Samenvatting
De oversterfte ligt tussen de 97 (CBS) en 453 (laagste kwartiel) personen deze week. Dit stemt overeen met circa 9300 nieuwe besmettingen en ongeveer 930 nieuwe gevallen van long Covid (ondergrens). Het riool bevatte op 19 augustus 261 virusdeeltjes per 100 duizend inwoners. 27 Nederlanders werden op 25 augustus opgenomen vanwege Covid. Op de IC liggen nu 5 Nederlanders vanwege Covid. Ook het RIVM waarschuwt voor een toename van het aantal besmettingen.
Oversterfte Covid19 gerelateerd week 7 jul – 13 aug
De schatting van de oversterfte in een week hangt af van de voorspelde sterfte voor die week. Om een idee te krijgen van de gevolgen van de pandemie wordt voor de voorspelling gebruikt gemaakt van de jaren voor de pandemie (omdat anders de sterfte tijdens de pandemie zou gelden als het “nieuwe normaal” en dat is duidelijk ongewenst).
Om een goed beeld te krijgen van de verwachte sterfte wordt een periode van 10 jaar voor het uitbreken van de pandemie gebruikt: 2010-2019. De verwachte sterfte in 2023 kan hieruit op verschillende manieren worden bepaald. We geven hier de resultaten weer van drie manieren:
- Een schatting van de sterfte op basis van de sterfte in 2010-2019 waarbij ook de leeftijdsverdeling van de bevolking wordt doorgetrokken. Dit is de methode die het CBS gebruikt. Het nadeel van deze methode is dat er geen rekening wordt gehouden met dat Covid vooral direct dodelijk was voor oudere Nederlanders en dat daardoor de leeftijdsverdeling is veranderd. Deze methode zal daarom waarschijnlijk een onderschatting van de oversterfte geven.
- Een schatting van de sterfte op basis van de gemiddelde sterfte in 2010-2019. Deze methode houdt rekening met dat de levensverwachting in de pandemie niet is toegenomen (deze is waarschijnlijk gedaald).
- Een schatting van de sterfte op basis van het laagste kwartiel uit elk van de jaren 2010-2019. Deze methode houdt rekening met dat we hadden kunnen leren van de pandemie en de kennis over bijvoorbeeld aerosolen hadden kunnen gebruiken om doden door de griep drastisch te verlagen.
De volgende schattingen van de oversterfte worden verkregen voor de periode juni 2022 tot 13 augustus:
Met de methode van het CBS wordt de laagste geschatte oversterfte verkregen: 97 doden meer dan voorspeld. Dat zijn altijd nog ongeveer 14 Nederlanders per dag die meer overlijden dan wanneer er geen pandemie zou zijn geweest. Merk ook op dat in 2022 de oversterfte volgens de CBS methode vrijwel steeds boven de nul (de levensverwachting blijft dan gelijk) zit, maar niet lijkt af te nemen. De constante oversterfte boven de nul geeft dus aan dat de levensverwachting nog steeds afneemt.
Op basis van de andere twee methoden worden hogere schattingen voor de oversterfte gevonden: 318 op basis van het gemiddelde, en 453 op basis van het laagste kwartiel. Als we voor schone lucht in binnenruimtes en betere acceptatie en gebruik van FFP2 mondneusmaskers zouden gaan, dan zouden bijna 65 Nederlanders per dag minder hoeven te overlijden. Zijn mensenlevens zo weinig waard dat we dit niet willen doen?
Door deze aantallen per week op te tellen over de gehele periode vanaf het begin van de pandemie worden de volgende totalen verkregen:
Als het kabinet vroeg erkend had dat Covid airborne is (zich via aerosolen verspreidt) en daar naar gehandeld had, dan had Nederland mogelijk bijna 110 duizend doden kunnen voorkomen. Dan hadden ouderen ook niet eenzaam in verpleeghuizen hoeven te sterven aan het begin van de pandemie, omdat Nederland dan had ingezet op het filteren van de lucht met HEPA en FFP2 mondkapjes (eventueel met hergebruik van deze mondkapjes vanwege de schaarste).
Meer informatie over de oversterfte is te vinden in het Twitter/X draadje van Low Covid Kano, waarvan de eerste Tweet hieronder te zien is.
Omdat het testen is afgeschaald (vermoedelijk vanwege de directed kosten die daarmee gemoeid zijn) zijn sinds maart 2022 metingen van virusdeeltjes in het riool de meest betrouwbare indicator van hoeveel virus er rond gaat in de bevolking. We maken hier gebruik van de grafiek van corona-lokaal.nl, omdat bij het opstellen van deze grafiek gecontroleerd wordt op onwaarschijnlijke en ontbrekende waarden.
