De voortdurende pandemie die iedereen wil vergeten
Voor het eerst in ruim 100 jaar, na de influenzapandemie van 1918-1919, werd de wereld geteisterd door een pandemie: het SARS-CoV-2 virus (Covid19) leidde tot massale uitbraken over de hele wereld, met miljoenen doden en zieken tot gevolg. In mei 2023 riep echter de WHO het einde uit van de PHEIC (Public Health Emergency of International Concern). Hoewel de pandemie allerminst voorbij was, leidde deze geruststellend klinkende uitspraak wereldwijd tot het direct afbouwen van alle maatregelen. Door het afschaffen van testen en registratie van Covid-patiënten en sterfgevallen ging in veel landen zelfs het zicht op de pandemie totaal verloren.
In Nederland werd, direct na het laatste OMT-rapport dat Covid19 voortaan een gewone infectieziekte zou zijn, alles op alles gezet om het volk ervan te doordringen dat Covid “voorbij” was, of “gewoon een griepje”. Zelfs nu sinds de nazomer de ziekenhuisopnamen door Covid19 weer fors stijgen blijft het RIVM stug volhouden dat we ons geen zorgen hoeven te maken. In de grafiek in Figuur 2 wordt de ziekenhuisbezetting door Covid echter vergeleken met de jaarlijkse griepgolven. Het verschil is evident, alleen al wat dit betreft.
“Terug naar normaal” is het credo, en de overheid probeert alles wat aan de pandemie zou kunnen herinneren uit te wissen of te negeren, zodat de bevolking weer maximaal gaat consumeren en het economische verdienmodel aan de gang houdt. Ondertussen woekert de pandemie onverminderd voort en eist meer slachtoffers dan ooit tevoren. Echter, overheid en zorginstanties kunnen niet alle uitbraken van infectieziekten verborgen houden.
De volksgezondheid holt achteruit
Ook na het kunstmatig uitbannen van de coronapandemie gaat het niet goed met de volksgezondheid. De wachtrijen blijven oplopen; ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en personeelstekorten in de zorg rijzen de pan uit. De oversterfte is en blijft enorm hoog, zonder enige verklaring. Daarbij steken ook andere ziektes de kop op.
De jaarlijkse influenzagolven in de winter zijn weer helemaal terug, na een jaar overgeslagen te hebben in 2020/2021; ze zijn zelfs heftiger dan vóór Covid19. In 2021 bleek ook RSV (Respiratory Syncytial Virus), een vooral voor jonge kinderen soms gevaarlijke luchtweginfectie, weer terug van weggeweest, evenals in 2022. De uitbraken kwamen ook buiten het winterseizoen en waren heftiger dan “normaal”. Ook nu, eind 2023, liggen de ziekenhuisafdelingen en IC’s voor kinderen weer vol met RSV-patiëntjes, meer dan normaal en eerder in het seizoen. Kinderartsen moeten “alle zeilen bijzetten”.
Ook roodvonk (strep A), een infectie door streptokokken die veel mensen bij zich dragen zonder er ziek van te worden, piekte al behoorlijk in 2022 en nog meer in 2023 (figuur 3). Eind 2022 viel al op dat deze ziekten ongewoon vaak optraden bij jonge kinderen, in Nederland (figuur 4) en omringende landen.
Waterpokken kwam veel meer voor dan gebruikelijk. Zelfs de uiterst besmettelijke ziekte mazelen, die door vaccinaties helemaal onder controle leek, leidde in 2022 tot grote uitbraken in veel landen, met wereldwijd 9 miljoen besmettingen (+18%), 136.000 doden, vooral kinderen. Ook schimmelinfecties zijn na het afbouwen van de maatregelen tegen Covid19 aan een sterke opmars bezig.
Meest recent is het bericht van de ongekende stijging van longontsteking deze herfst, vooral onder kinderen van 5 t/m 14 jaar. Figuur 5 toont in een grafiek van Nivel het verloop van het aantal patiënten in 2023 vergeleken met de situatie in 2019, 2021 en 2022. In 2020 kwam longontsteking kennelijk nauwelijks voor (sic!). In week 47 is het aantal patiënten van 5 t/m 14 jaar al opgelopen tot 130 per 100.000 kinderen, hetgeen neerkomt op ruim 2400 landelijk!
