Oorsprong SARS-CoV-2: laboratoriumlek?

Dit artikel is gebaseerd op de website Origin of Covid van Andrew Tuntable, één van de wetenschappers en onderzoeksjournalisten die gezamenlijk onderzoek doen naar de oorsprong van Covid-19.

Daarnaast werkt AlleBurgers samen met US Right to Know (USRTK). USRTK heeft veel nieuwswaardige documenten opgegraven en gerapporteerd. Het onderzoekt ook de risico’s van functieverbetering van virussen (gain of function), virussen verzamelen en incidenten in biolabs waar ziekteverwekkers met pandemisch potentieel worden opgeslagen en gemanipuleerd.

Op de site van USRTK zijn te vinden:

1. Documenten die zijn verkregen via verzoeken om vrijheid van informatie, in FOI-rechtszaken (vgl in NL WOB/WOO)
2. Belangrijke artikelen over de oorsprong van Covid-19, onderzoek naar functieverbetering, virusjacht en biolabs
3. Overzichtsartikel van Saynath Suryanarayanan: Waarom onderzoek naar de oorsprong van Covid-19, naar functiewinst en veiligheid in laboratoria die gevaarlijke ziekteverwekkers hanteren?

Hoe ontstaat een nieuwe pandemie?

Virussen zijn eenvoudige, minuscule organismen in het schemergebied tussen levende en levenloze materie. Ze bestaan vaak uitsluitend uit DNA- of RNA-ketens met erfelijk materiaal met daaromheen een mantel opgebouwd uit eiwitten. Om zich voort te planten hebben virussen andere levende wezens nodig. Ze gebruiken dan het reproductiemechanisme van de gastheer om zichzelf te vermenigvuldigen. Sommige soorten virussen zijn daar heel erg goed in, ondanks hun eenvoud, en kunnen één enkele lichaamscel honderden of duizenden kopie-virussen laten maken.

Virussen ontstaan niet “zo maar” in mensen, uit het niets. De meeste virussen komen uit de dierenwereld. SARS-2, de veroorzaker van Covid-19, is nauw verwant aan beta-coronavirussen die circuleren in hoefijzerneusvleermuizen.

De vraag is nu: hoe zijn deze virussen bij mensen terechtgekomen? We kunnen vier mogelijke routes onderscheiden.

• Ze kunnen zich op een natuurlijke manier verspreid hebben, waarschijnlijk via een tussengastheer. Het vroegere SARS-1 virus was overgedragen van vleermuizen op civetkatten en vandaar op mensen, terwijl MERS kamelen als tussengastheer had. Voor SARS-2 is echter nooit een tussengastheer gevonden, ondanks intensief onderzoek.
• Het virus zou ontsnapt kunnen zijn uit een biomedisch laboratorium waar virussen onderzocht worden, om kennis te verwerven over hun eigenschappen. Laboratoriumlekken zijn helaas niet ongebruikelijk, ze zijn in het verleden al vaker gedocumenteerd. Toevallig zijn er twee grote laboratoria in Wuhan, waar de Covid-19 pandemie begon, die inderdaad vleermuisvirussen bestuderen.
• Het virus zou zelfs in zo’n laboratorium gemaakt kunnen zijn. De technieken om erfelijk materiaal van virussen te manipuleren zijn de laatste 20 jaar enorm verbeterd. Het Wuhan Institute of Virology heeft vóór 2020 trots gepubliceerd over zogenaamd “gain of function” onderzoek, waarbij met knip- en plakwerk in mRNA viruseigenschappen veranderd kunnen worden, en virussen dus besmettelijker, gevaarlijker of ziekmakender gemaakt worden.
• Het SARS-2 virus zou zelfs bewust gemaakt kunnen zijn als biologisch wapen, door China of een ander land. Hiervoor is echter nooit een aanwijzing en ook geen motief gevonden.