De volgende grafiek laat de huidige toename zien in relatie tot de carnavalspiek en de eindejaarspiek. Daar zitten we gelukkig nog niet, maar er worden ook geen stappen ondernomen om te voorkomen dat we daar weer terecht komen.
De meest recente voldoende betrouwbare meting is die van 19 augustus, met een waarde van 261 virusdeeltjes per 100 duizend inwoners. Een schatting van het aantal besmettingen kan worden verkregen door dit aantal deeltjes te vermenigvuldigen met 36 (geschat door Datagraver). Op de 19e augustus zijn daarmee ongeveer 9300 Nederlanders (opnieuw) besmet geraakt met het Coronavirus. Dit is op 1 enkele dag!
Wanneer er vanuit gegaan wordt dat ongeveer 10% van deze besmettingen tot long Covid (tenminste 3 maanden klachten) leidt, dan zijn er die ene dag ongeveer 930 nieuwe gevallen van long Covid bijgekomen. Die 10% is vermoedelijk een onderschatting (niet iedereen herkent nieuwe klachten als een gevolg van een eerdere infectie en niet iedereen herkent de infectie, bijvoorbeeld omdat ze ook hooikoortsklachten hebben). Ook houdt het geen rekening met gezondheidsschade die niet direct tot klachten leidt, zoals een verhoging van het risico op hart- en vaatziekten.
Bij de deelnemers van de infectieradar meldde 2.09% klachten die op een Corona-besmetting kunnen wijzen. De vraag is of daarbij rekening gehouden wordt met het steeds veranderende ziektebeeld. Van Eris (EG.5) is bijvoorbeeld bekend dat het ook kan leiden tot overgeven, diaree en misselijkheid. Hoeveel mensen denken dat ze dan iets verkeerds hebben gegeten of een buikgriep hebben? De infectieradar in ieder geval niet, want deze telt iemand pas mee als ze last hebben van koorts, hoesten, kortademigheid en verlies van reuk en/of smaak.
Naast het aandeel deelnemers met klachten neemt ook het aandeel deelnemers dat een positieve test rapporteert toe:
Deelnemers lijken zelf te bepalen of ze een test afnemen. Hierdoor zal deze 0.4% van de deelnemers met een positieve test een vermoedelijke onderschatting zijn van het werkelijke aandeel deelnemers met een Corona-besmetting.
Ondanks dat de Nederlandse media vorig week in een jubelstemming waren, omdat voor het eerst sinds de pandemie geen enkele Nederlander vanwege Covid op de IC lag (die situatie hield precies een dag vol, want de dag erna lagen er al weer twee Coronapatienten op de IC), worden er nog steeds elke dag Nederlanders in het ziekenhuis opgenomen vanwege Covid.
Onderstaande grafiek komt ook van corona-lokaal.nl en laat zien dat er op 25 augustus 27 Nederlands vanwege Covid werden opgenomen. Op een of andere manier zijn de meeste Nederlanders dit normaal gaan vinden en een acceptabele prijs om geen mondkapjes in het ziekenhuis, de supermarkt of het OV te dragen.
Zoals aangegeven waren de media in een jubelstemming toen op 18 augustus geen enkele patient vanwege Covid op de IC lag (RTL Nieuws, nu.nl, nos.nl). Dit werd ook meteen door de bevolking opgepikt en mensen spraken over hoe fijn het was dat de pandemie nu echt helemaal voorbij was. Dat er inmiddels weer 5 Nederlanders vanwege Covid op de IC liggen, daar hoor je de media niet over. Ook het aantal mensen op de verpleegafdeling neemt ondertussen weer toe. Dit komt overeen met de situatie in het buitenland, zoals in de VS en het VK.
Voor de kiemsurveillance van het RIVM zijn er deze week geen nieuwe gegevens beschikbaar gekomen. Blijkbaar was ook het RIVM in jubelstemming over die ene dag zonder Covid-patienten op de IC. Het lijkt of het RIVM dan geen noodzaak ziet om de surveillance van varianten op orde te houden, zoals de nieuwe BA.2.86 variant, potentieel een gevaarlijke variant door de vele mutaties. Herhaald lijkt de overheid de burger geen eerlijke voorlichting te willen geven, zoals eerder te zien was bij verschillende weggestemde moties van BIJ1 over het eerlijk voorlichten van de bevolking over (long) Covid.
Het RIVM waarschuwde vorige week voor een stijging van het aantal Coronabesmettingen: “uit voorzorg”. Het voegt daar meteen aan toe: “Maar er is geen reden tot paniek. “Het is vooral belangrijk dat mensen zich ervan bewust zijn dat de besmettingen toenemen in het najaar. Zo kunnen mensen die kwetsbaarder zijn op tijd een vaccinatie halen”, zegt Susan van den Hof van het RIVM.” Paniek is natuurlijk nooit goed, maar die vaccinatie is de komende maanden nog niet beschikbaar. Mensen moeten weten hoe ze zich nu kunnen beschermen tegen Covid en long Covid.
