Actueel risico volgens AlleBurgers 05 november
Het risico op besmetting en dus Long Covid & invaliditeit blijft HOOG en is nog steeds stijgend. Rioolwaarde 30-10: 990, sterk stijgend → 35 tot 100 duizend besmettingen PER DAG → tenminste ~3500 NIEUWE Long Covid gevallen PER DAG, waarvan tenminste ~900 ernstig invaliderend. Vanaf medio 2020 is er continu oversterfte geweest, in week 42 tenminste 194 † → 6.7% van de verwachte sterfgevallen. In het ziekenhuis liggen nu ongeveer 440 Nederlanders vanwege Covid op de verpleegafdelingen, en 31 op de IC.
Oversterfte Covid19 gerelateerd week 42: 16 – 11 oktober
Het CBS meldt een sterfte van 3093 voor week 42 van 2023. Op basis van de voorspelling van het CBS voor deze week, wordt een oversterfte van 194 gevonden (6.7%, de linker grafiek hieronder).
Bij de berekening van deze oversterfte wordt echter geen rekening gehouden met dat Covid met name de ouderen trof en is daarmee waarschijnlijk een onderschatting (voor meer uitleg, zie het weekbericht van vorige week). Een berekening die daar beter rekening mee houdt, is die op basis van de gemiddelde sterfte in 2010-2019 op basis van de human mortality database (midden in bovenstaande afbeelding). Als dit gemiddelde wordt gebruikt als de verwachte sterfte, dan komt de oversterfte voor week 42 op 417 uit (15.6%).
We hadden echter ook van de pandemie kunnen leren dat met relatief beperkte maatregelen zoals FFP2 in binnenruimtes (inclusief de zorg), HEPA en ventilatie sterfte aan bijvoorbeeld de griep terug gebracht kan worden. De maat die aangeeft hoeveel lagere sterfte er in dat geval verwacht kan worden is die van het laagste kwartiel op basis van de human mortality database (rechts in bovenstaande afbeelding). De oversterfte die dan gevonden wordt, is 508 (19.9%).
Ongeacht de maat die gebruikt wordt, blijft Nederland zitten met een oversterfte die met een paar uitzonderingen aanhoudt vanaf week 10 in 2022. Soms valt deze binnen de bandbreedte die het CBS aanhoudt, maar als er geen oversterfte zou zijn, dan zou je verwachten dat de sterfte rond de voorspelde sterfte schommelt, en niet aanhoudend boven de verwachte sterfte ligt.
Dit is ook te zien als de totale oversterfte over verloop van tijd wordt bepaald. Zelfs op basis van de meest conservatieve schatting (van het CBS) wordt er een totale oversterfte van bijna 52 duizend gevonden, die oploopt tot meer dan 114 duizend als het laagste kwartiel wordt gebruikt.
In het VK is inmiddels de parlementaire enquête begonnen over de aanpak van de pandemie. Hieruit bleek dat Covid werd gebruikt om het aandeel ouderen op een natuurlijke wijze te verminderen. Johnson wilde de economie niet opofferen om ouderen te redden. Maar dit is een van de allergrootste en meest tragische foute aannames van de pandemie. Juist de ouderen én de economie konden worden gered door het virus in te dammen.
Ondertussen is het duidelijk dat het niet alleen ouderen zijn die voortijdig komen te overlijden. Uit een analyse uit Australië komt bijvoorbeeld dat er ook significante oversterfte is in de jongere leeftijdsgroepen. De tabel hieronder is misschien wat moeilijk te lezen, maar bij bijna elke leeftijdsgroep is een rood vak te zien, wat aangeeft dat er oversterfte in die leeftijdsgroep is. De enige groene vakken zijn uit 2020, toen Australië ervoor zorgde dat het virus buiten het land bleef. De maatregelen die daarvoor genomen werden, leidden zelfs tot ondersterfte: Mensen leefden langer.
De verwarring, ook over met of door Covid, komt doordat Covid ook voor andere sterfte zorgt, die vaak niet meteen als Covid-sterfte wordt herkend. Een daarvan is sterfte door hart- en vaatziekten, die ook bij de griep wordt gezien. In de grafiek hieronder is te zien dat vrijwel alle balkjes in 2022, toen het virus werd losgelaten in Australië, voor hartinfarcten boven de nul-lijn liggen.