Behalve door allerlei luchtweginfecties door virussen, zoals RSV, verkoudheidsvirussen maar ook Covid19, wordt longontsteking vaak veroorzaakt door bacteriën (pneumokokken), die veel mensen bij zich dragen zonder er ziek van te worden. Deze slaan toe zodra de weerstand om een of andere reden afneemt. In de verslaggeving op nu.nl hebben de onderzoekers van Nivel noch RIVM een verklaring voor deze stijging. Evenmin is er een verklaring voor de stijging van gevallen van kinkhoest: 10x zoveel als normaal, momenteel zo’n 10 kinkhoest-patiënten van 0 t/m 14 jaar per 100.000 in week 47, dus wel zo’n 270 kinderen landelijk.
De golf van longontstekingen lijkt veel op de situatie in China, waar veel kinderziekenhuizen worden overspoeld door kinderen met een “mysterieuze longontsteking”. In het nieuwsbericht in Nature wordt al snel het verband gelegd met de opheffing in oktober 2022 van de uiterst rigide maatregelen tegen Covid19. Ook in Nederland is deze uitbraak in het nieuws bij de NOS, en nog eens een dag later over de rapportage van China aan de WHO. Vreemd genoeg wordt daarbij niet gerefereerd aan de vergelijkbare situatie in Nederland, waar maatregelen tegen Covid al jaren geleden zijn gestopt.
Verklaring voor infectieplagen: immuniteitsschuld?
Bij al die heftige uitbraken van infectieziekten rijst de vraag: wat is er vredesnaam aan de hand? In de mediaverslagen van de vorige sectie zijn al pogingen gedaan om een antwoord te krijgen op die vraag. Vaak werd geopperd dat het een “inhaaleffect” was. Het kabinet had namelijk in 2020 en 2021 ongebruikelijk strenge maatregelen genomen i.v.m. de coronapandemie. Volgens onderzoeksrapport Aanpak Coronacrisis deel 3 van de Onderzoeksraad voor Veiligheid was het voorkomen van overbelasting van de zorg, met name IC’s, de belangrijkste drijfveer voor deze maatregelen. Het ging daarbij om school- en sectorsluitingen, maskerplicht, vaccinatiedrang en testen voor toegang, “intelligente lockdown” en zelfs een avondklok. Dit waren uiteraard paardenmiddelen maar ze reduceerden wel de verspreiding van Covid19 aanzienlijk. Het had echter ook invloed op allerlei andere infectieziekten: in 2020 géén griep (Figuur 2), nauwelijks RSV, geen longontsteking (Figuur 5), zelfs verkoudheid leek verdwenen. Voor de hand liggende reactie: het kán dus wel, laten we proberen dit resultaat te bestendigen? Helaas niet.
Het idee vatte post dat de maatregelen het patroon van de “normale” infectiegolven verstoord had, en dat die “achterstallige” infecties allemaal ingehaald moesten worden. Het was niet vreemd dat deze verklaring vooral in Nederland en het VK aansloeg. In plaats van een roep om de volksgezondheid te beschermen was daar namelijk krachtig verzet gerezen, niet tegen de ziekte die veel slachtoffers eiste, maar juist tegen de máátregelen. Die zouden de persoonlijke vrijheid beperken, werden niet nodig en niet effectief geacht en zouden de gezondheid én de economie schaden. Dit verzet bouwde voort op desinformatiecampagnes van internationale pseudowetenschappelijke libertaire denktanks als het Brownstone instituut, culminerend in de Great Barrington Declaration: het virus moest zo snel mogelijk door de bevolking gejaagd worden, dan zou dit tot groepsimmuniteit leiden en zou de pandemie vanzelf uitdoven.
Medio 2021 dook in Frankrijk een speciale naam op voor dit inhaaleffect: immuniteitsschuld (Engels: immunity debt of immune debt). Voor het eerst, want voor de Covid19-pandemie had nog niemand gehoord van dit verschijnsel. Er werd gesteld dat door de fysieke maatregelen om de verspreiding van Covid19 tegen te gaan (afstand houden, maskerverplichting, thuisblijven bij positieve test, schoolsluiting) mensen te weinig contacten hadden, zodat zij geen immuniteit konden opbouwen tegen alle gewoonlijk rondgaande infectieziekten. Daardoor zouden zij extra kwetsbaar zijn voor die infectieziekten zodra de maatregelen weer losgelaten werden.
