Actueel risico volgens AlleBurgers 19 januari 2024
Risico op besmetting en dus Long Covid & invaliditeit is HOOG, stabiliseert nu. Rioolwaarde 14-1: 906, een hoog “dal” → 32.500 besmettingen PER DAG → >4000 NIEUWE LongCovid gevallen PER DAG, waarvan 1000 ernstig invaliderend. Ca. 2% (325.000 p) besmettelijk. Vanaf medio 2020 continu oversterfte, in week 1: 637 † → 21,4% van verwachte sterfgevallen. Maandag t/m vrijdag 303 Covid-ziekenhuisopnames; vrijdag 19-1: 64. Duidelijk gedaald, maar stabiliseert nu op een tamelijk hoog niveau.
LET OP: Algemene onderbouwing, interpretatie en achtergrond-informatie bij de rubrieken vindt u via de [info] link in de header
Oversterfte Covid19, 2024 week 1 [info]
Oversterfte volgens CBS
Sterfte NL vlg CBS statline, week 1: 3659 †, oversterfte 207 † (6%).
Nameldingen 2023 week 1 t/m 52: 51 †. Cumulatieve CBS oversterfte vanaf 2020 week 8: 57.751 † .
In de grafiek hieronder staat het verloop van de weekoversterfte volgens CBS & RIVM vanaf 2020 week 10 t/m 2024 week 1.
De onafgebroken reeks weken met oversterfte duurt volgens CBS voort vanaf 2022 week 10 tot heden, afgezien van enkele losse weken met minimale ondersterfte. Deze continue oversterfte blijft nog steeds onverklaard door CBS en RIVM. De steeds terugkerende claim van antivaxers dat de oversterfte door coronavaccinaties zou worden veroorzaakt is in de literatuur afdoende weerlegd. Het CBS heeft voor 2020-2022 zelf vastgesteld dat vaccinatie gecorreleerd was met minder sterfte. In posts van Anne Laning op LinkedIn wordt aangetoond dat de oversterfte sterk gecorreleerd is met Covid19 uitbraken. De oorzaak is van oversterfte is dus: de onbeperkte verspreiding van een levensgevaarlijk virus: SARS-CoV-2!
De schattingen van de oversterfte per week door het CBS zijn eind 2023 definitief gestopt. Het CBS had namelijk in 2020 de verwachte sterfte per week al gepubliceerd voor de jaren 2020, 2021, 2022 en 2023. Daartoe hadden zij de gemiddelde weeksterfte over 2015-2019 gecorrigeerd o.b.v. de leeftijdsopbouw destijds en geprognosticeerd als de verwachte weeksterfte als er geen coronapandemie zou zijn geweest. Het CBS zet deze prognoses echter niet voort in 2024, maar heeft deze taak overgedragen aan het RIVM.
Het RIVM heeft eind 2023 nieuwe verwachte weeksterftes bepaald, zelfs met terugwerkende kracht vanaf 28-6-2021 (feitelijk alleen een verwachte ondergrens en bovengrens, de beruchte “blauwe band”) tot 3 jaar daarna, dus tot 24-6-2024. Zo komen ze dus, in de grafiek t/m week 2024 week 2 hieronder, tot herinterpretatie van oversterfte. Daarbij blijkt de oversterfte in 2023 ineens vrijwel verdwenen.
In de grafiek hieronder worden beide prognoses, van CBS 2020 en RIVM 2023 vergeleken, over het gemeenschappelijke tijdinterval van 2021 week 26 t/m 2023 week 52. De oranje lijn van het RIVM is hier het gemiddelde van onder- en bovengrens van de blauwe band.
