Actueel risico volgens AlleBurgers 27 oktober
Het risico op besmetting en dus Long Covid & invaliditeit is HOOG en nog steeds stijgend. Rioolwaarde 23-10: 676, sterk stijgend → 24.000 besmettingen PER DAG → ~7300 NIEUWE Long Covid gevallen PER DAG, waarvan ~1800 ernstig invaliderend. Wel 3-5% (900.000 p) besmettelijk! Vanaf medio 2020 is er continu oversterfte geweest, in week 41: 432 † → 16,7% van de verwachte sterfgevallen. Afgelopen week 479 Covid19-ziekenhuisopnames; vrijdag 27-10: 108!
Oversterfte Covid19 gerelateerd week 41: 9 – 15 oktober
Oversterfte volgens CBS
Sterfte NL vlg CBS in week 41: 3040 doden, oversterfte: 173 † (6,0%)
M.a.w. de onafgebroken reeks weken met oversterfte duurt voort vanaf 2022 week 10 (afgezien van enkele losse weken met minimale ondersterfte) tot heden. Deze continue oversterfte blijft nog steeds onverklaard door CBS en RIVM (maar AlleBurgers weet de oorzaak!). Nameldingen week 1 t/m 40: +44 †.
Cumulatieve CBS oversterfte vanaf 2020 week 8: 52.644 †
In week 39 publiceerde het CBS een overzicht (over-)sterfte t/m september 2023, met onderstaande grafiek. De meeste weken met oversterfte worden “weggewerkt” door te stellen dat deze extra sterfte binnen de bandbreedte van normale schommelingen valt (95%-interval). Binnen de bandbreedte, maar toevallig wel steeds (dik) in de plus.
Hoewel deze oversterftegrafiek op zichzelf al verontrustend genoeg is met drieënhalf jaar achtereen lange periodes van oversterfte, is deze voorstelling toch nog ernstig geflatteerd:
- De lichtblauwe lijn van het verwachte aantal overledenen in 2020-2023 is geschat op basis van de weeksterfte over 2015-2019, rekening houdend met demografische gegevens (bv leeftijdsverdeling). Hoge sterfte door Covid vanaf 2020, met name onder ouderen en kwetsbaren, heeft de demografische opbouw echter grondig verstoord, zodat je in latere jaren juist veel lagere sterfte verwacht.
- In de sterftecijfers 2015-2019 zitten ook pieken door griep- en RSV-epidemieën (2018!). Door die in de basis op te nemen wordt dat gerekend tot de “normale” sterfte. Door de corona-maatregelen was er in 2020 & 2021 geen griep en RSV, wat aantoont dat sterfte aan deze ziektes niet noodzakelijk is.
- Het CBS spreekt alleen van oversterfte of ondersterfte als de weeksterfte buiten de lichtblauwe onzekerheidsmarge (95%-interval) ligt. Dit is niet correct, zeker niet als de oversterfte zich over meerdere weken uitstrekt.
Oversterfte volgens HMD t.o.v. gemiddelde 2010-2019
De Human Mortality Database bepaalt de extra sterfte in elke week bijvoorbeeld t.o.v. de gemiddelde sterfte in diezelfde week in de jaren 2010-2019. Deze methode ondervangt het eerste en derde bezwaar van de CBS-methode.
In week 41 overleden 3040 mensen, 335 méér dan het gemiddelde van 2010-2019 (12,4%). Minder dan in week 40 (448).
Cumulatieve oversterfte vanaf 2020 week 1: 93.086 †
Dit is vlg AlleBurgers de absolute ondergrens voor het aantal corona-gerelateerde doden in Nederland sinds het begin van de pandemie.
Oversterfte volgens HMD t.o.v. Laagste kwartiel van 2010-2019
Door niet het gemiddelde van de sterfte in 2010-2019 te nemen, maar het laagste kwartiel, wordt ook het tweede bezwaar tegen de CBS-methode ondervangen: uitschieters naar boven in die jaren (door griep, RSV, hitte, kou) worden dan niet meer meegenomen. Bovendien heeft LowCovid Kano in 2020 en 2021 d.m.v. regressie gevalideerd dat deze methode de meest nauwkeurige weergave geeft van het aantal corona-gerelateerde doden.