Opvallend is ook dat sterfte door luchtweginfecties afnam, zoals hieronder is te zien. Er is echter weer meer sterfte aan “overigen” (wat het CBS ook vond), waarvan het momenteel niet duidelijk is, wat dit betekent.
Er is een kleine maar luidruchtige groep die beweert dat alle oversterfte te verklaren is uit het gebruik van het vaccin. Alleen naar de temporele correlatie kijken (is er meer oversterfte als er gevaccineerd wordt, en is er meer oversterfte in groepen die vaker gevaccineerd worden) gaat hier niet helpen. Overheden beginnen met vaccineren als er veel sterfte door Covid verwacht wordt. De groepen die de grootste kans hebben te overlijden door Covid, zullen ook het vaakst worden gevaccineerd.
De Nederlandse data hierover zijn moeilijk te interpreteren, omdat de vergelijking bijna alleen maar gemaakt wordt tussen wel of geen booster. De grafiek met ook de niet-gevaccineerden gebruikt aantallen, maar houdt geen rekening met hoeveel mensen binnen een bepaalde leeftijdsgroep gevaccineerd zijn.
Data uit het VK, die Susan Oliver in haar video op youTube omgezet heeft naar een grafiek, laten duidelijk zien dat de kans op overlijden (aan Covid, of door elke oorzaak) hoger ligt voor niet-gevaccineerden. Het verschil neemt af door immuniteit van eerdere infecties van niet-gevaccineerden (die deze eerst moeten zien te overleven). Maar het verschil is er nog steeds.
Zoals genoemd kijkt het RIVM vooral naar ziekenhuisopname en naar het verschil wel of geen booster. Uit deze analyses blijkt dat het voordeel van een booster op ziekenhuisopname ook terug aan het lopen is. Dit maakt duidelijk dat het huidige beleid, dat zich alleen baseert op immuniteit door vaccinatie en vorige infecties, leidt tot aanhoudende oversterfte (en het is ondertussen duidelijk dat groepsimmuniteit niet zal worden bereikt met de huidige vaccins). Als we de oversterfte willen beperken, dan zal er meer gedaan moeten worden (HEPA, ventilatie, testen, thuisblijven bij klachten, en FFP2).
Meer informatie over de oversterfte is te vinden in het draadje van low Covid Kano op Twitter/X, hieronder getoond.
Het aantal virusdeeltjes in het rioolwater, dat steeds een goede indicator leek voor hoeveel virus er rond gaat, liet relatief lage waardes zien in de afgelopen weken (gegeven hoeveel mensen om je heen ziek waren en hoeveel ziekenhuisopnames er waren). De oorzaak van dit verschil was niet echt duidelijk, maar het zou kunnen zitten in:
- Minder goede metingen van virusdeeltjes in het rioolwater (minder meetstations die regelmatig waarden aanleveren)
- Veel regen (wat voor verdunning kan zorgen)
- Een variant die minder in de darmen gaat zitten
- Mensen die ernstiger ziek worden:
- doordat de huidige variant ziekmakender is
- door minder immuniteit doordat de laatste vaccinatie bijna een jaar geleden is
- door herhaalde infecties met het virus
In de laatste dagen stijgt het rioolwater echter stevig door. Onderstaande grafiek is van corona-lokaal.nl en laat met name in de afgelopen week een steilere toename zien. De meest recente betrouwbare meting (30 oktober) komt uit op 990 virusdeeltjes per 100 duizend inwoners. Omgezet met de methode van datagraver zijn dit ongeveer 35 duizend besmettingen op 1 dag. Volgens de methode van low Covid kano op Twitter/X gaat het om bijna 100 duizend besmettingen.
Naast ziekenhuisopnames en extra sterfte, zorgen deze besmettingen ook voor langdurige klachten, ook bij jongeren. Deze staan bekend als long Covid, post-Covid, of PASC (post-acute sequelae). Hieronder vallen ook gevolgen zoals een ontsteking van de hartspier, zoals deze bij een voetballer optrad. Meteen was er weer de luidruchtige groep die deze ontsteking aan het vaccin toeschreef, aangezien dit een zeldzame bijwerking van vaccins is. De groep gaat echter voorbij aan het feit dat de voetballer hoogstwaarschijnlijk geen booster heeft gehad, dat de ontsteking vooral direct na het vaccin optreedt (als het optreedt), dat de ontsteking door het vaccin veel milder is dan door het virus, en dat het virus veel vaker de oorzaak is voor de ontsteking.
