Actueel risico volgens AlleBurgers 10 november
Het risico op besmetting en dus Long Covid & invaliditeit is HOOG en nu sterk stijgend. Rioolwaarde 6-11: 1205, steil stijgend → 45.000 besmettingen PER DAG → ~13.500 NIEUWE Long Covid gevallen PER DAG, waarvan ~3000 ernstig invaliderend. Zeker 5% (900.000 p) besmettelijk! Vanaf medio 2020 is er continu oversterfte geweest, in week 43: 757 † → 29,1% van de verwachte sterfgevallen. Afgelopen week 526 acute Covid19-ziekenhuisopnames; vrijdag 10-11: 110!
Oversterfte Covid19 gerelateerd week 43: 23 – 29 oktober
Oversterfte volgens CBS
Sterfte NL vlg CBS in week 43: 3376 doden, oversterfte 453 † (15,5%)! Merk op dat deze weekoversterfte meer dan verdubbeld is t.o.v. vorige week (194)! Hierdoor lijkt het sterfteverloop nog meer op dat in de laatste maanden van 2021, zoals LowCovid Kano 2 weken geleden al constateerde, zie onderstaande grafiek.
Eind 2021 was de deltavariant dominant en die werd begin 2022 snel overvleugeld door omikron, die door veel mutaties sterk immuun-ontwijkend was. Op dezelfde manier is eind 2023 variant EG.5 dominant en komt een nieuwe, sterk afwijkende variant JN.1 op. Dit is een onheilspellend voorteken, maar we blijven dit kritisch volgen.
De onafgebroken reeks weken met oversterfte duurt voort vanaf 2022 week 10 (afgezien van enkele losse weken met minimale ondersterfte) tot heden. Deze continue oversterfte blijft nog steeds onverklaard door CBS en RIVM, alleen de steeds weer terugkerende claim dat de oversterfte te wijten zou zijn aan coronavaccinaties is afdoende weerlegd. AlleBurgers weet echter dat de enige plausibele oorzaak de ongebreidelde verspreiding van een levensgevaarlijk virus is: SARS-Cov-2!
Nameldingen week 1 t/m 42: +43 †. Uit de 4-wekelijkse Covid-sterfterapportages van CBS is verder af te leiden dat er geen nameldingen meer zijn over eerdere jaren 2020, 2021 en 2022.
Cumulatieve CBS oversterfte vanaf 2020 week 8: 53.399 †
In week 39 publiceerde het CBS een overzicht (over-)sterfte t/m september 2023, feitelijk een kwartaalbericht, met onderstaande grafiek. De meeste weken met oversterfte worden “weggewerkt” door te stellen dat deze extra sterfte binnen de bandbreedte van normale schommelingen valt (95%-interval). Binnen de bandbreedte, maar toevallig wel steeds (dik) in de plus.
Hoewel deze oversterftegrafiek op zichzelf al verontrustend genoeg is met drieënhalf jaar achtereen lange periodes van oversterfte, is deze voorstelling toch nog ernstig geflatteerd:
- De lichtblauwe lijn van het verwachte aantal overledenen in 2020-2023 is geschat op basis van de weeksterfte over 2015-2019, rekening houdend met demografische gegevens (bv leeftijdsverdeling). Hoge sterfte door Covid vanaf 2020, met name onder ouderen en kwetsbaren, heeft de demografische opbouw echter grondig verstoord, zodat je in latere jaren juist veel lagere sterfte verwacht.
- In de sterftecijfers 2015-2019 zitten ook pieken door griep- en RSV-epidemieën (2018!). Door die in de basis op te nemen wordt dat gerekend tot de “normale” sterfte. Door de corona-maatregelen was er in 2020 & 2021 geen griep en RSV, wat aantoont dat sterfte aan deze ziektes niet noodzakelijk is.
- Het CBS spreekt alleen van oversterfte of ondersterfte als de weeksterfte buiten de lichtblauwe onzekerheidsmarge (95%-interval) ligt. Dit is niet correct, zeker niet als de oversterfte zich over meerdere weken uitstrekt.
Oversterfte volgens HMD t.o.v. gemiddelde 2010-2019
De Human Mortality Database bepaalt de extra sterfte in elke week bijvoorbeeld t.o.v. de gemiddelde sterfte in diezelfde week in de jaren 2010-2019. Deze methode ondervangt het eerste en derde bezwaar van de CBS-methode (zie oversterftegrafiek).