Het is belangrijk om te weten waar dit virus precies vandaan komt, om in ieder geval volgende pandemieën te kunnen voorkomen.

Natuurlijke oorsprong vs laboratoriumlek

Voor SARS-2 had de hypothese van een natuurlijke oorsprong al vroeg in 2020 de voorkeur, waarbij de markt in Wuhan werd aangewezen als de bron, omdat daar op grote schaal levende dieren verhandeld werden (zoals gebruikelijk in Aziatische landen). In Chinese publicaties [Gao22] werd dit ontkend: er werd uitsluitend SARS-2 gevonden in mensen, nooit in dieren op de markt. Toch werd aan deze natuurlijke oorsprong vastgehouden, en pleidooien voor de laboratoriumlek-hypothese werden weggehoond, verdacht gemaakt en weggezet als complottheorieën door veel gevestigde virologen.

In februari 2022 claimde een onderzoeksgroep met o.a. Michael Worobey, Angela Rasmussen en ook de bekende Nederlandse viroloog Marion Koopmans, over onomstotelijk statistisch bewijs te beschikken dat de Huanan markt in Wuhan de bron van de pandemie was [preprint Worobey22]. Daar werden echter al snel gaten in geschoten. De uiteindelijke publicatie in Science [Worobey22a] was al veel minder stellig: zekerheid was er niet. Ook deze publicatie kon de wetenschappelijke toets der kritiek niet doorstaan.

De WHO, USA President Biden en The Lancet Covid Commission besloten tot nader onderzoek. De WHO sloot Marion Koopmans uit van de Wuhan-missies en onderzoek omdat er sprake bleek te zijn van belangenverstrengeling en vooroordelen.

Vooral als SARS-2 inderdaad het resultaat is van een laboratoriumlek moet de onderste steen van het internationale gevaarlijke virussenonderzoek boven water komen. Immers, wereldwijd zijn er al meer dan 7 miljoen geregistreerde doden te betreuren, en het totale aantal directe + indirecte doden ligt al boven de 30 miljoen. Daarbij nog naar schatting 300 miljoen Long Covid-patiënten en triljoenen economische schade.

Sindsdien is er een verbeten strijd losgebarsten tussen voor- en tegenstanders van de laboratoriumlek-hypothese. Recent zijn zelfs aanwijzingen boven water gekomen dat gerenommeerde wetenschappers geheime afspraken gemaakt hebben om op onwetenschappelijke gronden de laboratoriumlek-hypothese ongefundeerd te verklaren (zie Cover-up Lab-lek Hypothese).

Een groot probleem daarbij vormen gevestigde belangen: financiers van onderzoek (met name de VS, en particuliere financiers zoals het Britse Wellcome, en de Bill and Melinda Gates Foundation), labs (met name Erasmus MC met Koopmans en Fouchier) en gerelateerde tussenpersonen zoals EcoHealth Alliance (partner van Erasmus MC Viroscience), en media (Science, Nature) hebben vanaf medio januari 2020 hun belangen afgeschermd.

Recent is bewijs boven water gekomen dat financiers en Erasmus MC geheime afspraken hebben gemaakt om de laboratoriumlek-hypothese buiten de publiciteit te houden en weg te zetten als ongefundeerd.

Het grootste probleem bij het zoeken naar bewijzen voor de ene of andere theorie is dat China, i.c. WIV, de database met relevante gegevens niet vrijgeeft (“staatsgeheim”). Waterdicht bewijs (Engels: proof) voor de laboratoriumlek-hypothese is er nog niet. Wel komt steeds meer bewijs naar voren. Deskundigen denken dat het bewijs zelfs in de VS is te vinden, omdat de Amerikaanse overheid diverse opdrachten en voorstellen voor onderzoek via het Wuhan-lab heeft gedaan. In november 2022 heeft de Senaat het Congres gevraagd om hier begin 2023 volledige duidelijkheid over te geven.