Schattingen van PASC na een infectie lopen uiteen, maar komen vrijwel nooit onder de 10% per infectie. Dat betekent dat op de 30e oktober tussen de 3.500 en 10.000 Nederlanders langdurige nieuwe gezondheidsklachten hebben opgelopen. Een deel daarvan had voorkomen kunnen worden door niet hardnekkig te doen alsof Covid een verkoudheid geworden zou zijn en door van de Nederlandse angst van mondkapjes af te komen.
De CDC heeft waargenomen dat ongeveer een kwart van de long Covid “significant activity limitations” tot gevolg heeft, zoals in de onderstaande grafiek is te zien. Onder de meest voorzichtige schatting kunnen ongeveer 900 Nederlanders sinds de 30e oktober tenminste 3 maanden minder goed of helemaal niet meer aan het sociale leven meedoen. De angst voor mondkapjes en HEPA is in Nederland dusdanig dat we dit gewoon lijken te accepteren. Hier ligt een rol voor de overheid: Die moet duidelijk maken dat Covid geen “griepje” is en dat FFP2 wel degelijk beschermt.
Van de vrijwilligers van de infectieradar geeft 4.9% deze week aan klachten te hebben die op een Corona-infectie kunnen wijzen.
De metingen van het Nivel geven aan dat deze klachten vooral wijzen op een infectie met het Rhino-virus of het Corona-virus. Als je koorts hebt, dan is het vermoedelijk het Corona-virus, want dat komt bij het Rhino-virus nauwelijks voor.
Beide soorten infecties kunnen voorkomen worden door de ingeademde lucht van virussen te zuiveren, door ventilatie, HEPA en FFP2.
Nivel geeft ook aan dat het aantal longontstekingen bij 5- tot 14-jarigen dit jaar vroeg toeneemt. Het is de vraag wat de piek zal zijn: Loopt de toename door tot in week 50 en is de piek veel hoger dan in 2022? Of zal de piek eerder komen dan in 2022? Merk wel op dat de piek van vorig jaar vaak aan immuniteitsschuld werd toegeschreven (kinderen waren twee jaar nauwelijks ziek en werden nu allemaal tegelijk ziek). Een dergelijk effect zou na 1 jaar van veel ziek worden voorbij moeten zijn. Er lijkt dus echt iets anders aan de hand te zijn (er zijn aanwijzingen dat herhaalde Covid niet goed voor je is, zelfs niet voor jonge kinderen).
Van de deelnemers meldt 1.3% een positieve Corona-test. Dit komt overeen met het gecombineerde beeld van het percentage dat klachten meldt en het aandeel van Nivel met Rhino en Covid. Een aanzienlijk deel van de verkoudheidsklachten is momenteel Rhino, maar zonder test kun je daar niet automatisch vanuit gaan (en merk op dat testen relatief vaak negatief uitvallen, ook al heeft iemand Covid).
De ziekenhuisopnames (grafiek van Corona-lokaal.nl) nemen ook weer toe (eigenlijk lopen die altijd samen met de rioolwaardes). Op 2 november werden er 105 Nederlanders opgenomen met of door Covid. Daarvan waren er ongeveer 80% niet opgenomen als ze geen Covid hadden gehad. Bij de overigen zal Covid het herstel niet positief beïnvloeden.
Er liggen momenteel 548 Nederlanders op de verpleegafdelingen vanwege Covid en 31 op de IC. De IC’s kunnen het dus aan, maar in een normale wereld zouden we proberen mensen van de IC weg te houden. Dit doen we bijvoorbeeld in het verkeer, waarin we autogordels, helmen, snelheidslimieten, keuringen en verkeersregels hanteren. Ook die maatregelen vinden we vervelend, maar we accepteren die wel omdat we weten dat het vele doden en ernstig gewonden scheelt. Met Covid heeft een vreemde omslag plaatsgevonden, waarin we IC-opnames gewoon accepteren, ook al zou er aan preventie kunnen worden gedaan (ventilatie, HEPA, FFP2, testen, thuisblijven bij klachten).
De BA.2.86 lijkt nu echt door te breken met de afstammeling JN.1. In het Nederlandse plaatje (van Roel Griffioen op Mastodon) is het aandeel BA.2.86 nog laag (donkergroen rechtboven).