In week 41 overleden 3040 mensen, 432 méér dan het Laagste Kwartiel van 2010-2019 (16,7%). Minder dan vorige week (505), maar nog steeds grote oversterfte: ~62 covid-gerelateerde doden per dag!
Cumulatieve oversterfte LQI vanaf 2020 week 8: 114.262 †
Dit is dus onze beste schatting voor het totaal aantal Covid19-gerelateerde dodelijke slachtoffers in de pandemie tot nu toe. Dat totaal blijft dus groeien. Covid19 is niet voorbij. Totdat we actief ingrijpen met preventieve maatregelen zal het nooit voorbij gaan.
Hieronder staat het verloop van de oversterfte van begin 2020 tot heden volgens de 3 rekenmethodes in één grafiek bij elkaar.
Het verloop van het cumulatieve aantal doden volgens CBS, gemiddelde 2010-2019 en LQI 2010-2019 is dan:
Dat Nederland er in ongunstige zin uitspringt qua reactie op de pandemie komt naar voren in veel internationaal onderzoek e.a. bronnen (Lancet Covid Commission, Eurostat, Human Mortality Database). Immers de beste maat voor succes of falen m.b.t. het pandemiebeleid is de oversterfte vergeleken met en zonder pandemie. Ook over de drijfveren achter dit abominabele NL-beleid heeft AlleBurgers uitgebreid gerapporteerd (Commentaar op OMT advies en Verdieping).
Het statusbericht van LowCovid Kano over week 41, met de weekcijfers over geschatte Covid19 gerelateerde sterfte en de mortaliteit (IFR), vergelijkingen tussen enkele rekenmethodes en een analyse van de sterfte per leeftijdcategorie (relatief meer jongeren) staan in bijgaande pdf. Kano merkt op dat het verloop van de Covid-sterfte in 2023 sterk lijkt op dezelfde periode in 2021. Dat belooft niet veel goeds, denk aan de opmaat voor omikron.
In de tweede grafiek over mortaliteit is met name de rode lijn verontrustend: de actuele mortaliteit (IFR: het percentage mensen dat overlijdt na een besmetting) is in de eerste 31 weken van 2023 na enkele schommelingen, opgelopen van 0,1% naar 0,5%!
Oversterfte is de ultieme indicator voor de reactie van een land op de pandemie. Deze indicator loopt wat achter en analyseert altijd achteraf, maar de kwaliteit van de data in samenhang met een correcte analyse is uitstekend. In Nederland worden de uitkomsten echter (bewust) vertroebeld door statistische trucs en discussies over “door Covid”, “met Covid”, “door vaccins” en “ondercapaciteit van de zorg”. Intussen is allang duidelijk dat Covid en Long Covid (chronisch) systeemziekten zijn met meer dan 200 manifestaties.
Om zicht te krijgen op de te verwachten impact en ontwikkeling van de pandemie in de nabije toekomst zijn universele, massale testen noodzakelijk. Die zijn echter in Nederland radicaal afgeschaft. Bij afwezigheid van testen is de enig overgebleven monitor van de voortdurende verspreiding van Covid19 het aantal gemeten SARS2 virusdeeltjes (x 1011) per dag per 100.000 inwoners in rioolwater in alle Nederlandse afvalwaterstations. Dit geeft de beste indicatie van:
- # besmette personen per dag: # gevallen = rioolwaarde x 36 (zie Datagraver), bv. op 6-3-2023: 2300 x 36 = ~82.800 nieuwe besmettingen (op die éne dag!)
- # verwachte nieuwe Long Covid-patiënten, op termijn: 30% van # gevallen, dus bv. op 6-3-2023: 25.000 nieuwe LC patiënten.
Meting 23 oktober: 676 (vgl 16 oktober 437, maar dat was wel een tijdelijke dip), ~24000 nieuwe besmettingen op die ene dag, dit is onacceptabel veel. Temeer daar die éne dag later in het jaar zal leiden tot ~7300+ EXTRA nieuwe Long Covid gevallen. Sinds de “coronaluwe” periode deze zomer juni-juli zijn de besmettingen al 10x zo hoog geworden.
