Oversterfte Covid19 gerelateerd week 28: 10-16 juli
Het statusbericht van NoCovid Kano over week 28, met de weekcijfers over geschatte Covid19 gerelateerde sterfte staat in onderstaande pdf.
De oversterfte wordt berekend als het verschil tussen de sterfte en de verwachte sterfte. De sterfte wordt gemeld door het CBS (merk op dat elke week een namelding van de week ervoor volgt, dus de sterfte per week is steeds een onderschatting).
De verwachte sterfte kan op verschillende manieren worden geschat. We vergelijken hier drie methoden, welke in detail worden beschreven in ons weekbericht van week 28:
- De methode van het CBS
- De Human Mortality Database op basis van de gegevens uit 2010-2019
- De Human Mortality Database op basis van het laagste kwartiel van 2010-2019
Vervolgens kan er worden gekeken naar de oversterfte per week of naar de opgetelde oversterfte sinds het begin van de pandemie. De opgetelde oversterfte geeft een beter beeld van de gevolgen van de pandemie, en vooral, het beleid van de pandemie:
Wanneer de schatting van het CBS wordt gevolgd, dan komt de totale oversterfte tot en met week 29 uit op ongeveer 49 duizend. Gebruikmakend van de human mortality index (“gemiddelde”), wordt een totale oversterfte van ongeveer 88 duizend gevonden. Bij het laagste kwartiel van de human mortality index (“LQE”) is de totale oversterfte ongeveer 110 duizend. Merk daarbij op dat de curve nog steeds omhoog gaat: De langdurige oversterfte sinds begin 2020 is nog steeds niet gevolgd door een ondersterfte. Er overlijden nog steeds mensen aan de directe en indirecte gevolgen van Covid.
Bij afwezigheid van testen zijn virusdeeltjes in het rioolwater de beste indicatie van hoeveel mensen elke dag besmet worden met het Coronavirus. Het verloop van het aantal gemeten virusdeeltjes in het riool is te volgen op corona-lokaal.nl, waar we hieronder een screenshot van tonen:
Vergeleken met 2022 kent 2023 een relatief lange periode met relatief weinig virusdeeltjes in het riool. Wel lijkt het aantal deeltjes in het riool toe te nemen. Dat stemt overeen met waarnemingen in het VK en in de VS, waar aanwijzingen bestaan dat de zomergolf daar is begonnen.
Also oorzaken worden genoemd:
- Gedrag. Mensen zijn meer gaan reizen.
- Hittegolven, waardoor meer mensen binnen de verkoeling van de airco opzoeken.
- Afnemende immuniteit. Dit kan er ook voor zorgen dat mensen ernstiger ziek worden en opgenomen zullen moeten worden in het ziekenhuis, alsdus de CNN.
Op 28 juli werden 91 virusdeeltjes per 100 duizend inwoners gemeld. Op basis van historische data en schattingen van hoeveel mensen long Covid krijgen per infectie, komt dit overeen met ongeveer 3200 infecties en ongeveer 320 nieuwe long Covid gevallen. Nog steeds lijkt in Nederland vrijwel niemand zich bewust van dit risico of methoden om je tegen dit risico te beschermen. De overheid laat het na om Nederlanders te informeren, zoals dat in Duitsland wel gebeurt.
Infectieradar
Een minder betrouwbare indicator van het huidige risico is de infectieradar. Deze hangt af van wat vrijwilligers rapporteren aan symptomen (en niet elke infectie geeft symptomen, maar geeft naar vermoeden wel gezondheidsschade) en of deze vrijwilligers zich vervolgens testen.
Zoals te zien in de grafiek hierboven, gemaakt op basis van de data van de infectieradar, meldt 1.45% van de vrijwilligers momenteel klachten die overeen stemmen met Covid-19.
Van de vrijwilligers meldt 0.2% momenteel een positieve test. Niet iedereen zal een test doen, bijvoorbeeld omdat klachten verward kunnen worden met bijvoorbeeld een buikgriep of hooikoorts (zonder test is het onmogelijk te bepalen of Covid-19 de oorzaak is en of mensen het risico lopen op de lange termijn gevolgen van Covid-19, zoals hart- en vaatziekten of neurologische aandoeningen).
Ziekenhuisopnames
Mensen die vanwege Covid-19 worden opgenomen worden, zijn ernstig ziek. Velen worden namelijk thuis met zuurstof verzorgd. De grafiek van corona-lokaal.nl, waarvan hieronder een screenshot te zien is, laat zien dat er elke dag nog steeds ernstig zieke patienten vanwege Covid-19 opgenomen worden. Op 28 juli waren dat er 16. Hoeveel Nederlanders zijn er zich nog bewust van het risico?
Variants of Concern (VOC)
De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. Helaas worden de percentages niet meer gemeld door het RIVM, omdat het aantal testen tot een dieptepunt gezakt is. Er zijn gewoon niet voldoende samples om zinnige uitspraken te doen over nieuwe gevaarlijke varianten. Wat dat betreft varen we weer volkomen blind. Internationale media melden nu een ernstig gemuteerde variant, maar zonder kiemsurveillance heeft Nederland geen idee of deze variant ook hier voorkomt.
Ziekenhuisbezetting
De laatste melding van de totale ziekenhuisbezetting van Roel Griffioen op mastodon dateert van 21-7-2023. Toen lagen er circa 80 patienten vanwege Covid-19 in het ziekenhuis.
Met name de rioolwaarden geven aan dat de huidige kans op een infectie nog relatief laag is. Er is wel een stijging waar te nemen, in overeenstemming met wat er in het VK en de VS wordt gemeld.
Wel blijven artikelen constant verschijnen die laten zien dat Covid-19 niet een “griepje” is. Zelfs een “milde” infectie kan voor ernstige gezondheidsschade zorgen. Een kleine greep uit recente artikelen:
- Een overzicht van de neurologische, cognitieve en psychatrische gevolgen van Covid-19
- De NIH meldt dat de kans op long Covid toeneemt bij herinfecties
- Cognitieve klachten houden tenminste 2 jaar aan na Covid-19
- Long Covid komt ook bij kinderen voor
- ZonMW meldt langdurige effecten van Covid-19 op het immuunsysteem
- Alle Covid-19 varianten zijn neuro-invasief
Risico is een combinatie van de kans (die momenteel relatief laag is) en de impact (die onveranderd hoog blijft, zie de studies hierboven). Terwijl de kans relatief laag is, blijft het risico dus onverminderd hoog!
Het blijft daarom belangrijk besmettingen zoveel mogelijk te voorkomen. Niet alleen voor jezelf, maar ook de mensen om je heen!