De verwachte weeksterftes van CBS en RIVM beginnen op gelijke hoogte, hebben beide een golvend verloop met pieken in de winter. De lijn van het RIVM heeft echter een sterker stijgende trend en ligt in het grootste deel van 2023 al 200-300 overlijdens hoger. Dit wordt veroorzaakt doordat het RIVM zijn verwachtingen voor juli 2021 t/m juni 2022 baseert op de sterftecijfers van de voorgaande 5 jaar (juli 2016 t/m juni 2021), dus inclusief een coronajaar. Weliswaar zijn daaruit de hoogste 25% aan pieken weggelaten, maar omdat er tijdens de pandemie vrijwel continu oversterfte was komt deze verhoogde sterfte onvermijdelijk terug in de verwachte sterfte het jaar erna. De seizoenschommelingen zijn meer afgevlakt, dat komt door het forceren van een sinusgolf in de regressie. Het CBS-verloop is duidelijk niet sinusvormig, met spitse toppen en vlakke dalen. De manier van rekenen van zomer tot zomer leidt ook tot de vreemde knikken eind juni.
Deze abjecte normalisatie van coronadoden is al langer toegepast in bijvoorbeeld de VS en het VK. Het RIVM volgt nu dus in hun voetsporen, en vergroot de bezwaren tegen CBS-oversterftes die we al hadden nog verder. In onderstaande grafiek staat het verloop van de weekoversterfte vanaf begin 2020 tot heden voor beide methodes vergeleken: vanaf juli 2021 wijken de beide lijnen steeds meer af. De verwachting is dat de RIVM-methode in 2024 en daarna steeds verder zal ontsporen.
Ook de cumulatieve oversterfte hebben we herberekend met de nieuwe RIVM-“verwachtingen”, zie hieronder. In 2023 week 52 blijkt het RIVM de cumulatieve oversterfte in de pandemie van 57751 à la CBS te hebben gereduceerd tot 44209. Het RIVM heeft hiermee in één klap ruim 13.500 Covid-gerelateerde sterfgevallen onder het tapijt geveegd! Bij voortzetting van deze methode voortzetten zal de komende jaren alle oversterfte door Covid, maar ook door alle volgende pandemieën en zelfs door klimaatsterfte vrijwel verdwijnen. Een knap staaltje statistische manipulatie!
Toch zullen we voorlopig onze eigen oversterftecijfers per week blijven vergelijken met de “officiële” cijfers. Tot eind 2023 komen die van het CBS, en vanaf 2024 van het RIVM. Al was het alleen maar om te zien hoever het RIVM bereid is te gaan om de effecten van de pandemie verborgen te houden voor het publiek.
Oversterfte HMD t.o.v. gemiddelde 2010-2019
AlleBurgers zal alles in het werk stellen om realistische Covid-gerelateerde oversterftecijfers te blijven publiceren vanaf 2024. Ook de oversterfte t.o.v. het gemiddelde over 2010-2019 blijft dus. We zijn echter wel genoodzaakt om een correctie uit te voeren voor de bevolkingsgroei. De verwachte sterfte die wij gebruiken voor het bepalen van de oversterfte is gebaseerd op de gemiddelde sterfte over de jaren 2010-2019. In 2024 is de bevolking echter behoorlijk gegroeid t.o.v. die 10 jaren. Daarom corrigeren we de verwachte sterfte met (# mensen in jan. 2024) / (# mensen in jan. 2020). Dat doen we ook met terugwerkende kracht voor 2023, 2022, 2021 en 2020, met de factoren in onderstaande tabel:
| Jaar | # mensen januari | correctiefactor |
| 2020 | 17407585 | 1 |
| 2021 | 17475415 | 1,003896577 |
| 2022 | 17590672 | 1,010517657 |
| 2023 | 17811291 | 1,023191385 |
| 2024 | 17988053 | 1,033345694 |
De oversterftes in grafieken van vorig jaar worden daarmee wat verlaagd, en ook de cumulatieve oversterfte voor de hele pandemie komt wat lager uit.
In week 1 overleden 3659 mensen, 481 méér dan het gemiddelde van 2010-2019 in die week (met correctiefactor dus). Dat is 15,1% meer dan verwacht. Gedaald t.o.v. week 51 vorig jaar (844 met correctie), maar nog steeds hoog!