In onderstaande grafiek van Corona Lokaal, overgenomen met toestemming van Kalahiri, is het verloop van de gemeten SARS-CoV-2 virusdeeltjes in rioolwater weergegeven van 7 september 2020 t/m 23 oktober 2023. We zien daarin vanaf herfst 2021 zeven extreem hoge pieken tot wel 2500 (90.000 besmettingen per dag), waarvan de laatste, de carnavalsgolf t.g.v. XBB.1.5 in maart en april van dit jaar, de heftigste golf ooit was. Nu is dus de corona-nazomergolf volop bezig, al 3 maanden lang, en het einde is nog lang niet in zicht!
De stijging is trager dan in de zomer- en herfstgolven van 2022. Dit kán liggen aan het feit dat in de eindejaarsgolf + carnavalsgolf zó veel Nederlanders besmet zijn geraakt met een verwant virus, dat nog veel mensen een zekere immuniteit hebben. Aan de andere kant zijn er inmiddels twijfels gerezen of de rioolwatermetingen nog wel een goede indicator zijn voor het aantal besmettingen. Er zijn 317 rioolwaterstations, maar uit de RIVM dataset blijkt dat ze niet allemaal even regelmatig meetwaarden doorgeven. De meeste stations geven nu gemiddeld 2 keer per week een meting door. Het totaal aantal doorgegeven metingen per maand is echter niet constant in de tijd, hetgeen blijkt uit onderstaande grafiek.
Hieruit blijkt dat het aantal metingen in heel 2022 rond 5000 metingen p.mnd schommelde, maar vanaf februari 2023 liep het terug naar 4000. Vanaf juli nam het verder af tot ca. 2500. Het is niet zeker hoe minder metingen de berekende gemiddelde waarden in de vorige grafiek beïnvloeden, maar het maakt het beeld zeker niet betrouwbaarder.
Een andere invalshoek biedt de kaart met rioolwaterwaarden per provincie hieronder, met cirkels per afvalwaterstation. De verschillen zijn enorm, zelfs tussen aangrenzende regio’s.
Ook in de tijd kunnen de metingen enorm variëren, zoals blijkt uit het verloop van de rioolwaterwaarden in Losser van 8 september t/m 19 oktober: in 2 dagen kan de gemeten waarde verviervoudigen!
Amsterdam-West, een dichtbevolkte regio, blijkt regelmatig te meten (9x in september), echter de laatste meting was op 28-9! Het blijkt dan ook regelmatig voor te komen dat meetgegevens van een bepaalde datum pas een maand later doorgegeven worden aan het RIVM. Dit kan het beeld flink vertekenen.
Dan is er ook nog de overweging dat niet alle SARS-2 varianten in dezelfde mate via de darmen in de ontlasting terecht zullen komen. Voorzover bekend heeft het RIVM nooit onderzocht hoe dat zit met de huidige XBB varianten.
Het is wel duidelijk dat het RIVM veel te weinig aandacht schenkt aan deze enig overgebleven vroege indicator voor het aantal besmettingen, in ieder geval minder dan die verdient!
Hoe dan ook, het is evident dat we in een nieuwe, heftige coronagolf zitten. Denk dan aan regel 5 uit de GPP (Goede Pandemie Praktijk): Wanneer je meer besmettingen vermoedt, wacht dan niet op meer of betere informatie. Handel uit voorzorg!
Infectieradar
Het percentage mensen met Covid-gerelateerde klachten, o.b.v. meldingen door een groep vrijwilligers aan het RIVM geeft op elk moment een indicatie van het besmettingsrisico.
Op 21 oktober was het 7-daags gemiddelde 4,8%, een hoog niveau als je het vergelijkt met de waarden in 2020-2021. De week daarvoor was het 4,47%, en twee weken geleden nog maar 4,18%. Het stijgt nu dus snel, zie grafiek hieronder. Er is dus zeker iets aan de hand.
Aan deze cijfers is niet te zien of het gewone verkoudheid, RSV, griep of Covid betreft, maar griep en RSV komen momenteel nauwelijks voor in Nederland, hetgeen blijkt uit de monsters afgenomen op de Nivel Peilstations, zie grafiek hieronder. Wel gaat het rhinovirus rond. Echter, gezien de doorgaande stijging van Covid-rioolwaterwaarden uit de vorige sectie zullen de meeste Covid-gerelateerde klachten toch echt Covid betreffen.
