentwintigduizend (laagste kwartiel). Toch zien we in Nederland geen enkele preventie. Nederlanders accepteren de sterfte en ziekte door Covid als een deel van hun nieuwe leven. Zoals Ginny Mooy eerder citeerde:
De gewone Nederlander accepteert veel meer pech dan de elite denkt.” Ira Helsloot in ‘Expertvisies op de gevolgen voor samenleving en beleid’ van WRR/KNAW, 2021
Ook spreken sommige media juist over “geluk” (de Volkskrant, 28 april 2023). Het is niet duidelijk of deze generatie (AOW) het hier ook mee eens is.
Weekbericht van LowCovid Kano week 2024-9 [info]
Het statusbericht van LowCovid Kano, met het geschatte verloop van de vermijdbare sterfte gerelateerd o.a. aan Covid19 (complicaties), is ook deze week niet gepubliceerd.
Virusdeeltjes in rioolwater [info]
Het aantal gemeten virusdeeltjes in het riool geeft aan hoeveel Coronavirus er via de ontlasting wordt uitgescheiden. Tot op heden was de aanname dat alle varianten zorgden voor een vergelijkbare uitscheiding. Recent onderzoek in de Lancet geeft echter aan dat de huidige dominante variant, JN.1 voor meer uitscheiding van virusdeeltjes via de ontlasting leidt (lichtpaarse balkjes in de figuur hieronder. Let op: de y-as heeft een logaritmische schaal).
Dit maakt het omzetten van het aantal virusdeeltjes in het riool naar het aantal besmette personen een stuk lastiger. Tot dusver namen we aan dat het aantal besmette personen 36 keer zo hoog lag als het aantal virusdeeltjes per honderdduizend inwoners (de methode van DataGraver).
Volgens deze methode kwamen we erop uit dat Nederlanders nu gemiddeld bijna twee keer Covid hebben doorgemaakt, zoals te zien is in de grafiek hieronder. Als JN.1 tot meer virusdeeltjes leidt, dan is dit misschien een overschatting.
Echter, J Weiland op Twitter/X komt voor de Verenigde Staten juist op een hoger aantal uit. Mogelijk onderschatten we het aantal infecties juist met de methode van Datagraver.
Nederland wijkt van veel landen af qua infecties in met name de Omikron-fase van de pandemie. Zo trad er bijvoorbeeld een heel hoge piek op in de Verenigde Staten aan het begin van de Omikron-periode (BA.1), waardoor alle andere pieken lager lijken voor dat land:
In Nederland was de BA.1 piek relatief laag, en de andere pieken die daarop volgden relatief hoog (zie de grafiek hieronder van corona-lokaal.nl). Dit komt doordat Nederland, na problemen met de IC-capaciteit gedurende de voorgaande Delta-piek, winkels en de horeca een lange periode gesloten hield (wat aangeeft dat deze maatregelen wel degelijk het aantal infecties omlaag brengen).
In het VK is afgelopen winter weer een steekproef uitgevoerd om te bepalen welk aandeel van de bevolking besmet was met het Coronavirus. Als je wil weten hoeveel mensen besmet zijn met het virus, is dit de beste methode (omdat het een grote, willekeurige steekproef betreft). De volgende percentages werden gevonden:
Op de piek was dus iets meer dan 3% van de bevolking besmet met het Coronavirus. Deze percentages omzetten naar aantallen om deze te vergelijken met de schattingen uit het Nederlandse riool is echter lastig. Elk percentage beslaat een periode van twee weken. Hoe lang is het virus te detecteren met de gebruikte methode?
Wanneer de percentages worden vermenigvuldigd met de omvang van de Nederlandse bevolking, dan wordt de grafiek links in de afbeelding hieronder verkregen, met ongeveer zeshonderdduizend besmettingen per periode op de piek. Wanneer de methode van Datagraver wordt gebruikt, dan komt de piek net boven de honderdvijftigduizend uit (per dag).
Merk op dat de grafiek van het riool sneller daalt dan die op basis van de steekproef in het VK (rechter gedeelte van de grafieken). Het kan zijn dat de golf in het VK langer duurde. Op basis van een hogere uitscheiding van virusdeeltjes voor JN.1 (het rechter gedeelte van de golf), verwacht je juist hogere waarden op basis van het riool in deze tweede periode van de golf (we zien dus het omgekeerde in de data).
Het wordt dus steeds lastiger een inschatting te maken van het aantal besmettingen per dag en daarmee het aantal nieuwe long Covid gevallen op een dag (de hogere aanwezigheid van JN.1 in de darmen kan mogelijk weer tot extra long Covid leiden).
Wel kan worden geconcludeerd dat het huidige aantal besmettingen momenteel relatief laag is (zie de grafiek hieronder). Gaan we uit van deze 93 virusdeeltjes per honderdduizend inwoners en de methode van Datagraver, dan komen we uit op ongeveer 3300 besmettingen per dag. Met de conservatieve schatting van het RIVM dat long Covid bij 10% van de Omikron-besmettingen optreedt, komen we uit op ongeveer 330 extra long Covid gevallen (let op, dit is een enkele dag!).