Deze benadering lijkt ons evident absurd! Waarom zou beperking van ziekte iets anders dan goed kunnen zijn, zelfs al betekent het alleen uitstel? Waarom zou je ziek willen worden om weerstand op te bouwen tegen die ziekte, om later niet ziek te worden? Terwijl in veel gevallen ook nog een vaccin beschikbaar is? In de volgende secties worden onze ideeën hierover bevestigd en ondersteund door krachtige bewijzen, maar eerst laten we zien hoe het begrip immuniteitsschuld zo kon voortwoekeren in Nederland.
Het begrip immuniteitsschuld klonk plausibel en sloot aan op een wijdverbreid volksgeloof. Vele decennia lang kwamen allerlei infectieziekten zoals influenza, mazelen, rode hond, verkoudheid, waterpokken en de bof elk jaar terug; die maakten veel mensen ziek en kostten een klein deel daarvan het leven. Echter, wie de ziekte overleefde was daarna immuun. Sommige ziekten brachten jarenlange immuniteit, of zelfs levenslang. Die kregen het label “kinderziekte”, omdat de meeste mensen de ziekte als kind kregen en er de rest van hun leven van gevrijwaard bleven. Er was vroeger niets aan te doen, dus werd het geaccepteerd als een wetmatigheid. Het hoorde zo. Totdat bleek dat veel van die ziektes voorkómen konden worden door te vaccineren.
In Nederland hadden kinderarts-epidemioloog Patricia Bruijning en kinderarts Karoly Illy al in 2020 een vurig pleidooi gehouden om scholen open te houden tijdens de pandemie. Immers kinderen “werden toch niet ziek van Covid19 en gaven de besmetting ook niet door”. Dit meenden zij te kunnen concluderen uit een zeer beperkt Nederlands onderzoek, dat later volledig onderuit gehaald is.
Toen in 2021 juist onder kinderen heftige uitbraken van RSV plaatsvonden, maakten zij dankbaar gebruik van het nieuwe begrip immuniteitsschuld. Het argument dat scholen eerder open waren gegaan dan bedrijven, organisaties en horeca werd afgedaan met: “Dan spelen volwassenen kennelijk een grote rol bij de overdracht van ziektes aan kinderen”. De wereld op zijn kop: tegenwoordig is er overweldigend bewijs dat juist kinderen, dicht op elkaar in slecht geventileerde klaslokalen, de belangrijkste aandrijving zijn voor infectieziekten. Bij Covid19 wordt wel 70% van de besmettingen doorgegeven door kinderen, terwijl bijna nergens kinderen gevaccineerd worden tegen Covid19. Ook wordt een deel van hen wel degelijk ziek, soms zelfs ernstig en langdurig.
Ook bij heftige uitbraken in 2022 werd regelmatig als oorzaak immuniteitsschuld genoemd. Eind 2022 wist pseudowetenschapper Maurice de Hond immuniteitsschuld nog naadloos te verweven in zijn theorieën dat door natuurlijke immuniteit en “microvaccinaties” Covid19 vanzelf over zou gaan, en dat juist de maatregelen onherstelbare schade aan ons immuunsysteem hadden toegebracht.
Op de site van het RIVM werd in het artikel Meldingen van invasieve GAS-infecties in Nederland op 15 november 2023 nog gemeld “Het kan ook zijn dat meer mensen vatbaar zijn voor de bacterie of voor die virussen. Dit kan komen doordat mensen de afgelopen jaren door de coronamaatregelen minder in aanraking kwamen met virussen en bacteriën.” Met andere woorden: immuniteitsschuld. Dit was feitelijk ook de verklaring van Marion Koopmans voor de eerder genoemde golf van longontstekingen bij kinderen in China.