Toevallig is in het gedragsonderzoek van het RIVM van 27 september ook een grafiek gepubliceerd met het percentage mensen met Covid-gerelateerde klachten:
Hieruit blijkt dat het percentage mensen met luchtwegklachten volgens de infectieradar tot oktober 2022 nog gelijk op ging met het percentage volgens de periodieke gedragsonderzoeken, maar dat daarna de infectieradar sterk achterbleef. Volgens het RIVM gedragsonderzoek was eind september 5% van de bevolking besmet, veel meer dan de 3,28% van de infectieradar op dat moment. Een gedeeltelijke verklaring voor deze discrepantie ligt mogelijk in het feit dat bij de infectieradar klachten die de week ervoor ook al gemeld waren niet meer meetellen. Helaas is het ook mogelijk dat de groep vrijwilligers die wekelijks de enquête voor de infectieradar invullen niet meer representatief is voor het Nederlandse volk. Misschien zijn de voorzichtige, Covid-bewuste personen inmiddels oververtegenwoordigd. Door de tekortschietende data van het RIVM is er helaas veel onzekerheid!
Voor nu kunnen we het percentage Covid-besmettelijke personen op 4-5% schatten. Tot het volgende gedragsonderzoek tasten we helaas weer in het duister.
Ziekenhuisopnames
Het aantal gemelde Covid19-ziekenhuisopnames per dag geeft een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 op die dag.
Op 27-10-2023: 108 Covid19-ziekenhuisopnames, dat is veel en een nieuw dagrecord in deze nazomergolf. In totaal 479 Covid19 opnames van 23 t/m 27 oktober is twee keer zoveel als 3 weken geleden, meer dan voor enige andere besmettelijke ziekte, en vergelijkbaar met ziekenhuisopnames tijdens een stevige griepgolf.
Overigens zijn er signalen dat veel ziekenhuizen de opnamecijfers voor Covid19 niet meer volledig doorgeven aan het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), omdat de overheid gesteld heeft dat Covid19 voorbij zou zijn (sic!).
Ook in de ziekenhuisopnames is dus een sterk stijgende tendens te zien in de afgelopen weken. Het is onmiskenbaar: we zitten in een heftige nieuwe coronagolf, slechts een half jaar nadat de WHO het einde van de pandemische noodfase uitriep en de meeste westerse landen vervolgens alle maatregelen overboord zetten. Met Nederland voorop.
Ook in Canada is de situatie momenteel alarmerend, hetgeen blijkt uit het wekelijks bijgehouden statusrapport van prof. Tara Moriarty van de universiteit van Toronto. TJ Radcliffe rapporteert regelmatig over de ziekenhuisopnamen in Canada in de substack World of Wonders. Hieronder staat zijn meest recente grafiek met de ziekenhuisopnamen, als een superpositie van de opeenvolgende coronagolven.
Zoals bekend volgen de ziekenhuisopnamen de rioolwatermetingen, met een vertraging van ongeveer 10 dagen. Bij de 6 omikronpieken sinds 2022 was de rioolwaarde een factor 10-16 hoger dan het aantal ziekenhuisopnamen per dag. Daarvóór was die factor maximaal 4 (bv. de deltagolf). Dit was begin 2022 aanleiding om rond te bazuinen dat omikron “mild” was. We zien met de huidige nazomergolf echter een factor 6,5. Toch hoor je niemand over de mogelijkheid dat de huidige variant EG.5 misschien een ernstiger acuut ziekteverloop heeft.
Een alternatieve verklaring is natuurlijk de hierboven genoemde mogelijkheid dat de rioolwatermetingen minder goed het aantal besmettingen weergeven.
Er liggen momenteel (5-10) 482 coronapatiënten in het ziekenhuis, een nieuw record in deze golf. Verloop sinds 1 september:
- 1-9: 127
- 8-9: 181
- 15-9: 251
- 22-9: 251
- 29-9: 261
- 6-10: 306
- 13-10: 332
- 20-10: 351
- 27-10: 482
Een forse stijging de afgelopen week! Maar gaat u rustig slapen, want de zorg kan het aan hoor! Zeker omdat er “slechts” 19 coronapatiënten op de IC liggen…
Het aantal coronapatiënten in ziekenhuis + IC is eigenlijk alleen een maat voor de overheid voor het eigen abjecte en desastreus uitgepakte beleid van groepsimmuniteit met sturing op de bezetting van de capaciteit in vooral de IC’s: zolang de IC’s niet vol liggen mag het virus zich ongeremd verspreiden. Dit is niet alleen de inschatting van AlleBurgers, het is de harde conclusie van het 3e rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid over het coronabeleid tot september 2022. Dat was dus de belangrijkste indicator waarop RIVM en OMT hun adviezen voor beleid baseerden, en de enige reden waarom maatregelen steeds te laat ingingen, te vroeg opgeheven werden en nu totaal afwezig zijn.