Cumulatieve oversterfte vanaf 2020 week 1: 95.752 † (in de oude methodiek was deze totale oversterfte net over de 100.000 gegaan).
Dit is volgens AlleBurgers de harde ondergrens voor ’t aantal covid19-gerelateerde doden in Nederland sinds het begin van de pandemie.
Oversterfte HMD t.o.v. laagste kwartiel van 2010-2019
Ook op de oversterfte t.o.v. het laagste kwartiel van 2010-2019 hebben we de correctiefactoren uit de vorige sectie toegepast. Hierbij kan nog opgemerkt worden dat voor 2020 LowCovid Kano heeft aangetoond dat de HMD oversterftecijfers o.b.v. het laagste kwartiel van 2010-2019 zeer goed overeenkwamen met het aantal Covid-gerelateerde doden. Dat is precies de reden dat we voor 2020 correctiefactor 1 hebben genomen.
In week 1 overleden 3659 mensen, 637 méér dan het laagste kwartiel van 2010-2019 (21,4%). Dit is nog steeds meer dan 90 covid19-gerelateerde doden per dag! Onacceptabel!
Cumulatieve oversterfte LQI vanaf 2020 week 8: 118.360 † (zonder correctiefactor was de totale oversterfte tot 2023 week 52 122860).
Dit is dus onze beste schatting voor het totaal aantal Covid19-gerelateerde dodelijke slachtoffers in de pandemie tot nu toe.
Dat totaal blijft dus groeien. Covid19 is niet voorbij. Totdat we actief ingrijpen met preventieve maatregelen zal het nooit voorbij gaan en zal de volksgezondheid in Nederland steeds verder verslechteren.
Hieronder staat het verloop van de oversterfte van begin 2020 tot heden volgens de 3 rekenmethodes in één grafiek bij elkaar.
Het verloop van het cumulatieve aantal doden volgens CBS, gemiddelde 2010-2019 en LQI 2010-2019 is dan:
Weekbericht van LowCovid Kano week 2024-1 [info]
Het statusbericht van LowCovid Kano loopt ook in 2024 door. Het is nog niet bekend of en hoe de berekening van de Coronasterfte in 2024 is aangepast. Hieronder het twitterdraadje over 2024 week 1:
Virusdeeltjes in rioolwater [info]
Meting 14 januari: 906, het virusniveau is in twee weken tijd flink gezakt, maar stabiliseert nu op een tamelijk hoog niveau, veel hoger dan in de dalen tussen vorige pieken. Het zou zomaar kunnen betekenen dat door het einde van de kerstvakantie, iedereen weer aan het werk en de scholen weer open, een nieuwe golf opkomt. Er zijn immers weer veel nieuwe contacten buiten de familie- en vriendenkring. Het is leven tussen hoop en vrees, want de overheid gaat niet ingrijpen. Dat hebben ze immers ook niet gedaan bij de absoluste record-piek die we achter de rug hebben.
In onderstaande grafiek van Corona Lokaal, overgenomen met toestemming van Kalahiri, is het verloop van de gemeten SARS-CoV-2 virusdeeltjes in rioolwater weergegeven van 7 september 2020 t/m 14 januari 2024. Mijn verwachting van 8 weken geleden, dat dit de heftigste uitbraak tot nu toe zou worden, is helaas méér dan uitgekomen: deze golf is bijna 2x zo hoog als alle voorgaande, en – net zo belangrijk – ook 2x zo breed!
Volgens de analyse van Datagraver (factor 36, die volgens sommigen nog te laag is) komt het huidige virusniveau overeen met ~32.500 nieuwe besmettingen op die ene dag, dit is veel. Temeer daar die éne dag later in het jaar zal leiden tot minimaal 4000 extra nieuwe Long Covid gevallen (13%), waarvan 1000 ernstig invaliderend.