Immuniteitsschuld weerlegd
Immuniteitsschuld is nooit wetenschappelijk onderbouwd. Serieuze wetenschappers spraken al snel hun twijfels uit over dat mechanisme: het zou zeker niet zo simpel liggen bij zo veel uiteenlopende infectieziekten. In november 2022 publiceerde de Financial Times een uiterst kritische column ‘Immunity debt’ is a misguided and dangerous concept: een collectief inhaaleffect was in sommige gevallen denkbaar, maar voor geen enkel individu was het beter om “tijdig” besmet te worden om een latere besmetting te voorkomen.
In januari 2023 publiceerde ook The Guardian een afgewogen kritisch artikel over immunity debt. Anthony J. Leonardi MBBS PhD, de onvermoeibare onderzoeker naar schadelijke effecten van SARS-CoV-2, rekende al in oktober 2022 definitief af met immunity debt. Er is namelijk héél veel mis met het begrip immuniteitsschuld:
- Het begrip gaat ervan uit dat infectiegolven noodzakelijkerwijs optreden en uitsluitend stoppen als voldoende mensen immuun zijn. Veel infectieziekten breken uit door toeval en stoppen als de omstandigheden veranderen (seizoen, weer).
- Een ziekte als influenza speelt elke winter, maar treft telkens slechts een klein deel van de bevolking. Gemiddeld krijgen mensen hooguit 1 keer in de 5 jaar griep. Het is dan onzinnig om van immuniteitsschuld te spreken als gedurende 1 of 2 korte periodes de overdracht van ziektes beperkt wordt.
- Influenza verandert voortdurend, elk jaar domineert weer een andere variant. Meestal heeft niemand meer immuniteit van betekenis voor een variant die al enkele jaren uitgebleven is.
- Het feit dat de uitbraken van infectieziekten niet alleen in 2021 optraden, maar ook in 2022 en wéér in 2023, lang na de laatste schoolsluiting of lockdown, geeft aan dat er iets anders aan de hand moet zijn.
- Ook de verhevigde uitbraken van groep-A-streptokokken en longontsteking door pneumokokken zijn lastig te verklaren door immuniteitsschuld, omdat deze bacteriën bij de meeste mensen al permanent aanwezig zijn in de luchtwegen.
- Vaak wordt gesuggereerd dat het immuunsysteem regelmatig geprikkeld en geactiveerd moet worden om op peil te blijven, zo niet dan zou het degenereren. Net zoals spieren die te weinig gebruikt worden. Er is echter geen enkele aanwijzing dat ons immuunsysteem zo werkt. Integendeel, langdurige overstimulatie blijkt het immuunsysteem juist te verzwakken. Bij de meeste baby’s is het immuunsysteem een paar maanden na de geboorte paraat en kan het infecties adequaat bestrijden, zij het dat er nog weinig adaptieve immuniteit is tegen specifieke ziekteverwekkers. Het immuunsysteem blijft het hele leven actief tot het op oudere leeftijd langzaam verzwakt.
Volgens Nate Bear in zijn blog van 26 november 2023 lijkt ons immuunsysteem meer op een zak slangen, altijd klaar om binnendringende ziekteverwekkers op te ruimen. Die verzinnen echter van alles om de slangen te misleiden, te ontwijken of om zeep te helpen. - Infectieziekten met een hoog reproductiegetal R0, die pas uitdoven als er niet genoeg infecteerbare mensen meer voorhanden zijn, zoals mazelen, zullen na een periode van uitgebreide niet-farmaceutische interventies (NPI’s, Non Pharmaceutical Interventions: maskers, schone lucht, thuis blijven bij positieve test) inderdaad een inhaaleffect laten zien zodra de interventies opgeheven worden. Dat is een effect op collectief niveau. De interventies leiden dan tot uitstel van besmetting, echter niet tot ernstiger klachten. Op individueel niveau komt de “onvermijdelijke” besmetting alleen later, en dat is in de meeste gevallen niet nadelig. Voor deze extreem besmettelijke ziekten is het belangrijk dat het aandeel gevaccineerden voldoende groot is. Vaccinatie tegen mazelen geeft gelukkig levenslange immuniteit.