Helaas mist het OVV3 rapport volledig dat de pandemie nog steeds onverminderd doorraast en dat ook het Nederlandse beleid m.b.t. Covid19 nog ongewijzigd is: al een jaar lang is de IC niet overbelast geweest, dus zijn geen maatregelen meer nodig. Begrijpt u?
Onderstaand overzicht van de coronapatiënten in ziekenhuis & IC in de afgelopen 3 jaar is gemaakt o.b.v. gegevens van het LCPS. De aantallen patiënten zijn inclusief ontlabelde patiënten, die niet meer besmettelijk zijn en daarom niet meer afgezonderd liggen.
Variants of Concern (VOC)
De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. Sinds een paar maanden geeft het RIVM weer wekelijkse updates, waarbij telkens één of twee weken worden toegevoegd en de waarden van eerdere weken worden aangepast. De metingen lopen nu tot de week van 9 oktober, waarbij die laatste week nu nog maar 6 samples telt.
In het overzicht hieronder is de ontwikkeling van de diverse varianten schematisch weergegeven. De belangrijke variant XBB.1.5 (“Kraken”), verantwoordelijk voor de heftige carnavalsgolf, is nu bijna verdwenen en heeft plaats gemaakt voor XBB.1.9 en de subvariant EG.5 (“Eris”), welke laatste nu dominant is, maar wel kennelijk op zijn maximum. De rol van XBB.1.16 (“Arcturus”) die iets eerder opkwam dan EG.5, is nog niet helemaal uitgespeeld. De bekende nieuwe variant BA.2.86 (“Pirola”) met extreem veel mutaties, en dus sterker immuunontwijkend, is al in veel landen opgedoken. Inmiddels gaat het aandeel ook in Nederland richting de 5%.
AlleBurgers schat het risico momenteel hoog en naar verwachting blijft het stijgen. Verschillende factoren dragen hieraan bij:
- We zien trage maar onverbiddelijke groei van de besmettingen.
- Velen kwamen in augustus terug van vakantie, en brachten nieuwe gevaarlijke varianten mee naar huis: snelle internationale verspreiding van de meest succesvolle varianten.
- Festivals en massale evenementen (zonder maatregelen) zijn potentiële ‘superspreading events’. Indicatoren zijn de hoge rioolwaterwaarden in Gelderland na de Vierdaagse en in Amsterdam, evenals op de waddeneilanden door de overvloedig aanwezig vakantiegangers daar.
- De scholen zijn open, totaal onbeschermd. Meer dan 70% van de besmettingen gaat via niet gevaccineerde kinderen en hun sociale omgeving.
- De nieuwe variant EG.5.* had een groeivoordeel op andere varianten, met sterke ACE2-interactie en met mindere binding van antilichamen. Daarom is deze variant nu dominant.
- Nog bedreigender is BA.2.86, die door de vele mutaties in het spike-eiwit sterk immuunontwijkend is. De sterke groei is nu nog gemaskeerd door de stagnerende, dominante EG.5 variant, maar zodra deze variant echt doorbreekt zal dat in ieder geval het aantal besmettingen weer een flinke boost geven. En BA.2.86 zal zich niet veel aantrekken van de vaccins die nu gezet worden, tegen XBB.1.5. Lees het draadje van Augie Ray op mastodon.
Laat u niet in slaap sussen en wijs maken dat de huidige zomergolf nu wel over zijn hoogtepunt heen is. De omstandigheden voor het SARS-2 virus worden steeds gunstiger: “Winter is coming”! Blijf u beschermen, vermijd drukke bijeenkomsten en draag op openbare binnenlocaties een ffp2-masker.
Indammen móet en indammen kán!