In week 43 overleden 3376 mensen, 672 méér dan het gemiddelde van 2010-2019. Dat is dus een kwart meer dan verwacht (24,9%) en ruim de helft meer dan in week 42 (417)!
Cumulatieve oversterfte vanaf 2020 week 1: 94.284 †
Dit is vlg AlleBurgers de absolute ondergrens voor het aantal corona-gerelateerde doden in Nederland sinds het begin van de pandemie.
Oversterfte volgens HMD t.o.v. Laagste kwartiel van 2010-2019
Door niet het gemiddelde van de sterfte in 2010-2019 te nemen, maar het laagste kwartiel, wordt ook het tweede bezwaar tegen de CBS-methode ondervangen: uitschieters naar boven in die jaren (door griep, RSV, hitte, kou) worden dan niet meer meegenomen. Bovendien heeft LowCovid Kano in 2020 en 2021 d.m.v. regressie gevalideerd dat deze methode de meest nauwkeurige weergave geeft van het aantal corona-gerelateerde doden.
In week 43 overleden 3376 mensen, 757 méér dan het Laagste Kwartiel van 2010-2019 (29,1%). Dat is 50% meer dan vorige week (509), en impliceert een afschuwwekkend hoge oversterfte:
~110 covid-gerelateerde doden per dag!
Cumulatieve oversterfte LQI vanaf 2020 week 8: 115.635 †
Dit is dus onze beste schatting voor het totaal aantal Covid19-gerelateerde dodelijke slachtoffers in de pandemie tot nu toe. Dat totaal blijft dus groeien. Covid19 is niet voorbij. Totdat we actief ingrijpen met preventieve maatregelen zal het nooit voorbij gaan.
Hieronder staat het verloop van de oversterfte van begin 2020 tot heden volgens de 3 rekenmethodes in één grafiek bij elkaar.
Het verloop van het cumulatieve aantal doden volgens CBS, gemiddelde 2010-2019 en LQI 2010-2019 is dan:
Dat Nederland er in ongunstige zin uitspringt qua reactie op de pandemie komt naar voren in veel internationaal onderzoek e.a. bronnen (Lancet Covid Commission, Eurostat, Human Mortality Database). Immers de beste maat voor succes of falen m.b.t. het pandemiebeleid is de oversterfte vergeleken met en zonder pandemie. Ook over de drijfveren achter dit abominabele NL-beleid heeft AlleBurgers uitgebreid gerapporteerd (Commentaar op OMT advies en Verdieping).
Het statusbericht van LowCovid Kano over week 43, met de weekcijfers over geschatte Covid19 gerelateerde sterfte en de mortaliteit (IFR), vergelijkingen tussen enkele rekenmethodes en een analyse van de sterfte per leeftijdcategorie staan in bijgaande pdf, o.b.v. zijn twitterdraad. Door Covid19 sterven niet alleen ouderen, maar ook mensen in de kracht van hun leven!
In de tweede grafiek over mortaliteit is met name de rode lijn verontrustend: de actuele mortaliteit (IFR: het percentage mensen dat overlijdt na een besmetting) is in de eerste 31 weken van 2023 na enkele schommelingen, opgelopen van 0,1% naar 0,5%!
Oversterfte is de ultieme indicator voor de reactie van een land op de pandemie. Deze indicator loopt wat achter en analyseert altijd achteraf, maar de kwaliteit van de data in samenhang met een correcte analyse is uitstekend. In Nederland worden de uitkomsten echter (bewust) vertroebeld door statistische trucs en discussies over “door Covid”, “met Covid”, “door vaccins” en “ondercapaciteit van de zorg”. Intussen is allang duidelijk dat Covid en Long Covid (chronisch) systeemziekten zijn met meer dan 200 manifestaties.
Om zicht te krijgen op de te verwachten impact en ontwikkeling van de pandemie in de nabije toekomst zijn universele, massale testen noodzakelijk. Die zijn echter in Nederland radicaal afgeschaft. Bij afwezigheid van testen is de enig overgebleven monitor van de voortdurende verspreiding van Covid19 het aantal gemeten SARS2 virusdeeltjes (x 1011) per dag per 100.000 inwoners in rioolwater in alle Nederlandse afvalwaterstations. Dit geeft de beste indicatie van:
- # besmette personen per dag: # gevallen = rioolwaarde x 36 (zie Datagraver), bv. op 6-3-2023: 2300 x 36 = ~82.800 nieuwe besmettingen (op die éne dag!)
