Oversterfte, ziekte en verspreiding Covid19 2023-19

Oversterfte Covid19 gerelateerd

Week 17: 24 t/m 30 april

>>> Werden vorige week door het CBS in één keer zowel het sterftecijfer van week 16 als van week 17 gepubliceerd, deze keer zijn er geen nieuwe weekcijfers. Waarschijnlijk lopen de publicaties vanaf nu toch weer 2 weken achter.

Het statusbericht van NoCovid Kano over week 17 is wel verschenen op 12 mei, met het verloop van Covid19 gerelateerde doden en de ontwikkeling van de mortaliteit (IFR) & besmettingskans in week 17:

Oversterfte NL vlg CBS in week 17, op in totaal 2853 doden: -77

(nameldingen week 1 t/m 16: +44 ). In tegenstelling tot de uitspraak van het CBS n.a.v. hun eigen geflatteerde cijfers was er óók bij het CBS sprake van aanzienlijke oversterfte in maart en april! Mogelijk is de nu gerapporteerde ondersterfte in week 17 geflatteerd (nog niet alle cijfers binnen).

Oversterfte week 17 vlg HMD (HMD LQ incl 2010-2019): 227
Dit is hoog, in week 16 nog steeds ruim 70 corona-gerelateerde doden per dag!
Totaal SARS-CoV-2 gerelateerde doden sinds 2020 week 8: ~103.600

N.B. Voortaan berekenen we de oversterfte hier t.o.v. HMD Laagste kwartiel incl per week 2010-2019, zodat de cijfers meer in lijn liggen met de gecalibreerde waarden van NoCovid Kano.

Verloop van oversterfte (t.o.v. Laagste kwartiel incl 2010-2019) per week in Nederland, van 2020 week 1 t/m 2023 week 17, o.b.v. de Human Mortality Database en het CBS

Virusdeeltjes in rioolwater

Aantal gemeten SARS2 virusdeeltjes (x 1011) per dag per 100.000 inwoners in NL afvalwaterstations geeft de beste indicatie van:

Meting 16 mei: 194 (7d gem: 286), ~7.000 pers besmet, dit is nog steeds tamelijk veel.

De carnavalsgolf is nu echt voorbij, we zitten in een dal, en nu lijkt het erop dat we zelfs lager uitkomen dan een jaar geleden na de omikron BA.2 golf, maar nog steeds bóven de pre-delta minima. Qua volume (totaal aantal besmettingen) kunnen we zeggen dat deze recentste golf de heftigste ooit was, en als we de omikrongolven van BA.1 en BA.2 samen nemen in ieder geval de heftigste sinds een jaar. Dat zou kunnen verklaren dat er nu een relatief “rustige” periode intreedt: er zijn deze lente zóveel mensen besmet dat er nu gedurende enkele maanden voldoende mensen immuun zijn om de verspreiding af te remmen, terwijl er even geen variant in zicht is met voldoende immuniteitontwijking.

Er zijn nog geen betrouwbare metingen na 16 mei.

Landelijk gemiddeld aantal virusdeeltjes x 100 miljard per 100.000 inwoners per dag, van 7 september 2020 t/m 16 mei 2023, volgens Corona Lokaal.

Infectieradar

Het percentage mensen met Covid-gerelateerde klachten geeft op elk moment een indicatie van het besmettingsrisico.

Op 12 mei was het 7-daags gemiddelde 2,35%, dus tamelijk hoog, ruim 50% hoger dan normaal. Na een gestage daling in de afgelopen 2 maanden lijkt het percentage Covid-gerelateerde klachten nu dus op een tamelijk hoog niveau te stabiliseren.

Percentage van de NL bevolking met Covid-gerelateerde klachten van 3-11-2020 tot 12-5-2023, o.b.v. meldingen aan RIVM

Ziekenhuisopnames

Het aantal gemelde Covid19-ziekenhuisopnames per dag geeft een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 op die dag.

Op 22-5-2023: 30 Covid19-ziekenhuisopnames, dus tamelijk hoog. Ook hier zitten we in een relatief hoog dal kennelijk, al begint het in de buurt te komen van de minima in 2021.