Verder zijn er wel veel sterke aanwijzingen (Engels: evidence) voor de laboratoriumlek-hypothese.

Aanwijzingen voor een laboratoriumlek

• De uitbraak van SARS-2, een vleermuisvirus, vond plaats in Wuhan, uitgerekend de plaats waar ’s wereld grootste laboratorium voor onderzoek naar vleermuisvirussen staat.
• Wuhan ligt op ca. 1500 km afstand van de grotten waar de hoefijzerneusvleermuizen leven met aan SARS-2 verwante coronavirussen. Er is geen verklaring hoe het virus in Wuhan terecht is gekomen.
• Het SARS-2 virus was er ineens, beter aangepast aan de mens dan enig dier (betere binding aan ACE2 receptor [Piplani21]), geschikt voor overdracht van mens op mens, zonder enig bekende menselijke of dierlijke voorloper, in tegenstelling tot SARS-1 en MERS.
• Het virus bevat een nieuwe “furine klievingsplaats” (Engels furin cleavage site) in de mRNA keten, een soort discontinuïteit, die ontbreekt in andere gerelateerde coronavirussen. Deze furine klievingsplaats heeft een ‘mensachtige’ codering, zie afbeelding hieronder [Harrison22]. Het is niet gezegd dat zo’n klievingsplaats niet op natuurlijke wijze kan evolueren, maar dit lijkt niet erg waarschijnlijk. Daarbij kan zeker worden gedacht aan achtereenvolgende (seriële) infectie in dierpopulaties om de eigenschappen van het virus te verbeteren, bijvoorbeeld de besmettelijkheid (transmissie) en virulentie (pathogeniteit). Onderzoekers bij Erasmus MC gebruiken hiervoor bijvoorbeeld fretten.

• Het Wuhan Institute of Virology (WIV) en EcoHealth Alliance hebben gepubliceerd over chimera’s (virussen opgebouwd uit DNA/mRNA van verschillende virussen) van coronavirussen, en hebben zelfs onderzoeksvoorstellen ingediend om furine klievingsplaatsen in te bouwen in coronavirussen… Pas recent is duidelijk geworden dat het voorstel door de Amerikaanse overheid vooralsnog niet is gehonoreerd. Niet duidelijk is echter of het onderzoek desondanks al is uitgevoerd, hetgeen niet ongebruikelijk is.
• Het SARS-2 virus bevat enkele ongewone restrictieplaatsen die een onderzoeker handig zou kunnen toevoegen om het virus makkelijker te maken om te bestuderen en te manipuleren. [Bruttel22] (preprint) tonen verder aan dat het patroon van deze restrictieplaatsen waarschijnlijk niet natuurlijk ontstaan is.
• Er is ontdekt dat in 2013 zes mijnwerkers die vleermuis-guano (gedroogd uitwerpselen gebruikt voor mest) in grotten verzamelden, ziek geworden zijn door een SARS-achtig virus (waarschijnlijk nog niet aangepast aan mensen, geen mens-mens overdracht), waarvan specimens naar het Wuhan Institute of Virology gestuurd zijn voor onderzoek. Dit blijkt goed gedocumenteerd te zijn in een recent ontdekt proefschrift van Li Xu [Latham20]. Dit zou een voorloper van SARS-2 kunnen zijn. Volgens Shi Zhengli van het WIV waren de mijnwerkers bezweken aan een schimmelaandoening [Qiu20], zonder bewijs. Dit wordt echter weersproken in het later ontdekte proefschrift van Li Xu.
• Het WIV heeft altijd het coronavirusonderzoek uitgevoerd op biosecurity (BSL) levels 2 en 3, dus niet op het hoge beveiligingsniveau BSL-4. Dit niveau is bedoeld voor laboratoria waar met zeer gevaarlijke virussen gewerkt wordt en waar dus strenge beveiligingsnormen moeten gelden, en zou dus zeker van toepassing moeten zijn op laboratoria die “gain of function” onderzoek doen. In 2017 zijn grote zorgen geuit in een rapport van de Amerikaanse overheid over deze situatie in het WIV. In november 2022 bleek uit door US Right To Know opgevraagde documenten dat de onderzoekers toen al hebben gewaarschuwd voor een pandemie.
• Laboratoriumincidenten zijn beslist niet ongewoon en komen in de hele wereld voor. Er wordt geschat dat er tweemaal per week een incident is in de gezamenlijke VS-biolabs. Daarom had Obama een moratorium op gof-onderzoek afgekondigd. Echter in 2018 werd gof-onderzoek weer vrijgegeven.
• Er is bewijs dat al eind 2019 medewerkers van het WIV ziek geworden zijn met bijzondere luchtweginfecties [State21].
• Nog belangrijker: de Chinese regering heeft alle gegevens daarover verwijderd en heeft elk onafhankelijk onderzoek gedwarsboomd. China weigert ook te onthullen of het WIV ooit onderzoek gedaan heeft aan SARS-CoV-2 gerelateerde virussen .
• Er schijnen geen pogingen te zijn gedaan om contacten van de vroegst bekende Covid-19 gevallen te onderzoeken op de aanwezigheid van langdurig aanwezige antilichamen.
• De Chinese regering heeft nog steeds geen natuurlijke voorloper van SARS-2 gevonden, zelfs na testen van 80.000 monsters in de dierenwereld.
• Er is ook simpelweg het feit dat SARS-2 het meest besmettelijke en virulente coronavirus is dat ooit op een natuurlijke manier gecirculeerd heeft in de afgelopen 100 jaar.
• Er zijn ook nooit geloofwaardige weerleggingen gepresenteerd van de laboratoriumlek-hypothese.