- # verwachte nieuwe Long Covid-patiënten, op termijn: 30% van # gevallen, dus bv. op 6-3-2023: 25.000 nieuwe LC patiënten.
Meting 6 november: 1205, en ook hier zien we een forse stijging t.o.v. vorige week (990). Volgens de analyse van Datagraver (die volgens Kano nog te conservatief is) komt dit overeen met ~45.000 nieuwe besmettingen op die ene dag, dit is onacceptabel veel. Temeer daar die éne dag later in het jaar zal leiden tot ~13.500 EXTRA nieuwe Long Covid gevallen, waarvan ~3000 ernstig invaliderend. Sinds de “coronaluwe” periode deze zomer juni-juli zijn de besmettingen al 20x zo hoog geworden.
In onderstaande grafiek van Corona Lokaal, overgenomen met toestemming van Kalahiri, is het verloop van de gemeten SARS-CoV-2 virusdeeltjes in rioolwater weergegeven van 7 september 2020 t/m 6 november 2023. We zien daarin vanaf herfst 2021 zeven extreem hoge pieken tot wel 2500 (90.000 besmettingen per dag), waarvan de laatste, de carnavalsgolf t.g.v. XBB.1.5 in maart en april van dit jaar, de heftigste golf ooit was in Nederland. Nu is dus de corona-nazomergolf volop bezig, al 4 maanden lang, en het einde is nog lang niet in zicht!
Na de carnavalsgolf heeft het relatief lang geduurd voordat de huidige “nazomergolf” op stoom kwam. Dat kán liggen aan het feit dat in de eindejaarsgolf + carnavalsgolf zó veel Nederlanders besmet zijn geraakt met een verwant XBB-virus, dat nog veel mensen een zekere immuniteit hebben. Op 8 november heeft de bekende Covid-analist tern (@1goodtern) een twitterdraad gepresenteerd over de corresponderende coronagolven in het VK, met bijgaande grafiek.
Tern constateerde dat heftige nieuwe golven steeds optraden als zich een variant aandiende met 2 speciale mutaties in het spike-eiwit, of deze mutaties juist kwijtraakte, namelijk V70 & H69. Zo kan een met-variant na een zonder-variant al veel eerder een heftige volgende golf veroorzaken, en evenzo een zonder-variant na een met-variant, omdat bij een omschakeling sterke immuniteitsontwijking optreedt. Daarom zou de huidige dominante met-variant EG.5 moeizaam en traag op gang komen na de heftige carnavalsgolf van eveneens met-variant XBB.1.5. De laatste weken komt echter variant BA.2.86 (Pirola) snel opzetten: inderdaad weer een zonder-variant.
Dat zou betekenen:
- max 2 golven per jaar als de met/zonder-omschakeling uitblijft
- tot 4 golven per jaar als de met/zonder-omschakeling zich wel tijdig aandient
- nog veel vaker of ernstiger golven mogelijk, als er nog andere kritieke spike-mutaties opduiken
Het is natuurlijk maar een hypothese, de tijd zal leren of dit een correcte beschrijving is. Maar wij mogen daar niet op wachten! De Goede Pandemie Praktijk leert dat we altijd het voorzorg-principe moeten toepassen!
De complete analyse van Tern is hieronder te lezen in een pdf van diens twitterdraad.
Een andere kijk op de verspreiding van besmettingen biedt de kaart met rioolwaterwaarden per provincie hieronder, met cirkels per afvalwaterstation. Hier zien we dat in alle provincies behalve Drenthe en Friesland de rioolwaterwaarde al boven de 800 is gestegen, en in Zuid-Holland en Zeeland is de gemiddelde waarde zelfs boven de 1300 gekomen. Verder valt op dat de verschillen tussen afvalwaterstations erg groot zijn, zelfs tussen aangrenzende regio’s.