Het Canadese bureau voor statistiek heeft namelijk in juni 2023 in een onderzoek onder miljoenen Canadezen vastgesteld dat de kans op Long Covid niet afneemt bij herbesmetting, maar daarentegen cumulatief werkt: elke besmetting geeft weer ca. 13% kans op Long Covid, zodat na 3 besmettingen zo’n 40% langdurige symptomen houdt (zie grafiek hieronder). In die percentages zitten overigens nog niet eens de patiënten die persistent SARS-CoV-2 virus hebben in een reservoir in hun lichaam, zonder symptomen te hebben. Deze patiënten kunnen maanden of jaren na hun Covid19 besmetting ineens overlijden aan een hartafwijking of een beroerte. Dr. Amy Proal van het John Snow Project schetst hierover een angstwekkend beeld. We zullen in volgende weekberichten vaak rekenen met 13% kans op Long Covid na elke besmetting.
Als er elke dag zo’n 32.500 Covid-besmettingen bijkomen, en elke besmette persoon is ~10 dagen besmettelijk, impliceert dat momenteel 325.000 Nederlanders besmettelijk zijn, dat is ~2%. Je mag hopen dat die niet allemaal in winkels, op het werk en op scholen verschijnen, maar de praktijk van de afgelopen 2 jaar heeft geleerd dat de meeste besmetten zich niets gelegen laten liggen aan het feit dat ze anderen kunnen besmetten en zo besmettingsketens in stand houden.
Een andere kijk op de verspreiding van besmettingen biedt de kaart met rioolwaterwaarden per provincie hieronder, met cirkels per afvalwaterstation. Veel afvalwaterstations zitten nog steeds boven de 1800 of zelfs boven de 2400. Maar de provincies zitten allemaal gelukkig onder de 1300.
Het is de moeite waard om het verband tussen virusdeeltjes in rioolwater en aantal besmettingen met Covid19 per dag, zoals gevonden door Datagraver, nog wat verder uit te werken. Door de geïnterpoleerde, gewogen en genormeerde data over virusdeeltjes in rioolwater van Corona Lokaal per dag te vermenigvuldigen met 36, is de 1e grafiek in deze sectie om te zetten naar onderstaande grafiek, met het geschatte aantal besmettingen per dag.
Hierin is uiteraard exact hetzelfde verloop te zien als in de grafiek met rioolwaterwaarden, alleen is nu direct te zien wat die waarden betekenen in termen van besmettingen. Zo blijkt dat eerdere pieken tot ca. 90.000 besmettingen per dag opleverden, op zich al schrikbarend hoge aantallen, terwijl de piek van afgelopen december tot wel 160.000 besmettingen per dag reikte. Omdat deze manier van presenteren veel inzichtelijker is dan de rioolwaterwaarden zelf, 100 biljoen virusdeeltjes per 100.000 inwoners per dag zegt immers niemand iets, zullen we deze grafiek voortaan in plaats van de grafiek van corona lokaal tonen. Overigens blijft het gaan om een schatting van het aantal besmettingen per dag, afhankelijk in ieder geval van de factor 36, maar het gaat vooral om de orde van grootte, de tendens en vergelijkingen tussen de verschillende golven. We zijn er inmiddels wel van overtuigd dat de besmettingscijfers in deze grafiek een ondergrens zijn voor de werkelijke aantallen. Dat is vooral gebaseerd op het feit dat Covid19-testresultaten in het verleden nooit rekening hielden met asymptomatische besmettingen, terwijl die er zeker veel waren en evengoed konden leiden tot Long Covid.
Uitgaande van de besmettingen per dag kan ook het cumulatieve aantal besmettingen in een grafiek gezet worden:
Hier is bijvoorbeeld uit af te lezen dat pas in november 2022 alle Nederlanders gemiddeld 1x besmet waren, maar óók dat binnenkort al 36.000.000 besmettingen bereikt worden, zodat ruim een jaar later Nederlanders al gemiddeld 2x besmet zijn geweest. Let wel, de rioolwatermetingen waren pas vanaf 1-10-2020 betrouwbaar, dus de besmettingen uit de eerste golf zijn hierin nog niet meegenomen.