Conclusie

Het is van het allergrootste belang dat betrokken overheden en labs zo snel mogelijk uitsluitsel geven over de hypotheses aangaande de oorsprong, hetzij lab hetzij een zoönose.

Deze pandemie is de grootste wereldwijde crisis ooit (Milanovic). De lab-sector is dusdanig gestructureerd dat nieuwe pandemieën in het verschiet liggen. Daarom is weer een moratorium op gevaarlijk gain-of-function-onderzoek noodzakelijk. Ook zal het toezicht geherstructureerd moeten worden. In de zogenaamde Paris Group wordt gedacht aan echt onafhankelijk toezicht conform de IEAE voor kernenergie. De risico’s geven er alle aanleiding toe. Ook in Nederland zijn burgers volstrekt onvoldoende beschermd. Volledige transparantie is dus het minste dat de lab-sector kan doen. Nog langer verzaken is onacceptabel.

Aan de andere kant is ook de massaliteit van de wereldwijde veeteelt en de vleesverwerkende industrie een levensgroot risico gebleken op grote uitbraken van gevaarlijke besmettelijke ziekten. Alleen al in Nederland is staan de massale uitbraken van bijvoorbeeld “gekke-koeienziekte”, mond en klauwzeer, varkenspest, Q-koorts en vogelgriep nog vers in het geheugen. Behalve dat deze epidemieën hebben geleid tot massale ruimingen van vee zijn de meeste ook een potentieel gevaar voor mensen. De vogelgriep, type H5N1, waart al meer dan 2 jaar rond over de wereld en veroorzaakt veel sterfte onder wilde vogels en pluimvee. Recent zijn gevallen gemeld van besmette zoogdieren, waarbij bijvoorbeeld nertsen zelfs elkaar bleken te besmetten en de mortaliteit heel hoog was. Als dit virus zich aanpast aan mensen is een wereldwijde ramp niet te overzien.

Het is daarom onvermijdelijk dat ook hier méér toezicht komt en dat we ook minder vlees en dierlijke producten moeten gebruiken. Veel dieren dicht op elkaar, zoals in de bio-industrie, maakt virussen gevaarlijker.