Ook in de tijd kunnen de metingen enorm variëren, zoals blijkt uit het verloop van de rioolwaterwaarden in Losser van 8 september t/m 19 oktober: in 2 dagen kan de gemeten waarde verviervoudigen!
Hoe dan ook, het is evident dat we in een nieuwe, heftige coronagolf zitten. Zelfs covid-minimalisten als Ernst Kuipers, Susan van den Hof en Marion Koopmans kunnen dit nauwelijks meer ontkennen. Denk dan aan regel 5 uit de GPP (Goede Pandemie Praktijk): Wanneer je meer besmettingen vermoedt, wacht dan niet op meer of betere informatie. Handel uit voorzorg!
Infectieradar
Het percentage mensen met Covid-gerelateerde klachten, o.b.v. meldingen door een groep vrijwilligers aan het RIVM geeft op elk moment een indicatie van het besmettingsrisico.
Op 4 november was het 7-daags gemiddelde 8,65%, een hoog niveau als je het vergelijkt met de absolute toppen van 12-14% rond de jaarwisseling 2021/2022, zie de grafiek hieronder.
Met dit verloop van besmettingen is wel iets geks aan de hand. Vorige weken was het percentage besmette personen nog onder de 5%. Het RIVM blijkt nu echter een andere definitie voor besmetting te hanteren. Voortaan gaat het om alle acute luchtweginfecties, met klachten als hoesten – kortademigheid – neusverkouden/loopneus – keelpijn. Overigens zijn dit óók allemaal mogelijke klachten bij Covid, maar kennelijk heeft het RIVM vroeger een deel van de melders laten afvallen waarvan ze wisten (?) dat het geen covid was. Ze hebben zelfs met terugwerkende kracht alle percentages vanaf het begin op 4-11-2020 aan de nieuwe definitie aangepast. Het databestand met de Covid-gerelateerde klachten wordt niet meer bijgewerkt, vanaf deze week is er dus het AIR-databestand (Acute Infections Respiratory disease). De omschakeling zal wel te maken hebben met het (onjuiste) nieuwe uitgangspunt van het RIVM dat Covid “gewoon één van de vele respiratoire virussen” is.
Ook hier rijst de vraag welk deel van de patiënten met Covid besmet is. We nemen onze toevlucht tot de monsters afgenomen op de Nivel Peilstations, zie grafiek hieronder. Hieruit zou blijken dat slechts 30% van de AIR-klachten Covid betreft, en de rest Parainfluenza, Rhinovirus en RSV. Het is m.i. toch mogelijk dat het werkelijke aandeel Covid-patiënten hoger ligt, omdat veel mensen met een zelftest kunnen vaststellen of ze wel of niet Covid hebben. Daarvoor hoeven ze niet naar de huisarts. Voor nu schatten we het percentage Covid-besmettelijke personen daarom op 4-5%.
Uit een andere surveillance van Nivel blijkt een uiterst zorgelijke ontwikkeling: de sterke toename van longontsteking onder 5-14 jarigen. Anders dan vóór de coronapandemie komt dit nu vaak voor bij kinderen, zie grafiek hieronder. Eind vorig jaar was er een forse piek, terwijl dit jaar al in de herfst een nog fellere stijging optreedt. In week 44 zou het gaan om 68 kinderen per 100.000 inwoners, dus zo’n 2500 (!) over heel Nederland. Dergelijke aantallen zijn niet terug te vinden in de ziekenhuis statistieken (zie volgende secties, het gaat dus om thuisverpleging. Niettemin is de situatie zorgwekkend.
Het kan daarbij gaan om longontsteking door Covid, maar dat hoeft niet. Het is bekend dat een doorgemaakte Covid19-besmetting het immuunsysteem aantast, en kinderen worden in Nederland massaal blootgesteld aan besmetting met Covid19, door de fysieke leerplicht in slecht geventileerde klaslokalen, zelfs bij verkoudheidsklachten. Zij zijn dan veel gevoeliger geworden voor andere infecties, en kunnen gemakkelijker een longontsteking oplopen door pneumokokken, die de meeste mensen immers altijd bij zich dragen.
Ziekenhuisopnames
Het aantal gemelde Covid19-ziekenhuisopnames per dag geeft een indicatie van het aantal ernstig zieke patiënten met acute Covid19 op die dag.