Merk op dat in het Canadese onderzoek hierboven is vastgesteld dat de kans van 13% op Long Covid additief is, of het nu de 1e, 2e of 3e besmetting betreft. Daarom kan het huidige geschatte aantal Long Covid patiënten bepaald worden op 13% van in totaal 35 miljoen besmettingen, dat is 4.550.000 LC patiënten (herstel van een LC patiënt komt weinig voor), dus 25% van de Nederlandse bevolking. Een groot deel zal niet veel last hebben van de zeer uiteenlopende klachten, of zal de symptomen niet herkennen als het gevolg van Long Covid. Dat zal in ieder geval niet gelden voor een kwart van deze Long Covid patiënten die ernstig gehandicapt zijn. Dat zou dus meer dan een miljoen Nederlanders betreffen!
Deze analyses laten zien hoe belangrijk een goed registratiesysteem voor LC patiënten is. Minister Kuipers wuifde verzoeken om Long Covid patiënten te registreren altijd weg met de dooddoener dat het niet nodig was, “omdat we toch wel wist hoe groot het probleem was”, al zei hij er nooit bij hoeveel patiënten hij dacht dat er waren.
Infectieradar [info]
Het percentage mensen met klachten van acute luchtweginfecties, o.b.v. meldingen door een groep vrijwilligers aan het RIVM, geeft op elk moment een idee van het besmettingsrisico. Op 16 januari had 7,46% van de testgroep van het RIVM last van een luchtweginfectie. Dit is wat teruggelopen na de piek van 10,26% medio december, maar nog steeds hoog. Merk op dat we in onderstaande grafiek voortaan het percentage mensen met klachten weergeven uit de dataset van het RIVM i.p.v. het 7-daags gemiddelde, omdat die waarde altijd achter de feiten aanloopt.
Omdat “slechts” 2% momenteel Covid19 heeft zijn zeker veel patiënten besmet met een ander virus dan SARS-CoV-2 (het RIVM blijft Covid19 hardnekkig een luchtweginfectie noemen). In Nederland heeft namelijk de overtuiging postgevat dat voor geen enkel virus meer maatregelen nodig zijn.
De monsters afgenomen op de Nivel Peilstations in onderstaande grafiek geven een indruk welke respiratoire virussen er heersen, al is een steekproef van 73 patiënten in week 2 natuurlijk beperkt. Hieruit zou blijken dat de helft van de AIR-klachten nu influenza betreffen, en de rest is verdeeld over RSV, Rhinovirus, SARS-CoV-2, Adenovirus en overige Coronavirussen. Waarschijnlijk is het werkelijke aandeel Covid-patiënten veel hoger, omdat mensen met een zelftest kunnen vaststellen of ze wel of niet Covid hebben. Daarvoor hoeven ze niet naar de huisarts.
Uit een andere surveillance van Nivel blijkt een uiterst zorgelijke ontwikkeling: het frequent voorkomen van longontsteking onder 5-14 jarigen. Anders dan vóór de coronapandemie komt dit nu vaak voor bij kinderen, zie grafiek hieronder. Eind vorig jaar was er al een forse piek, terwijl dit jaar vanaf de herfst een meer dan 2x zo hoge golf aan de gang is. In week 2 zou het gaan om zo’n 116 kinderen per 100.000 (kinderen), dus 116 x 18,62 = ~2160 (totaal 1.862.000 kinderen 5 t/m 14 jaar) over heel Nederland.