Recent werd echter duidelijk dat ongeveer 5% van de jongeren en 3% van de volwassenen zegt last te hebben van long Covid. Dit zijn mensen met klachten die de klachten toeschrijven aan een eerdere besmetting met het Coronavirus (er kan een vertraging zitten tussen de besmetting en de langdurige klachten, en niet alle besmettingen geven duidelijke klachten in acute fase, maar kunnen toch tot langdurige klachten leiden). De gezondheidsschade van het rond laten gaan van het Coronavirus is waarschijnlijk veel groter.
Een van de vermoedelijke gevolgen van een besmetting met het Coronavirus is een verstoorde werking van het immuunsysteem. De kans op andere infectieziektes kan daardoor worden verhoogd.
We zien momenteel veel infectieziektes de kop op steken. Of deze toenames allemaal het gevolg zijn van de verstoorde werking van het immuunsysteem is niet helemaal duidelijk. De vaccinatiegraad tegen kinderziektes is namelijk ook sterk gedaald in de afgelopen jaren.
Zo wordt er meer kinkhoest gevonden (blauwe lijn, grafiek van het Nivel):
Er zijn meer longontstekingen bij kinderen (blauwe lijn, grafiek van het Nivel):
Ook zijn er berichten over de opkomst van mazelen en de bof. Ook komen geslachtsziektes steeds meer voor. Wat vermoedelijk niet geholpen heeft, is dat kinderartsen op TV gezegd hebben dat gezonde kinderen geen vaccinatie nodig hebben (tegen het Coronavirus) en dat we herhaald te horen kregen dat het krijgen van infecties goed zou zijn voor de immuniteit.
Als je zegt dat je jezelf beschermt tegen het Coronavirus (of een mondneusmasker opzet), dan krijg je vaak te horen dat het leven nu eenmaal risico’s heeft. Arjen Lubach merkt terecht op dat dit een bijzonder vreemde redenering is als het gaat om kinderziektes (hij introduceert een dagopvang waar kinderen aan heel veel gevaren worden blootgesteld, zie de afbeelding hieronder). Hij lijkt echter niet door te hebben dat je dit voortdurend moet horen als je liever niet herhaald besmet wil worden met het Coronavirus (waarschijnlijk omdat hij zichzelf niet beschermt).
Het argument dat het leven risico’s heeft, komt uit het draaiboek van de anti-vaxxers. Daarin zijn risico’s van een infectie aanvaardbaar (maar de veel kleinere risico’s van vaccineren dan weer niet). Het staat ook haaks op preventie die we wel toepassen in bijvoorbeeld het verkeer (autogordels, niet dronken rijden, niet te snel rijden) of in de woning (rookmelders).
Wat Nederlanders zich ook niet lijken te realiseren, is dat mensen met een verstoorde afweer niet echt de keuze hebben (niet “het gokje” kunnen nemen). Zij hebben een sterk verhoogd risico op een Coronabesmetting bij blootstelling en een sterk verhoogd risico om opgenomen te moeten worden in het ziekenhuis na een Coronabesmetting. Je kunt voor jezelf kiezen dat je niet meer aan preventie wil doen, maar bedenk dan wel dat je daardoor de vrijheid van anderen inperkt.
Infectieradar [info]
Er gaan verschillende infectieziektes rond, dus het is niet vreemd dat ondanks dat ongeveer 0,6% van de Nederlanders momenteel besmet is met het Coronavirus (gebaseerd op de laatste meting van het Engelse ONS), 5,6% van de Nederlanders momenteel luchtwegklachten rapporteert.
Het Nivel geeft aan om welke infecties het kan gaan. Er gaan momenteel griep, andere Coronavirussen, Rhino, Adeno en SARS-Cov2 rond.
De infectieradar komt zelf uit op 0,1% positieve tests, wat waarschijnlijk een onderschatting is, gezien de metingen van het ONS.
Ziekenhuisopnames [info]
De grafiek hieronder is gebaseerd op de cijfers van corona-lokaal. Het aantal opnames voor/met Covid is inmiddels gedaald tot 20 per dag. Dit komt overeen met de sterke daling van het aantal virusdeeltjes in het riool, zoals we eerder zagen.
Ziekenhuisbezetting [info]
Ook de bezetting in het ziekenhuis vanwege/met Covid daalt. Het LCPS meldt 7 patiënten op de IC en 99 op de verpleegafdelingen. Er overlijden nog steeds Nederlanders aan Covid en er worden nog steeds mensen voor opgenomen, maar het grootste risico is nu met name de latere gezondheidsrisico’s door Covid (zoals hart- en vaatziekten, neurologische aandoeningen, en auto-immuunziektes).