Op 10-11-2023: 110 Covid19-ziekenhuisopnames, dat is veel! In totaal 526 Covid19 opnames van 6 t/m 10 november betekent weer een verhoging t.o.v. vorige week (491) en de week daarvoor (479).
Overigens zijn er signalen dat veel ziekenhuizen de opnamecijfers voor Covid19 niet meer volledig doorgeven aan het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), omdat de overheid gesteld heeft dat Covid19 voorbij zou zijn (sic!).
Ook in de ziekenhuisopnames is dus een sterk stijgende tendens te zien in de afgelopen weken. Het is onmiskenbaar: we zitten in een heftige nieuwe coronagolf, slechts een half jaar nadat de WHO het einde van de pandemische noodfase uitriep en de meeste westerse landen vervolgens alle maatregelen overboord zetten. Met Nederland voorop.
Een veelgehoorde dooddoener is dat Covid nu vergelijkbaar zou zijn met de griep en “daar nemen we toch ook geen maatregelen tegen?” Dat er geen maatregelen zouden zijn tegen influenza is al betwistbaar, denk aan de jaarlijks terugkerende griepprik en de waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen als er een jaar is met een extra hevige griepgolf.
Aan de andere kant is Covid19
- veel heftiger dan influenza, met vaker ernstige klachten, ziekenhuisopnamen en een hogere mortaliteit
- géén seizoensinfectie maar treedt het hele jaar door op
- veel vaker aanleiding tot langdurige chronische klachten, leidend tot invaliditeit en mentale aftakeling en onverwacht overlijden: Long Covid
Ter illustratie tonen we hier een vergelijking van ziekenhuisbezetting t.g.v. Covid19 met de jaarlijkse griepgolven in de winter.
Griepgolven blijken te corresponderen met smalle pieken van ca. 2 maanden elke winter, terwijl Covid19 snel opeenvolgende, hogere en bredere pieken laat zien, waarbij de dalen tussen de golven vaak nog hoger zijn dan de pieken van griepgolven.
Zoals bekend volgen de ziekenhuisopnamen de rioolwatermetingen, met een vertraging van ongeveer 10 dagen. Bij de 6 omikronpieken sinds 2022 was de rioolwaarde een factor 10-16 hoger dan het aantal ziekenhuisopnamen per dag. Daarvóór was die factor maximaal 4 (bv. de deltagolf). Dit was begin 2022 aanleiding om rond te bazuinen dat omikron “mild” was. Voorlopig zien we met de huidige nazomergolf echter een factor 6,5. Toch hoor je niemand over de mogelijkheid dat de huidige variant EG.5 misschien een ernstiger acuut ziekteverloop heeft.
Tot slot volgt hier nog het verloop van Covid19 Ziekenhuis- en IC-opnamen van 0-4 jarigen. Deze groep jonge kinderen, waarvan altijd is beweerd dat zij geen Covid19 krijgen of er niet ziek van worden, blijkt wel degelijk kwetsbaar voor ernstige ziekte. Vooral bij de entree van omikron, in de eerste maanden van 2022, zijn deze kinderen massaal opgenomen in het ziekenhuis. Wachten we nu af of de immuunontwijkende variant Pirola wéér zo’n golf van zieke peuters veroorzaakt?
Er liggen momenteel (10-11) 591 coronapatiënten in het ziekenhuis, en 28 liggen er op de IC. Ook hier een voortdurend stijgende trend. Verloop sinds 1 september:
| Datum | zh-bezetting | IC-bezetting |
| 1 september | 127 | 5 |
| 8 september | 181 | 6 |
| 15 september | 251 | 18 |
| 22 september | 251 | 12 |
| 29 september | 261 | 14 |
| 6 oktober | 306 | 15 |
| 13 oktober | 332 | 9 |
| 20 oktober | 351 | 16 |
| 27 oktober | 482 | 19 |
| 3 november | 548 | 31 |
| 10 november | 591 | 28 |
Het aantal coronapatiënten in ziekenhuis + IC is eigenlijk alleen een maat voor de overheid voor het eigen abjecte en desastreus uitgepakte beleid van groepsimmuniteit met sturing op de bezetting van de capaciteit in vooral de IC’s: zolang de IC’s niet vol liggen mag het virus zich ongeremd verspreiden. Dit is niet alleen de inschatting van AlleBurgers, het is de harde conclusie van het 3e rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid over het coronabeleid tot september 2022. Dat was dus de belangrijkste indicator waarop RIVM en OMT hun adviezen voor beleid baseerden, en de enige reden waarom maatregelen steeds te laat ingingen, te vroeg opgeheven werden en nu totaal afwezig zijn.