Deze enorme uitbraak van longontstekingen onder kinderen is niet het gevolg van immuniteitsschuld, infecties die “ingehaald moeten worden” omdat ze onderdrukt waren tijdens lockdowns en schoolsluitingen. Al is deze misvatting uit en te na verkondigd door sommige kinderartsen en zelfs experts van het RIVM. De longontstekingen hoeven niet direct door het SARS-CoV-2 virus zelf veroorzaakt te zijn, maar waarschijnlijk wel indirect: het is al jaren bekend dat een Covid19-besmetting het immuunsysteem aantast, en kinderen worden in Nederland immers massaal en voortdurend blootgesteld aan besmetting met Covid19! Er is namelijk een fysieke leerplicht in slecht geventileerde klaslokalen, óók voor kinderen met verkoudheidsklachten die hun klasgenoten kunnen aansteken. Ook krijgen kinderen in Nederland nauwelijks de mogelijkheid om tegen Covid19 gevaccineerd te worden (in de VS mogen kinderen al vanaf 6 maanden gevaccineerd worden).
Dat Covid19 uitsluitend kwetsbaren en ouderen treft is een sprookje dat al een paar jaar uit is. Nu blijken zelfs jonge kinderen extra kwetsbaar, bijvoorbeeld voor longontsteking, door Covid19. Wanneer komen we hiertegen in opstand? Wanneer is het genoeg?
Overigens steekt ook kinkhoest weer de kop op in verhevigde mate, wéér bij kinderen, enkele malen hoger dan vorige jaren en ook hoger dan vóór corona. In week 2 betrof het ~8 kinderen van 0 t/m 14 per 100.000, dat is ~220 kinderen! Al twee keer leek de piek voorbij, maar beide keren kwam het terug…
Volledigheidshalve geven we ook de influenzagevallen volgens Nivel: inderdaad is in week 50 en nu weer in week 2 officieel de drempel overschreden waarbij we van een griepepidemie spreken. Dus nadat Covid19 huisgehouden heeft kunnen we vervolgens geveld worden door de griep. Ook daarvoor geldt dat door veel mensen met een beschadigd immuunsysteem de griep hard kan toeslaan dit jaar.
Ziekenhuisopnames [info]
Het aantal Covid19-ziekenhuisopnames per dag, opgegeven door het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), geeft een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 die dag.
Op 19-1-2024: 64 Covid19-ziekenhuisopnames, dat is best veel, maar ook de ziekenhuisopnames lijken op hun retour. In totaal waren er 303 Covid19 opnames van 15 t/m 19 januari. In de grafiek hieronder zijn de echte aantallen Covid19-ziekenhuisopnames weergegeven zonder interpoleren of 7-daags gemiddelde te bepalen.
In onderstaande twitterdraad van epidemioloog Chantal Rovers rekent zij af met de afgezaagde kritiek dat Covid-ziekenhuisopnames voor het grootste deel zieken betreft die voor iets heel anders opgenomen zijn en toevallig positief getest zijn op Covid.
Zoals uit onderstaande grafiek van stichting NICE (Nationale Intensive Care Evaluatie) blijkt is Covid19 bij gemiddeld meer dan 80% van de opgenomen patiënten de belangrijkste of secundaire reden voor opname. Volgens Chantal Rovers betekent dit dat beide typen patiënten zonder Covid19 niet opgenomen zouden zijn. Zij kan het weten, want zij registreert deze opnamen voor NICE in het Radboud ziekenhuis. Ze stelt bovendien dat patiënten bij opname niet standaard getest worden op Covid, dus het zou best kunnen zijn dat veel meer patiënten t.g.v. Covid in het ziekenhuis opgenomen moeten worden waarbij de link met Covid niet evident is.
Dat niet alleen oude mensen voor Covid19 opgenomen worden op de IC blijkt uit onderstaande grafiek van NICE, met de IC-opnames voor diverse leeftijdsgroepen in 2023, van januari t/m december.
Overigens heeft stichting NICE aangegeven dat deze rapportages per 1-1-2024 stopgezet zijn. Aandacht voor de Covid19 pandemie is kennelijk niet meer nodig. AlleBurgers blijft er echter van uitgaan dat 80% van de Covid19-ziekenhuisopnames echt door Covid kwam.