Telkens aanvoeren van mogelijke immuniteitsschuld bij verzet tegen NPI’s is een gevaarlijke praktijk. Mensen worden op het verkeerde been gezet, denken dat regelmatige besmettingen door “gewone” infectieziekten onvermijdelijk zijn, ja zelfs goed om gezond te blijven. Dat is feitelijk absurd: besmet worden om later niet besmet te worden. Elke besmetting heeft immers het risico op ernstig verloop, blijvende effecten en mogelijk zelfs de dood.
Stelling:
Voor elk individu is het nooit goed om een besmetting op te lopen. Vermijden van besmetting, door NPI’s of door vaccinatie, is altijd beter!
Alternatieve verklaring voor heftige uitbraken
Als immuniteitsschuld niet de verklaring is voor de hiervoor genoemde extra heftige uitbraken van infectieziekten, wat dan wel? Een belangrijke optie werd aangedragen in een Chinees artikel in Frontiers in Immunology, al in mei 2020. Hierin werd een verband gevonden tussen ernstige ziekte door Covid19 en een dramatische reductie van het aantal T-cellen, die in het immuunsysteem verantwoordelijk zijn voor het opruimen van ziekteverwekkers. De overgebleven T-cellen bleken bovendien functioneel verzwakt.
Dit verschijnsel hoeft niet te verbazen. In de evolutionaire overlevingsstrijd tussen ziekteverwekkers streven deze een zo effectief mogelijke verspreiding na. Elk virus en elke bacterie krijgt te maken met het basale en adaptieve immuunsysteem van de gastheer, en ontwikkelt allerlei trucs om het immuunsysteem te ontwijken, om de tuin te leiden en/of te beschadigen. Dat kan in sommige gevallen tot langdurige schade aan het immuunsysteem leiden, waar óók andere ziekteverwekkers van profiteren.
Anthony Leonardi hamert al sinds 2021 op deze mogelijkheid, ondanks fel verzet van traditionele virologen. Toch zijn er sindsdien veel wetenschappelijke artikelen verschenen die de schade door Covid19 in kaart brengen, bijvoorbeeld het artikel van Shen et al in Nature, 11-3-2022: ACE2-independent infection of T lymphocytes by SARS-CoV-2: T-cellen, onderdeel van het immuunsysteem, werden zélf aangevallen door het SARS-CoV-2 virus.
Een onderzoek van de Universiteit van Linköping van september 2022 laat zien dat T-cellen, die nodig zijn om ziekteverwekkers te bestrijden, ontregeld worden door Covid19 en niet meer functioneren. Dat effect houdt langer aan dan 6 maanden.
In een overzichtsartikel van de WHN (World Health Network) van maart 2023, geeft Andrew Ewing 3 mechanismen waarmee Covid19 het immuunsysteem beschadigt, met een lange literatuurlijst:
- vervanging en veroudering van immuuncellen die verantwoordelijk zijn voor de bestrijding van ziekteverwekkers;
- voortijdige differentiatie van immuuncellen, zodat het vermogen zich voort te planten verloren gaat;
- veroorzaken van geprogrammeerde celdood van T-cellen.
Tot 90% van de T-cellen kan afsterven en het duurt maanden voor deze cellen zich hersteld hebben. In maart 2023 komt Kevin Kavanagh in Infection Control Today tot soortgelijke conclusies.
In april 2023 verscheen in PNAS Immunology and Inflammation een artikel van Akiko Iwasaki et al, waarin werd aangetoond dat SARS-CoV-2 expressie van MHC-I (Major Histocompatibility Complex class I) in door virussen aangetaste cellen onderdrukte. Daardoor kunnen zieke cellen niet door de T-cellen herkend worden en worden ze dus niet opgeruimd.
Covid19 stimuleert infectieziekten
Goed, het is dus duidelijk dat Covid19 het immuunsysteem kan beschadigen. Maar verblinde aanhangers van groepsimmuniteit laten zich niet zómaar overtuigen. Is het wel zeker dat juist Covid19 verantwoordelijk is voor die extra heftige uitbraken?
Het antwoord is: JA!