Helaas mist het OVV3 rapport volledig dat de pandemie nog steeds onverminderd doorraast en dat ook het Nederlandse beleid m.b.t. Covid19 nog ongewijzigd is: al een jaar lang is de IC niet overbelast geweest, dus zijn geen maatregelen meer nodig. Begrijpt u?
Onderstaand overzicht van de coronapatiënten in ziekenhuis & IC in de afgelopen 3 jaar is gemaakt o.b.v. gegevens van het LCPS. De aantallen patiënten zijn inclusief ontlabelde patiënten, die niet meer besmettelijk zijn en daarom niet meer afgezonderd liggen.
Variants of Concern (VOC)
De relatieve frequenties van relevante VOC’s (kiemsurveillance RIVM) geven een indicatie welke nieuwe bedreigingen te verwachten zijn. Sinds een paar maanden geeft het RIVM weer wekelijkse updates, waarbij telkens één of twee weken worden toegevoegd en de waarden van eerdere weken worden aangepast. De metingen lopen nu tot de week van 30 oktober, waarbij die laatste week nu nog maar 16 samples telt. Die is dus minder betrouwbaar.
In het overzicht hieronder is de ontwikkeling van de diverse varianten schematisch weergegeven. De belangrijke variant XBB.1.5 (“Kraken”), verantwoordelijk voor de heftige carnavalsgolf, is nu naar de achtergrond verdwenen en heeft plaats gemaakt voor XBB.1.9 en met name de subvariant EG.5 (“Eris”). Deze laatste is nu dominant, maar wel kennelijk op zijn maximum. De rol van XBB.1.16 (“Arcturus”) die iets eerder opkwam dan EG.5, is nog niet helemaal uitgespeeld. De bekende nieuwe variant BA.2.86 (“Pirola”) met extreem veel mutaties, en dus sterk immuunontwijkend, is al in veel Europese landen opgedoken. Inmiddels gaat het aandeel ook in Nederland richting de 10% (de laatste week is niet representatief).
AlleBurgers schat het risico momenteel hoog en naar verwachting gaat het de komende weken sterk stijgen. Verschillende factoren dragen hieraan bij:
- We zien een onverbiddelijke en nu zelfs versnellende groei van de besmettingen in de rioolwatermetingen.
- Festivals en massale evenementen (zonder maatregelen) zijn potentiële ‘superspreading events’. Indicatoren zijn de hoge rioolwaterwaarden in Gelderland na de Vierdaagse en in Amsterdam. Op 11-11 waren er uitbundige massale vieringen van de opening van carnaval en ook demonstraties kunnen (helaas) een superspreading event blijken.
- De scholen zijn na de herfstvakantie weer open gegaan, totaal onbeschermd, met veel kinderen uren dicht opeengepakt in slecht geventileerde ruimtes. Meer dan 70% van besmettingen gaat via niet gevaccineerde kinderen en hun sociale omgeving.
- Het weer is al wekenlang regenachtig en winderig, mensen blijven binnen en bezoeken sociale contacten binnen.
- Variant BA.2.86 en subvarianten o.a. JN.1 zijn door de vele mutaties in het spike-eiwit sterk immuunontwijkend. De sterke groei is nu nog gemaskeerd door de stagnerende, dominante EG.5 variant, maar zodra deze variant echt doorbreekt zal dat in ieder geval het aantal besmettingen weer een flinke boost geven. En BA.2.86 zal zich niet veel aantrekken van de vaccins die nu gezet worden, tegen XBB.1.5. Lees het draadje van Augie Ray op mastodon.
Laat u niet in slaap sussen en wijs maken dat de huidige zomergolf “meevalt” en nu wel over zijn hoogtepunt heen is. De omstandigheden voor het SARS-2 virus worden steeds gunstiger: “Winter is coming”! Blijf u beschermen, vermijd drukke bijeenkomsten en draag op openbare binnenlocaties een ffp2-masker!
Indammen móet en indammen kán!