Ziekenhuisbezetting [info]
Het LCPS geeft ook het aantal patiënten dat op weekdagen door Covid19 in het ziekenhuis en op de IC ligt. Per 19-1 zijn er 448 coronapatiënten in het ziekenhuis, en 38 liggen er op de IC. Ook het aantal ziekenhuispatiënten lijkt op zijn retour, maar het aantal op de IC neemt slechts langzaam af t.o.v. de piek van 62 medio december.
Dit was altijd de belangrijkste indicator waarop RIVM en OMT hun adviezen voor beleid baseerden, en de enige reden waarom maatregelen steeds te laat ingingen, te vroeg opgeheven werden en nu totaal afwezig zijn. “De ziekenhuizen kunnen het aan, dus het boeit niet hoeveel mensen ernstig ziek of invalide worden of overlijden”. Bizar uitgangspunt.
Onderstaand overzicht van de coronapatiënten in ziekenhuis & IC in de afgelopen 3 jaar is gemaakt o.b.v. gegevens van het LCPS. De aantallen patiënten zijn inclusief ontlabelde patiënten, die niet meer besmettelijk zijn en daarom niet meer afgezonderd liggen.
Een veelgehoorde dooddoener is dat Covid nu vergelijkbaar zou zijn met de griep en “daar nemen we toch ook geen maatregelen tegen?” Dat er geen maatregelen zouden zijn tegen influenza is al betwistbaar, denk aan de jaarlijks terugkerende griepprik en de waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen als er een jaar is met een extra hevige griepgolf.
Aan de andere kant is Covid19
- veel heftiger dan influenza, met vaker ernstige klachten, ziekenhuisopnamen en een hogere mortaliteit (zie artikel van Al-Aly et al in The Lancet van december 2023 en grafiek onder)
- besmettelijker dan influenza (na mazelen is Covid19 de meest besmettelijke infectieziekte; R0 kan variëren van 8-15)
- géén seizoensinfectie maar treedt het hele jaar door op (zie de analyse van TJ Radcliffe Covid Seasonality en figuur hieronder)
- veel vaker aanleiding tot langdurige chronische klachten, leidend tot invaliditeit, mentale aftakeling en onverwacht overlijden: Long Covid
- een vasculaire ziekte en multisysteemziekte die bijna alle organen in het lichaam aantast en kan leiden tot meer dan 200 aandoeningen
Ter illustratie tonen we hier een vergelijking van ziekenhuisbezetting t.g.v. Covid19 met de jaarlijkse griepgolven in de winter.
Variants of Concern (VOC) [info]
De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. De metingen lopen door t/m week 2024 week 1 (1 t/m 7 januari). Helaas is op 17-1 geen update gepubliceerd t/m week 2. We geven hieronder nogmaals de situatie t/m week 1.
In het overzicht hieronder is de ontwikkeling van de diverse varianten schematisch weergegeven. We zien de afgelopen twee maanden een werkelijk spectaculaire groei van BA.2.86 (“Pirola”), ten koste van EG.5 (“Eris”), die maandenlang dominant is geweest. In week 1 zit Pirola al op 91,9%. De prevalentie t.o.v. week 52 is iets gedaald (95,0%), maar week 1 had slechts 37 samples. Het merendeel van BA.2.86 blijkt de subvariant JN.1 te zijn (81,1%), wat de andere subvarianten zijn (rest) maakt het RIVM niet bekend.
Dit betekent het einde van de XBB-recombinanten. Helaas betekent dit ook het einde van het laatste restje immuniteit in de bevolking, opgebouwd bij eerdere besmettingen. Pirola heeft namelijk zoveel mutaties t.o.v. Omikron XBB ondergaan dat het bijna een nieuw virus is, niet meer te vergelijken met Omikron. Zelfs de recente gezette boosters, met bescherming tegen XBB, zullen minder effectief zijn tegen Pirola. Dat verklaart ook de razendsnelle groei in december, en eveneens de relatief trage groei van de besmettingen sinds augustus. Voor XBB-recombinant EG.5 was kennelijk nog teveel immuniteit. In feite is dit niet één enkele golf, maar de superpositie van een lage golf van Eris, vervolgens overvleugeld door een steile piek van Pirola. Samen vormen ze inderdaad de heftigste coronagolf ooit.