JN.1 wordt met name in Frankrijk gevonden, dat momenteel voorop loopt bij het bepalen van varianten. In de onderstaande afbeelding is dat te zien door het groene deel, wat Frankrijk laat zien. Het is afwachten hoeveel eerdere immuniteit van boosters of eerdere infecties zal doen, omdat er een groot aantal mutaties zit tussen de XBB-varianten en de BA.2.86 varianten. Er is een grote kans dat de tijd tussen infecties drastisch korter gaat worden.
Vaccinaties
Het RIVM meldt dat er bijna 1 miljoen vaccinaties zijn toegediend in de zojuist gestarte vaccinatieronde. Voor deze ronde zijn ongeveer 7 miljoen Nederlanders uitgenodigd (60+ en 60- die in aanmerking komen voor de jaarlijkse griepprik). Dus ongeveer 1 op de 7 die in aanmerking kwam heeft de booster gehaald (en ongeveer 1 op de 18 Nederlanders). De GGD lijkt uit te gaan van een totaal van 4 miljoen boosters, dus dit aantal zou nog toe moeten gaan nemen in de komende maanden.
Alleen 60+ krijgt deze ronde een uitnodigingsbrief, en het versturen daarvan lijkt al weer niet vlekkeloos te verlopen. 60- griepprik heeft op andere manieren moeten ontdekken dat ze een afspraak kunnen maken, maar echt veel voorlichting is er niet gegeven (al helpt de kleine luidruchtige groep hier wel iets bij, door zoveel gedoe te maken over de vaccinaties – al schrikt dat gedoe mogelijk ook weer af).
De vermoedelijk belangrijkste reden waarom het nog niet echt storm lijkt te lopen bij de vaccinatielocaties (naast dat ze vaak moeilijk te bereiken zijn) is waarschijnlijk dat onze overheid Covid afdoet als een “griepje” (ofwel: een verkoudheid). Dan is het niet moeilijk voor te stellen dat veel mensen het vaccin, dat vaak toch wel wat bijwerkingen geeft, zoals hoofdpijn en pijn in de arm, links laten liggen.
Vaccins worden in Nederland vooral gegeven om ziekenhuisopname te voorkomen (ziekteverzuim lijkt in Nederland, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het VK, waar een griepprik heel normaal is om te voorkomen dat je ziek wordt, volkomen geaccepteerd). Vaccins lijken echter ook long Covid te voorkomen. In een recent onderzoek werd gevonden dat als je 3 doses van het vaccin hebt gehad voordat je je eerste infectie krijgt, je dan 69% minder kans hebt op long Covid. Het probleem is echter dat Nederland heeft ingezet op groepsimmuniteit en velen reeds Covid hebben doorgemaakt voordat ze 3 doses van het vaccin konden krijgen.
Het aantal virusdeeltjes in het rioolwater stijgt snel. De ziekenhuisopnames nemen toe. Een nieuwe variant waar we weinig immuniteit tegen hebben, trekt op. Er wordt niets gedaan aan preventie (zelfs in de zorg is geen enkel mondkapje te zien). Het risico op herhaalinfecties is daarom hoog. En elke herhaalinfectie geeft kans op overlijden, ziekenhuisopnames, en PASC (aandoeningen die je niet zou hebben gehad zonder Covid).
Aangemoedigd door de media en de overheid leven Nederlanders (net als bewoners van veel westerse landen) in ontkenning. Aan de ene kant wordt gedacht dat er niets tegen infectie gedaan kan worden (we doen niets, dus dan is inderdaad infectie het gevolg). Aan de andere kant denkt vrijwel niemand meer dat hij of zij kwetsbaar is (het is altijd een onbekende andere, maar niet jezelf). Iedereen kent ondertussen wel iemand die langdurige klachten heeft na Covid. Maar graag willen we geloven dat ons dat niet gaat overkomen. Of we willen er gewoon niet aan denken (vooral dat laatste, want het MIT vond dat mensen long Covid wel degelijk als een probleem zien).
De vraag is hoe lang we dit gaan volhouden. Zo moest een school al over op een vierdaagse schoolweek, omdat de nog gezonde leraren die het constante risico op long Covid willen lopen, op zijn. Natuurlijk wordt Covid en long Covid niet genoemd, want dat hoort bij het *tragische* ontkennen.