>>> Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) meldt dat het zijn activiteiten stopt, het spreiden van patiënten i.v.m. overbelasting van ziekenhuizen door coronapatiënten “is niet meer nodig”. Gelukkig worden de ziekenhuisopnames voor Covid nog wel gepubliceerd.

Verloop van nieuwe ziekenhuisopnames (rode lijn 7-daags gemiddelde) van 14-3-2020 t/m 22-5-2023, gemeld door LCPS en gerepresenteerd door Corona Lokaal

Variants of Concern (VOC)

De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. Er is helaas nog geen update voor week 18. Onderstaande grafiek van Roel Griffioen op mastodon (#qp2t) toont het verloop van percentages van de relevante varianten van 2022 week 42 t/m week 17 van dit jaar.

In week 17 zakt XBB.1.5 onder de 50%, is eindelijk niet meer dominant (~40%), en wordt wellicht procentueel voorbijgestreefd door XBB.1.9 (nu ~35%). BQ.1* komt even terug naar ~6%. Het aandeel BA.2.75 blijft langzaam dalen. De XBB-rest varianten (grijze lijn), die waarschijnlijk de gevaarlijke Indiase XBB.1.16 (“Arcturus”) bevatten, komen nu snel opzetten boven de 10%. Jammer genoeg wordt het aandeel XBB.1.16 nog steeds niet apart geregistreerd. Deze snelle opkomst onder de radar zou echter weleens de volgende besmettingsgolf kunnen inluiden.

Geregistreerde percentages van de belangrijkste SARS-2 varianten in Nederland, van 2022 week 42 t/m 2023 week 17, grafiek van Roel Griffioen

Ziekenhuisbezetting

Er liggen nog steeds (17-5) 274 coronapatiënten in ziekenhuis en IC (volgens Roel Griffioen op mastodon). Dat is tamelijk veel, en bovendien exclusief de patiënten die thuis aan de zuurstof liggen (500, 1000?) en de patiënten in verpleeghuizen.

Het aantal coronapatiënten in ziekenhuis + IC is van beperkt belang voor het inschatten van de impact van de pandemie, maar het is wél de belangrijkste indicator waarop het RIVM het advies voor beleid baseert, en de enige reden waarom maatregelen te laat ingingen, te vroeg opgeheven werden en nu totaal afwezig zijn.

Onderstaand totaaloverzicht van de coronapatiënten in ziekenhuis & IC in de afgelopen 3 jaar is van Roel Griffioen, op basis van gegevens van het LCPS, die gelukkig wel de ziekenhuisbezettingcijfers blijft publiceren.

Dagelijkse ziekenhuis + IC-bezetting (exclusief verpleeghuizen en thuisverpleging) o.b.v. data LCPS, gerepresenteerd door Roel Griffioen, voor dit jaar (blauw), 1 jaar geleden (oranje) en 2 jaar geleden (geel), vanaf 2-6-2020 tot 5-5-2023

Conclusie: actueel risico

Volgens AlleBurgers is momenteel het risico nog steeds: tamelijk hoog, ondanks het feit dat we in een golfdal zitten. Dat dal is namelijk behoorlijk hoog, de cijfers zakken nauwelijks meer.

Deze periode is wel een goede gelegenheid om noodzakelijke activiteiten die mogelijk al maanden uitgesteld zijn uit te voeren, zoals bezoek van huisarts of tandarts, kleren of schoenen kopen, of een bescheiden familiefeestje binnen te vieren. Beschermende maatregelen blijven echter nodig als je veilig wil blijven.

Helaas luidt ook dit besmettingsdal het definitieve einde van de pandemie NIET in. Een volgende golf binnen enkele maanden is onvermijdelijk, maar los daarvan moeten we ons realiseren dat de mate waarin het virus nu, in het dal, nog steeds rondgaat, ronduit onacceptabel is. Er blijft een continue stroom ziekte- en sterfgevallen, en elke dag neemt het aantal Long Covid-gevallen nog steeds toe met tientallen langdurig zieken en gehandicapten.

Indammen van de besmettingen is nu meer nodig dan ooit!