In de afgelopen weken zijn er in de media verschillende pogingen gedaan om deze gevolgen gelijk te trekken met die van de griep, met het doel om Covid te bagatelliseren. Een gezondheidsminister in Australië voerde een onderzoek uit waarin met behulp van een SMS aan mensen met Covid of de griep werd gevraagd of ze restklachten ervaarden. Volgens de minister rapporteerden mensen evenveel klachten na Covid als de griep. Hij vergat daarbij te melden dat mensen veel vaker Covid doormaken dan de griep. Hij vergat ook te melden dat zijn onderzoek heel andere resultaten gaf dan eerder onderzoek met een veel grotere steekproef en waar medische data voor gebruikt was.
Een ander onderzoek vergeleek mensen die opgenomen waren voor de griep en voor Covid. Mensen die opgenomen waren voor de griep meldden vaker langdurige klachten. Het merendeel van de mensen die long Covid ervaren, zijn niet opgenomen geweest voor hun infectie. Ook dit onderzoek “vergeet” dat mensen veel vaker Covid krijgen dan de griep, en verklaart het niet waarom een eerdere studie juist meer consequenties vond van Covid dan de griep. De media wil echter dat u ziekte en sterfte door Covid gewoon accepteert (zoals u deed voor de griep), en duikt daarom meteen op deze niet al te best uitgevoerde studies.
Normaal gesproken zou dit soort onderzoek ervoor moeten zorgen dat griep nu eindelijk eens serieus wordt genomen. Voor de pandemie overleden er elk jaar duizenden Nederlanders aan de griep. Nu weten we dat ook de griep tot langdurige klachten leidt. Ook weten we dat door Covid te onderdrukken, de griep vrijwel geheel verdwijnt (de griep onderdrukken is dus veel makkelijker dan Covid onderdrukken). De enige logische conclusie moet dus zijn dat we aan preventie tegen de griep moeten gaan doen (en dan geen horeca- en winkelsluitingen, maar het inzetten van FFP2/FFP3, HEPA, testen en ventilatie).
Variants of Concern (VOC) [info]
Het RIVM lijkt deze week een fout te hebben gemaakt met de variantentabel. Bijna alle metingen zijn onder de “rest” categorie geplaatst. Daarom is er deze week geen update. Vermoedelijk is nog steeds JN.1 dominant.
Conclusie: actueel risico [info]
Het risico op een besmetting met het Coronavirus is momenteel relatief laag. Ongeveer 0,6% van de Nederlanders is besmettelijk met het Coronavirus. Bij een feestje met 30 deelnemers is de kans dat iemand besmettelijk is met het Coronavirus daarmee ongeveer 17%.
De gevolgen van een Coronabesmetting kunnen echter aanzienlijk zijn. Tenminste 5% van de jongeren en 3% van de volwassenen hebben last van langdurige klachten. Ongeveer een kwart daarvan is hierdoor ernstig in hun leven beperkt. Het RIVM schat de kans op long Covid na een Omikron-infectie op ongeveer 10% (per infectie!).
Long Covid betekent dat je klachten ervaart na je Coronabesmetting. Het virus kan echter ook schade aanrichten zonder dat je nu meteen klachten krijgt. Je nierfunctie, longfunctie, or hartfunctie kan verminderen zonder dat je het doorhebt. Bij een volgende infectie kun je weer schade op lopen, tot het moment dat je wel klachten gaat ervaren.
Naast het Coronavirus gaan er steeds meer andere infectieziektes rond, waaronder kinkhoest en mazelen. Met name de groep geboren tussen 1965 en 1975 heeft de kans geen immuniteit tegen mazelen te hebben, omdat ze geen mazelen hebben doorgemaakt, maar ook niet zijn gevaccineerd. Momenteel moet je zelf de vaccinatie betalen, maar hopelijk wordt deze in de toekomst gratis aangeboden aan deze groep. De vaccinatie tegen kinkhoest beschermt minder dan 10 jaar, dus de meeste volwassenen zijn niet meer beschermd. Ook voor deze vaccinatie moet je betalen. Nederland lijkt niet geleerd te hebben van de pandemie.
Wat tegen beide infectieziektes beschermt, net als tegen Covid, is het zuiveren van de lucht. Dat kan met FFP2/FFP3 mondneusmaskers (als die goed aansluiten op het gezicht, zodat de lucht door het masker en niet langs het masker gaat), luchtfilters met HEPA, ventilatie, buiten ontmoeten en thuisblijven bij klachten (al kunnen mensen reeds besmettelijk zijn als ze nog geen klachten hebben, maar dan vang je in ieder geval de dagen af waarin ze wel klachten hebben).
Cholera verspreidt zich door vervuild water. Daarom zuiveren we het drinkwater in Nederland. Het wordt tijd dat we ook voor schone lucht gaan zorgen. Met alleen vaccineren komen we er niet. Schone lucht moet een grondrecht zijn.