Er zijn inmiddels diverse onderzoeken gepubliceerd die ondubbelzinnig het verband aantonen tussen Covid19-besmettingen en uitbraken van (andere) infectieziekten:
- Augustus 2023 Breznik et al in Lancet eClinicalMedicine: Early Omicron infection is associated with increased reinfection risk in older adults in long-term care and retirement facilities. Uit dit onderzoek volgde dat (oudere) mensen die een eerdere infectie met SARS-CoV-2 omikron hadden doorgemaakt, een 47 keer hogere kans hadden op herinfectie met omikron dan mensen die niet eerder waren geïnfecteerd. Dit was volstrekt tegen de verwachting van groepsimmuniteit-adepten in. Die gingen er van uit dat infectie altijd bescherming opleverde tegen een volgende infectie. In het artikel werd bovendien vastgesteld dat de hogere infectiekans veroorzaakt werd doordat minder antistoffen aanwezig waren bij de herinfectie.
- Oktober 2023 Wang et al in BMJ (British Medical Journal), Family Medicine and Community Health: Association of COVID-19 with respiratory syncytial virus (RSV) infections in children aged 0–5 years in the USA in 2022: a multicentre retrospective cohort study. Uit dit onderzoek bleek onomstotelijk dat een eerder doorgemaakte Covid19-infectie bij jonge kinderen leidde tot een 40% hogere kans op RSV!
- Januari 2023 Mizrahi et al in BMJ: Long covid outcomes at one year after mild SARS-CoV-2 infection: nationwide cohort study. Dit artikel zocht vooral naar verhoogde kans op diverse Long Covid-symptomen, maar vond en passant ook een 27% hogere kans op Strep A na een eerdere Covid19-infectie.
- Op zijn Easy Chair blog op Substack heeft Anthony Leonardi een lijst gepubliceerd met nog twee andere infectieziekten met een verhoogde kans na Covid19-infectie: diverse schimmelinfecties en reactivatie van Herpes Zoster (de bekende “koortslip”). Het is de bedoeling dat die lijst van 4 infectieziekten in de toekomst verder aangevuld zal worden.
Hoewel kanker geen infectieziekte is, rijzen nu ook vermoedens dat door Covid19 kanker vaker voorkomt en zich sneller ontwikkelt. Dit komt door verstoring van het opruimen van kankercellen door het immuunsysteem, als de T-cellen die dat moeten doen verzwakt, vernietigd of gedeprogrammeerd zijn door het virus. Dit proces is o.a. beschreven in Deciphering the Relationship between SARS-CoV-2 and Cancer van Constanzo, De Giglio & Roviello in International Journal of Molecular Sciences, 25-4-2023.
Conclusie
Wat hebben Westerse landen in vredesnaam veroorzaakt met hun beleid om een zeer besmettelijk en gevaarlijk virus als SARS-CoV-2 onbeperkt rond te laten gaan? In een vruchteloze poging om tot groepsimmuniteit te komen, die niet blijkt te bestaan? In het geval van Nederland, dit:
- Eindeloze en heftige infectiegolven Covid19, 2-4 keer per jaar, met elk duizenden acute ziekenhuisopnames en honderden sterfgevallen, ondanks breed toegepaste vaccinaties.
- Met elke nieuwe golf tienduizenden nieuwe gevallen van Long Covid, waarbij patiënten maandenlang allerlei klachten ervaren en vaak aan huis gebonden of zelfs aan bed gekluisterd zijn en volledig arbeidsongeschikt.
- Een groot deel van de bevolking opgezadeld met persistent virus, dat vaak ongemerkt schade toebrengt aan vrijwel alle organen in het lichaam, en na maanden of jaren ineens toeslaat als de weerstand afneemt en dan kan leiden tot plotseling overlijden door hartinfarct, beroerte, longembolie of nierfalen.
- Een wagenwijd geopende deur naar vele andere infectieziekten, door ernstige schade aan ons immuunsysteem!
Covid19 is niet voorbij, en zal langzaam maar zeker de volksgezondheid ondermijnen tot de maatschappij uiteindelijk instort. Tenzij we eindelijk serieus beginnen met indammen! Het goede nieuws is dat we alle middelen om de pandemie onder controle te krijgen onder handbereik hebben: de Goede Pandemie Praktijk, het Gatenkaas-model & Bouwblokken van WHN, en WHN: massaal testen.