Helaas geeft het RIVM weer de gebruikelijke niet goed werkende adviezen: “Daarnaast wijst Van den Hof op een ander punt: de algemene hygiëneadviezen. “Zo kun je voorkomen dat je andere mensen besmet.” Dan kun je denken aan adviezen als ‘als je ziek bent, blijf je thuis’, hoest en nies in je elleboog, was je handen en probeer te ventileren.”
- Ondertussen is het duidelijk dat het virus in circa 60% van de gevallen wordt overgedragen door een persoon die op dat moment geen klachten had. Thuisblijven als je ziek bent, helpt natuurlijk, maar waarschijnlijk niet afdoende.
- Niezen en hoesten in de elleboog helpt ook een beetje, maar een groot deel gaat langs de elleboog en mensen ademen ook het virus gewoon uit.
- Handen wassen helpt ook wat, vooral als je erna in je ogen gaat wrijven of aan je neus of mond zit. Maar het virus wordt vooral ingeademd.
- Ventileren is een goed idee, maar gaat dat lukken als het kouder wordt en de energieprijzen hoog blijven?
Het RIVM vergeet aan te geven dat je kunt voorkomen dat je het virus in de lucht brengt (en inadement) door een goed passend FFP2 masker te dragen (deze maskers beschermen het beste tegen aerosolen) en dat HEPA filters een goedkope optie zijn om virusdeeltjes uit de lucht te filteren als ventilatie echt niet mogelijk is (de combinatie van filers en ventilatie werkt het beste). Testen kan ook helpen, maar helaas zijn de zelftesten minder betrouwbaar bij Omikron (vooral bij de afwezigheid van klachten) en heb je vaak meerdere herhaalde zelftesten nodig om zeker te zijn. Helaas zijn de teststraten met de betere PCR-testen gesloten.
Een verder probleem is dat het RIVM Nederland opgedeeld lijkt te hebben in kwetsbaren en niet-kwetsbaren. Helaas, iedereen is kwetsbaar. De ene zal misschien binnen een week of twee overlijden (dit noemt het RIVM kwetsbaar), de andere misschien een half jaar of een paar jaar later (zonder bijvoorbeeld die hartaanval of beroerte te herkennen als een gevolg van een eerdere Corona-besmetting). Kijk bijvoorbeeld eens naar deze presentatie van een Britse cardioloog over wat het Coronavirus met je bloedvaten doet. Of kijk naar deze wat langere video over wat een kind kon uitvinden over de gevolgen van een Corona-besmetting uit de medische literatuur.
Deze week kwam ook naar buiten dat:
- Covid mogelijk de energiehuishouding van menselijke cellen verstoort
- Dat een Coronabesmetting veel vaker dan griep tot hoge bloeddruk leidt
- Dat een “milde” Corona-besmetting tenminste 6 maanden een verhoogde kans op overlijden geeft
Ondertussen beginnen de scholen weer, en is er nog steeds weinig gebeurd om de ventilatie te verbeteren of HEPA filters te plaatsen. Kijk dan even naar deze video, waarin dezelfde mythes over schoolsluitingen, leerachterstanden, en mentaal welzijn in de VS worden besproken die ook in Nederland rondgaan.
Wacht niet op de overheid, want die heeft het idee dat door het virus rond te laten gaan, ziekenhuisopnames worden voorkomen (. Het klinkt vreemd, maar de overheid wil dat u herhaald geinfecteerd raakt. Zo laat het RIVM bijvoorbeeld weten: “Het is langer geleden dat de meeste mensen een infectie of laatste vaccinatie hebben gehad, mede omdat we geen zomerse coronagolf hebben gehad. Hun afweer is dus minder goed.” Het doel is dus door middel van infecties de immuniteit op peil te houden (wat niet een blijkt te werken, volgens recent onderzoek). Geinfecteerd raken om te voorkomen dat je geinfecteerd raakt. Niets nieuws onder de zon. Eind April 2020 vertelde Ann Vossen van het OMT vrolijk bij Jinek dat we kinderen het virus wilden laten krijgen, zodat die het ook aan hun ouders konden geven. Dit zal doorgaan zo lang Nederlanders het blijven accepteren!
Wil je niet langer meedoen aan de long Covid loterij? Draag dan een FFP2 mondneusmasker in binnenruimtes. Sla die feestjes en etentjes af als er niet getest en geventileerd wordt. En spreek je school of werkplek aan op de ventilatie. Schrijf naar de vakbond en laat politici weten dat je genoeg hebt van steeds verplicht blootgesteld te worden aan een virus dat je gezondheid ernstig aantast!
Preventie is mogelijk! We moeten het samen doen.