Conclusie: actueel risico
AlleBurgers schat het risico momenteel hoog. Verschillende factoren dragen hieraan bij:
- We zien blijvend hoge besmettingen in de rioolwatermetingen, zelfs in de nasleep van de heftigste golf ooit. Wat dat betreft liggen we 2 weken voor op de VS en het VK waar deze JN.1 golf nog moet pieken.
- De scholen en veel kantoren zijn in de kerstvakantie dicht geweest, waarbij door gezellige familiebijeenkomsten het virus makkelijk rond kon gaan in de familie- en vriendenkringen. Vanaf de 2e week van januari ging alles weer open, totaal onbeschermd, met veel kinderen uren dicht opeengepakt in slecht geventileerde schoolklassen. Nu kan het virus zich weer verspreiden tussen families, collega’s en klasgenoten. Het is dus niet ondenkbaar dat de huidige supergolf nog niet voorbij is en zelfs opnieuw kan pieken.
- Het weer is al bijna 2 maanden regenachtig en vaak koud, mensen blijven binnen en bezoeken sociale contacten binnen. Het binnenklimaat met een lage luchtvochtigheid is dan ook niet bevorderlijk voor de gezondheid, o.a. omdat aerogene infecties zoals Covid19 zich sneller verspreiden, zie aerosolen.com. De komende extra koude weken worden nog moeilijker wat dat betreft.
- Variant BA.2.86 en subvarianten JN.1 en JN.4 zijn door de vele mutaties in het spike-eiwit sterk immuunontwijkend. De sterke groeipotentie boven de terugvallende EG.5 variant is evident. BA.2.86 / JN.1 zal zich van de vaccins tegen XBB.1.5 die gezet zijn, noch van immuniteit opgedaan in eerdere besmettingen veel aantrekken. Varianten JN.1 en JN.4 grijpen bovendien méér aan in de bovenste luchtwegen, wat tot longontstekingen leidt.
- Het RIVM ziet Covid19 nu als een “gewone luchtweginfectie”. Ook daarvoor zijn op de RIVM-site richtlijnen te vinden, maar daaraan wordt geen ruchtbaarheid gegeven. Iedereen denkt dat corona voorbij is en dat er geen enkele maatregel meer geldt. Het tegendeel is waar: Covid19 is veel gevaarlijker dan bedoelde luchtweginfecties, zelfs gevaarlijker dan griep, is in feite een systeemziekte met meer dan 200 aandoeningen, verspreidt zich in aerosols, komt veel meer voor, het hele jaar door, en de maatregelen van het RIVM tegen luchtweginfecties zijn volstrekt onvoldoende. Het vergt een totaal andere aanpak: strategisch, tactisch en operationeel. Omgekeerd kunnen de bedoelde gewone luchtweginfecties wél profiteren van een doelmatig coronabeleid (schone lucht, mondneusmaskers).
Laat u niet in slaap sussen en wijs maken dat de huidige (zomer- → herfst- → winter-) golf “meevalt” en nu wel over zijn hoogtepunt heen is. De omstandigheden voor het SARS-2 virus worden steeds gunstiger en er komt zeker nóg een piek: “Winter is coming”! Blijf u beschermen, vermijd drukke bijeenkomsten en draag op openbare binnenlocaties een ffp2-masker! Test uzelf meer dan eens bij elke verdenking van coronabesmetting, zeker bij symptomen, en blijf thuis indien positief. Zorg voor ventilatie in huis en koop of bouw een hepa-filter.
Indammen móet en indammen kán!
Er zijn verschillende strategieën om deze pandemie te bedwingen:
- Pandemieregels van de Goede Pandemie Praktijk
- Plan van het World Health Network met massaal testen
- Een haalbaar en afdoende geacht alternatief voor de gecompliceerde en onwerkbare maatregelenladders van VWS onder Ernst Kuipers:
